Okuma Alışkanlığı Kazanmanın 9 İdeal Yolu

Okuma alışkanlığı kazanma yolları sınırsız olabilir. İşte o yöntemlerden en idealleri üzerine bir liste!

Zamanın yirmi dört saatlik kalıplarla ölçülemeyeceği, yetişebilmek için peşinden koştuğumuz günlerde yaşıyoruz. Güne yataktan fırlayarak başlıyor, gün boyu daima “yapmamız gerekenleri” yetiştirmek içim zamanla yarışıyoruz. Belki bunu başarabilmek için daha az uyuyor, daha az yiyor, kendimizi daha az deneyimliyoruz. Gün sonunda da ancak birkaç saatlik bir vakitte kendi sesimizi dinleyecek fırsata kavuşuyoruz.

Peki, bu fırsatı yumuşak kanepede uyuyakalarak mı değerlendirmeli? Renkli ekranlarda hızla akan görsellere kendimizi kaptırarak mı geçirmeli? Yoksa hep okumayı isteyip de kapağını aralamaya bir türlü vakit bulamadığımız kitabın başına geçerek mi? Galiba çoğumuz için sonuncu seçenek, hep bilinmeyen bir zamana ötelenen bir arzudan ibaret kalıyor. Kuşkusuz pandemi de bu konuda bizlere pek yardımcı olmuyor. Ancak okumayı hayatın her ânına serpiştirip aslında vaktin ne kadar verimli olduğunu deneyimlemek mümkün. Bu da okumayı bir alışkanlık hâline getirmeyi gerektiriyor.

Henüz böyle bir alışkanlığı edinmemiş, yalnızca niyetlenmişseniz işte size okuma alışkanlığı kazandıracak muhteşem teknikler!

Okuma Alışkanlığı Kazanma Yolları

1. Size Keyif Vermeyen Kitaplardan Vazgeçmeyi Bilin

Okuma alışkanlığı kazandırma amacıyla kaleme alınmış bir metnin, okumaktan vazgeçmeyi öğütlemesi çelişkili gelebilir. Ancak okumanın en temel motivasyonlarından biri, bu eylemden keyif almaktır. Çünkü ancak okuduğunuz bir metinden keyif aldığınız sürece bir sonraki sayfaya geçmek için heyecan duyarsınız. Öte yandan bitirmeye odaklı bir mecburiyet ile elimize aldığımız, isteksizce sürüncemede bıraktığımız bir kitap hem yeni eserlerle tanışmamızı engelleyecek hem de okumadan bizi soğutacaktır. Unutmayın, kütüphaneler sayılamayacak kadar güzel ve heyecan verici kitapla dolu. Hepsinin tadına bakmak içinse yeterli vaktimiz yok ne yazık ki. Bu nedenle vaktimizi en iyi şekilde değerlendirmek için bize keyif vermeyen kitaplardan vazgeçmeyi öğrenmeliyiz.

2. Zamanınızı Kullanmayı Öğrenin

Kimi zaman bir lokantaya gittiğimizde öğünlerdeki porsiyonlarımızı kontrol altında tutmak amacıyla servisin yarısını paket yaptırırız. Aynı tekniği, daha çok okuyabilmek için günlük yaşantımıza uyarladığımızı düşünelim şimdi. Akşam vakitlerini televizyonda gezinmektense okuyarak geçirmeyi tercih edeceğini söyleyen pek çok kişi vardır. Fakat akşam vakti geldiğinde çoğu, kendini ilk seçeneğe kaptırmış bulur. Televizyon karşısında geçireceğiniz iki saat, okumak için ayırabileceğiniz saatlere de el koymuştur. Bu durumda lokantada yaptığımız paketleme tekniğini uygulayarak vaktimizi bölebiliriz. Öncelikle televizyon karşısında veya başka bir işle ne kadar süre harcadığımızı hesaplayalım. Bunun yarısını kitap okumaya ayırdığımızda pek çok işi tek bir güne sığdırabiliriz!

