Ömer Faruk Avcı
The Office dizisi ile tanıdığımız Greg Daniels ve Steve Carell imzalı Netflix dizisi Space Force 1. sezon ile yayına girdi. Dizinin ilk sezon bölümlerine dair kaleme aldığımız inceleme ile karşınızdayız.
Hepimizin yakından tanıdığı Steve Carell ve çok sevdiğimiz “The Office”in yaratıcılarından Greg Daniels’ın yeni Netflix komedi dizisi Space Force, bizlere ABD ordusunun en yeni kolu olan “Space Force”un 2024’e kadar Ay’a ayak basma çabalarını anlatıyor.
Daha önceden yaptıkları muazzam işlerle tanıdığımız John Malkovich (Being John Malkovich), Jane Lynch (The Marvelous Mrs. Maisel), Fred Williard (Modern Family), Lisa Kudrow (Friends), Ben Schwartz (House of Lies) ve Patrick Warburton (A Series of Unfortunate Events) gibi oyuncuları bünyesinde barındıran dizi; denenmiş ve başarılı komedi dizisi formülünü kullanarak karşımıza çıkıyor.
Çok büyük umutlarla beklediğimiz ve The Office, Parks and Recreation, Community gibilerinin yokluğunda bizi güldürecek şeyler aradığımız bir zamanda gelen dizi yaklaşık 30 dakikalık 10 bölümden oluşuyor. İlk sezonu ile bir oturuşta bitirip eğlenebileceğiniz bir yapım gibi gelse de ilerledikçe dizi kendi içinde parçalanıyor. Komedi unsurlarını kaybetmekle beraber şaşılacak bir hale de gelmeyi başarıyor.
Bu inceleme yazısında SPOILER (sürprizbozan) olarak kabul edilebilecek ayrıntılardan bahsedip Space Force’un derinlerine ineceğiz.
Mizahı Dağıtırken Adil Olmamak
Dizi General Mark Naird (Steve Carrell)’in generallerin zorlaması ve emre uymak adına yeni kurulacak olan uzay operasyonları kolunun başına atanmasıyla başlıyor. General Mark Naird yapım boyunca Beyaz Saray, POTUS (Amerika Birleşik Devletleri başkanı) ve kendi ekibiyle emirler ve sorumluluklar üzerine bir denge kurmaya çalışıyor. Aynı zamanda pek de iyi olmayan aile ilişkilerini toparlamaya ve düzene sokmaya çabalıyor. Bu karmaşada bilim ekibinin başı ve generali dengeleyecek bir mantıksal yan olan Adrian Mallory seri için kilit bir noktada bulunuyor.
General Naird sorunlara absürt ve uzun yıllar asker olarak görev yapmanın sert maçoluğuyla yaklaşıyor. Dr. Mallory ise her olayı mantıksal ve general(ler)e karşı bıkkın bir tavırla karşılıyor. İkili bu sayede dizi boyunca çatışmalarıyla izleyiciyi hem konuya bağlamaya hem de ona güldürü ögesi katmaya çalışıyor. Ancak problemler yavaşça burada kendini gösteriyor. Her ne kadar oyuncular çok iyi performans gösterse ve aralarındaki ilişki gerçekten diziye zevk katsa da dizideki diğer karakterlerin arka planda kalmasına da neden oluyor. Bu durum onları yalnızca “yan hikâye”de görevli karakterler olarak ortada bırakıyor.
Mark Naird uzaya roket fırlatma ve Ay’da kolonileşme hatta ve hatta ordulaşma sürecinde büyük sıkıntılara göğsünü geriyor. Aynı zamanda da ergen kızı Erin (Diana Silvers) ile iyi bir baba kız ilişkisi yaşamaya çalışıyor. Erin ailesinin yokluğunda ne yapacağını bilemeyip yalnız bir ergen olarak oradan oraya savruluyor. Hem arkadaşsız hem de sevgilisine olan güvensizliği ile pek de bir arka plana sahip olmadan önüne gelen ilk kişinin önerileriyle ilk sezonumuzda faydasız ve zaman dolduran sahneleriyle karşımıza çıkıyor. Ara ara göndermeler ve aile ilişkilerini yansıtmak için kullanılan bu ikili; belki diyalog eksikliğinden belki de yalnızca arkası boş bir yan hikâye anlattığından bizim için dizi içinde tamamen anlamsız kalıyor.
The Office Dizisine Olup da Space Force 1. Sezonda Olamayanlar
F. Tony (Ben Schwartz) dizi boyunca arka plana düşmek ile öne çıkıp gerçek bir güldürü ögesi olarak sağlam bir duruş sağlamak arasında çok transparan bir yapıya sahip. Yazarlar, The Office’te Michael Scott ile Toby Flenderson arasındaki amensalist ilişkiyi burada da kurmaya çalışıyor. Bunu yaparken de The Office’teki sertlikten kaçıp daha az nefret daha çok ilişki mantığıyla ilerliyorlar. Sezonlarca yalnızca Mike’ın nefreti için orada olan (istisnalar hariç) Toby, dizimize uyarlanmaya kalkışınca yalnızca birkaç komedi sahnesinden öteye geçememiş. Çünkü aralarındaki ilişkiyi anlayabileceğimiz incelikten yoksun bir şekilde dizi bu ikiliyi arka plana atıp devam etmeyi uygun görmüş.
Bir başka The Office denemesi ise dizinin gerçekten ofis mizahı yapmaya “çalışması”. General M. Naird’in sekreter-arkadaş generali Brad Gregory dizi boyunca genelikle M. Naird’in kapısının önünde veya odasında olup birbirleriyle ve içeriye giren çıkanların konuşmalarıyla şekillenen ve bazen roket kontrol odasında bazen dondurma standında sürekli karşılaştığımız, aklımdan atamadığım, “Aslında tüm Space Force üssü koca bir ofis yansıması,” fikrini destekler nitelikte. Daha büyük ölçek ve farklı bir dünya olması; iki dizide de yaratılan batan bir iş kolu: kâğıt satıcılığı ile bilinmeyene uzanan yepyeni bir iş kolu: uzayda kolonileşme arasındaki benzerliği görmezden gelmemizi sağlayamaz.
Başarılı olan formül belirsizliğin karamsarlığı doğurduğu ve karamsarlığında tüm ortamda tartışmalarla diziyi/dizileri taşıdığı yadsınamaz bir gerçek.
The Office Formülü Neden İşe Yaramadı?
Peki Space Force neyi yanlış yaptı? Aslında pek çok şeyi…
Yanlış anlaşılmak istemiyorum, dizi gerçekten güzel başladı ve eğleneceğimi hissettim. Ancak yıkılışı gözlerimin önünde ve, “Hayır!” çığlıklarım ile birlikte oldu. Öncelikle her ne kadar popüler kültür göndermeleriyle dolu olsa da (ki bunlar genellikle fazla açıktı) bu kadar güncel ve hayattan olan konularında hicivden koşarak kaçmaları; sarkastik bakışmalara, istenmeyen ama duyduğumuzda güldüren ifadelere yer vermemesi gibi şeylerle ne kadar dümdüz bir yolda hareket ettiklerini görmüş oluyoruz.
Genellikle; anlattığımız iş yeri komedisi kurallarına uymaya çalışan ve oyuncuların, iş arkadaşlarının etrafında arka plan ve mizahi derinlikten yoksun konuşmaları diziyi 5. bölümden itibaren parçalara ayırıyor. General M. Naird ve Hava Kuvvetleri Orgenerali Kick Grabaston (Noah Emmerich) arasında olan testosteron savaşı; F. Tony, Brad Gregory ve başkanın karısının arasında olan kıyafet polemiği, uzayda kalan maymun ile General Mark Naird’in ızdırap dolu konuşma çabaları gibi yazılmış bölüm ve hikâyeler, hiçbir karakter arasında mizahı çalkalamayı sağlamazken izleme zevkimizi diplere çekebiliyor.