3. Kitap Özetlerini ve İncelemeleri Yabana Atmayın

Bazı kitaplardan vazgeçebilmeyi öğrenmek, okuma alışkanlığı kazanmanın bir numaralı adımıdır. Fakat bundan daha iyi bir yöntem isterseniz kitap özetlerine başvurun. İçeriğini bilmediğiniz bir kitapla geçireceğiniz vaktin boşa geçmesindense konusu hakkında bilgi sahibi olarak bir kitaba başlamak, vakit kaybını önleyecektir. Kitap özetlerinin yanı sıra okuyucu yorumları, yazarlarla yapılan röportajlar, kitaplarla ilgili bilgilendirici içerikler ve kitap incelemeleri de size büyük ölçüde yardım edecektir. Kitaba başlamadan önce ayıracağınız 15-20 dakikalık bir araştırma süreci, sonrasında kitaba daha kolay odaklanmanızı sağlarken vazgeçebileceğiniz kitapları da ayıklamayı öğretir.

4. Kalem Kullanmaktan Çekinmeyin

Okuma eylemine kalemi de dâhil etmek, çoğu zaman odaklanmayı artıran bir etki yapar. Bununla birlikte not alarak yapılan bir okumada okuyucu da metinsel sürecin içinde aktif rol oynar. Üstelik kendinden bir parça katmış olur. Renkli kalemler, özel işaretler, bir alıntı defteri veya her kitap için özel bir not defteri tutmak gibi alışkanlıklar, okumayı keyifli kılacaktır. Ayrıca tuttuğunuz notlar, aynı metne tekrar dönüp aynı satırların üzerinden geçmeniz için bir davetiyedir.

5. Okuma Arkadaşları Edinin

Okumak, çoğunlukla bireysel yapılan bir etkinlik olsa da okunanlar üzerine paylaşımlar, tartışmalar, fikir yürütmeler, okumayı da sosyal bir alana taşır. Size bu süreçte eşlik edecek bir okuma arkadaşı, okuduklarınız üzerine yorumlama kabiliyetinizi geliştirir. Üstelik böyle bir sosyal ilişki, motivasyonunuzu artırır. Okuma arkadaşınızla aynı türde eserleri veya aynı kitapları okumanıza gerek de yok üstelik. Esas amaç, okuma sürecinde birbirinizi desteklemeniz, takip etmeniz ve motivasyonu korumanızdır. Okuma arkadaşınıza düzenli olarak günlük okuma özetleri verebilir, o günkü okuduklarınızdan hoşunuza gidenleri onunla paylaşabilirsiniz. Böylelikle sosyal bir etkinlik alanı da oluşur ve okuma alışkanlığı kazanmak kolaylaşır. Kitap Kulüpleri de bu noktada size okuma alışkanlığı kazandırmak için yardımcı olabilir.

6. Okumaya Özel Bir İnziva Alanı Oluşturun

Toplumda birden fazla kitabı aynı anda okumanın iyi olup olmadığına ilişkin farklı görüşler vardır. Kimisi için bu durum, zamanla unutkanlığa ve düzensizliğe neden olurken bazıları için çoklu zekâ kabiliyetini geliştirici bir etki yapar. Öncelikle hangi türde okuyucu olduğunuza karar verdikten sonra okuma düzeninizi planlayın. Bu planı oluştururken her eserin her yerde okunamayacağını göz önünde bulundurun.

Düşünsel ağırlığı fazla olan eserler için sessiz inziva alanlarını tercih ederken hareketli kurgular için açık hava veya park alanlarını seçebilirsiniz. Böylelikle okuduklarınız, siz farkında olmadan algılarınızın doğa ile deneyimini de hayal gücünüze ekleyecektir. Bu da okuma etkinliğini daha keyifli ve heyecan verici hâle getirecektir. Öte yandan konsantrasyon sorunu yaşayan bir okuyucuysanız daimi bir okuma alanı belirleyin. Okuma alışkanlığı kazanmak için her gün düzenli olarak orada okuyun. Zamanla mekân ile okuma eylemi bilinçaltınızda özdeşleşecek ve benzer mekânlarda da okuma isteği duyacaksınız.