Space Force Dizisinin Bir Başka Eksik Yanı
Formülden başka bir yazımda detaylı olarak bahsetmeyi çok isterim ancak şu anlık sadece bu dizide uygulanmayan bir değişkenden söz etmek istiyorum: Basit baş karakter. The Office, Parks and Rec ve Cheers gibi sit-comlarda ve türevlerinde olan basit baş karakter, her zaman bir çatışma ortamında bulunuyor. Bu da yalnızca bakışlarla bile çatışmada geçen repliklerin saçma ve eğlenceli olduğunu fark etmemizi sağlıyor. Space Force’ta formülde eksik olan elemanlardan yalnızca biri olan basit baş karakter yoksunluğu, tüm yükü gerçekten baş karakter olduğuna emin olduğumuz General M. Naird’in omuzlarına bırakıyor. O ise tüm sıkıntılarından Kokomo gibi şarkıları söyleyip özgürce dans ederek sakinleşip kurtulmaya çalışıyor.
Yine de şunu söylemeliyiz ki büyük başarı yakalamış olan The Office ve Parks and Recreation’ın da ilk sezonları görece eksiklik ve hata doluydu. Zamanla ve bölümler üstüne mükemmeleşen diziler gibi Space Force’un da yalnızca yeni başladığını; hatalarından ve eksikliklerinden kolayca sıyrılabileceğini söylememiz lazım.
Yüksek Bütçeli Sit-com ve Netflix
Dizi ofis komedisi ile kesişen birçok yanı olmasına rağmen aslında oldukça önemli bir yan ile de benzerlerinden ayrılıyor. Yapım işlenen konu nedeniyle oldukça büyük bir alanda geçiyor. Birçok farklı uzay, kampüs vb. setlerden oluştuğu gibi aynı zamanda oldukça tanınan oyuncuları bünyesinde barındırıyor. Böylece esasen Netflix’in yüksek bütçeli işlerinden birisi haline gelmiş durumda. Bu bize bir belgesel havasına kaçmadan ancak olabildiğince gerçekçi bir uzay ve uzay operasyonları deneyimi yaşatmaya yetiyor.
Yapım, bir komedi dizisi olduğunu bizlere unutturmadan yüksek bütçeli saçma uzay görevleri ve araştırmaları sunarak General Mark Naird’in dizi fragmanında söylediği gibi uzayın gerçekten de zor olduğunu bize çok iyi bir şekilde aktarıyor. Temposu gayet iyi olsa da ilerleyişi, içerik ve derinlikli komediden yoksun olması; bazı sahnelerin doldurma olması, karakterlerin arka planlarının eksikliği, dizinin genel olarak neye odaklanacağını bilmeden oradan oraya savrulması gibi sebeplerden dolayı soluk ancak izlenilebilir bir dizi olmasına neden olmuş.
Eğer Netflix ilk sezon için gelen yorumlara aldanmayıp dizinin bütçesinde bir kesinti yapmadan devam ettirmeye karar verirse bu birlikteliğin çok iyi sonuçlar doğuracağına inanıyorum. 2. sezonda hatalarından sıyrılmakta olan bir Space Force görmek isterim.
Space Force ve Donald Trump
En başında Space Force fikrinin bir Tweet ile Donald Trump’tan gelmesi ve gerçekten artık böyle bir birimin olması, dizinin yaratıcılarının bununla birlikte yürümesini ve günümüz politikasındaki iktidar sahibi bir başkan ve yönetiminin söylemleri, emirleri ve isteklerini taşlamasını istemelerini sağlıyor. Dizi bu politik karmaşa hakkında söylemek istediği çok şeyi varmış gibi gözüküyor. Fakat bize yansıttığı şeyler fazla nahif ve hafif bir dil dahilinde kalıyor. Ayrıca, bunu yaparken uzayı dünyanın yeni savaş alanı hâline getirme kararı konusundaki tavrı bulanık ve belirsiz olduğu için bu sefer de yönetime karşı çıkış noktasını anlamsızlaştırıyor.
Siz Space Force 1. sezon bölümlerini izlediniz mi? Yorum ve eleştirilerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilir, 2. sezon hakkındaki beklentilerinizi aşağıda belirtebilirsiniz.
Ne hissettiysem anlatmışsınız. Yüksek bütçeli, keyifli ve ilginç fakat doldurma yan hikâyeler ve geride kalan karakterler izleme zevkini cidden düşürüyor. Erin ise bir yerden sonra unutulmuş gibi. Babası bile unutmuş, senarist nasıl unutmasın.