7. Mutlak Okuma Saatleri Belirleyin

Bir etkinliğin/eylemin alışkanlık hâline gelmesindeki başlıca etmenlerden biri, daima belirli bir zaman diliminde gerçekleştirilmesidir. Bu nedenle gün içerisindeki temponuza bakarak her gün aynı vakte gelen yarım saatlik bir zaman dilimini okumaya ayırın. Günün o saati geldiğinde diğer tüm işlerinizi bırakıp sadece okumaya odaklanın. O vakitte yapılacak okumanın, diğer işlerden daha değerli olduğunu kendinize hissettirin ve bu saatten taviz vermemeye çalışın. Bir süre sonra nerede olduğunuz fark etmeksizin her gün o saatte kendiliğinizden elinize kitabınızı yahut okuma metninizi aldığınızı göreceksiniz.

8. Bir Okuma Listesi Tutun

İnsan bilinci, birikimlere bakarak rahatlarken geleceğe ilişkin planlarla beraber hayata karşı heyecan duyar. Bir kitap listesi tutmak da hem okuduğunuz birikimi kaydetmenizi hem de okuma azminizi görmenizi sağlayacaktır. Ayrıca sonraki okuyacağınız kitapları bu listede sıralamak, elinizdeki bitince bir diğerinin kapağını arlar. Okuma alışkanlığı kazanmanın önündeki engellerden biri, ne okunacağına karar verilememesidir. Bu nedenle listenizi oluştururken başlangıçta hoşunuza giden benzer türleri art arda sıralamaya çalışın. Böylelikle okuma hevesinizi alevlendirdikten sonra listeye farklı türleri ekleyerek lezzeti çeşitlendirin. Okuma listenizin hiç sonlanmaması için daima araştırma içinde olun. Düzenli bir okur hâline gelmeye başladığınızda listenizi farklı kategorilere bölün. Bu şekilde o an canınız hangi türde eser okumak isterse listenize göz atıp çabucak karar verebilirsiniz.

9. Kendinize Bir Kütüphane Günü Belirleyin

Bir alışkanlığı gönüllü olarak edinmek, ancak teşvik yoluyla olur. Kitap kurdu dahi olsanız okumaya heveslendirecek bir ortama ihtiyaç duyarsınız. Sizi kitaba en çok teşvik edebilecek alanlardan biri de elbette kütüphanelerdir. Her yerin kitaplarla dolu olduğu bir ortamda her kitap, size ayrı bir davetiyeyle el uzatır. Kitap okumayı sevmeyen bir kimse bile kütüphaneye gittiğinde vakit geçirmek için bile olsa birkaç kitabın kapağını muhakkak aralar.

Böyle bir ortam sunmasından ötürü okuma serüveninizde sizi teşvik etmesi için bir kütüphane günü belirleyin. Tarihi iş yoğunluğunuza göre kendiniz seçin. Ancak belirlediğiniz tarihte mutlaka kütüphaneye gidin ve orada bir süre vakit geçirin. Bu düzeni haftalık olarak ayarlayabiliyorsanız her hafta kütüphaneden bir kitap alıp bitirmek de okumayı alışkanlık hâline getirecektir. Haftanın sonunda kitabı teslim edeceğinizi bilinçaltınıza telkin edin. Böylece hafta içerisinde daima kitabın peşinde olacaksınız.

Bir kimseye düzenli bir yaşantı ve geniş bir ufuk kazandıracak en güzel alışkanlıklardan birini edinmek üzeresiniz artık.

Sizin okuma serüveninde edindiğiniz alışkanlıklar ve bunu alışkanlık hâline getirmek için yaptığınız özel şeyler neler? Kayıp Rıhtım Forum yorumlarında bizimle paylaşabilirsiniz.