in

Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler: Kötülüğün Temsilcileri İncelendi

Dr. Mustafa Duman, “Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler: Mit, Destan ve Halk Hikâyesi” başlıklı kitabıyla okurun karşısına çıktı.

Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler - Dr. Mustafa Duman
- Reklam -
- Reklam -

Karakum Yayınevi, Türk kültürünün derin okyanuslarında dolaşmaya devam ediyor. Dr. Mustafa Duman’ın Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler: Mit, Destan ve Halk Hikâyesi başlıklı çalışması raflardaki yerini alıyor.

Daha önce Yapısal ve İşlevsel Bir Anlatı Unsuru Olarak Ara Sözler: Kutadgu Bilig Örneği ve Geleneksellik – Gerçeklik İlişkisi Bağlamında Bilginin Niteliği ve Folklorda Yalan Haber gibi makaleler ile adından söz ettiren Dr. Mustafa Duman; Türk kültürü üzerine çalışmalarını sürdürüyor.

Yazar ve akademisyen Duman bu çalışmasında Türk halk anlatılarında iyi ve kötü arasındaki zıtlığı, çatışmaları ve ilişkileri kötü ve olumsuz tipler üzerinden inceliyor. Mit, destan ve halk hikâyelerini masaya yatıran bu eserde olumsuz tiplerin özellikleri konu ediliyor.

- Reklam -

Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler: Mit, Destan ve Halk Hikâyesi – Mustafa Duman | Arka Kapak

İnsan yaşamının ikili (düalist) bir özelliği olduğunun hemen herkes farkındadır. Bu farkındalığa rağmen, günlük yaşamda her zaman iyi ve olumlu tipler üzerinden verilen örnekler bizi yönlendirir. Peki, iyi, doğru ve olumlu nedir? Bu kavramlar ilk bakışta karmaşık değil, açık ve anlaşılırdır. Bunları kolaylıkla kavramamızı sağlayan ise “kötü”, “yanlış” ve “olumsuz” olanlardır. Birey ve toplum olarak insanlık tarihinde kötülükle mücadele, erken dönem mitik anlatılarından destanlara, aşk konulu hikâyelerden gündelik hayatı konu edinen diğer anlatı metinlerine kadar hemen her dönemde yaratılan anlatmalarda kurgusallaştırılmıştır. Kötülüğün kaynağı çoğunlukla insan dışı varlıklarda, bazen de insanda aranmıştır. Kötülükle mücadele edenler “kahraman” kavramıyla adlandırılmıştır. İyi ile kötü arasındaki zıtlık çoğu anlatının varlık sebebi olmuştur. Varlık ile yokluk, teklik ile çokluk, kahraman ile düşman, güzel ile çirkin, yaşlı ile genç, eski ile yeni, Doğu ile Batı çatışmasının taraflarından biri iyiyi, diğeri kötüyü temsil ederek tahkiye esasına dayalı eserlere can vermiştir.

Dr. Mustafa Duman, halk anlatmalarındaki iyi ile kötü arasındaki bu zıtlığı, çatışmanın veya ilişkinin izlerini kötü/olumsuz tipler üzerinden takip ediyor. Mit, destan ve halk hikâyesi türleri özelinde yaptığı bu incelemeyle kötülüğün ve onun temsilcisi olan olumsuz tiplerin, farklı türden anlatmalardaki temsilcilerini tahlil ediyor ve bu temsilcilerin bir nevi kronolojisini ortaya koyuyor. Eserde, olumsuz tiplerin bu üç anlatı türündeki serüvenini inceleyerek kötülüğün değişen-değişmeyen yönlerini ustaca sunuyor.

Dr. Mustafa Duman, yapısal bir incelemeyi esas alan bu kitabında sadece halk anlatmalarındaki değil, diğer anlatı türlerindeki olumsuz tipleri belirlemede kullanılacak ölçekler ve eylem alanlarına yer veriyor ve böylece mükemmel bir inceleme modeli sunuyor. Bu eserde sunulan inceleme; kötülük, anlatı tipleri, yapısal inceleme ve kişilik özellikleri gibi konularda çalışan araştırmacılara ve konuya ilgi duyan tüm okurlara hitap ediyor.

- Reklam -

“Kötü insanlar, yeryüzüne serpilmiş bir avuç iyi insanı sınamaya yararlar.” (Voltaire)

– Prof. Dr. Metin Ekici
Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler - Dr. Mustafa Duman

Arka kapağında, 13. Dede Korkut Destanı’nın ortaya çıkarılmasında büyük emeği geçen Prof. Dr. Metin Ekici’yi gördüğümüz eser 392 sayfadan oluşuyor. Editörlüğünü Ömer Ünal’ın, kapak tasarımını Mehmet Tekeli’nin yaptığı kitabı yayıma hazırlayan ise Haydar Barış Aybakır.

“Türk Halk Anlatmalarında Olumsuz Tipler: Mit, Destan, Halk Hikâyesi” Mayıs 2020 itibarıyla dijital satış mağazalarındaki yerini aldı.

Esere dair görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz!


* Dede Korkut Destanı Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi’ne Ne Kadar Hakimsiniz?

Devrim Beyaz

Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü mezunuyum. 2016'dan beri serbest editörlük yapıyor, çeşitli internet siteleri ve dergiler için haber ve incelemeler kaleme alıyorum.

2 Yorum BULUNUYOR


  1. Avatar for Pardus Pardus dedi ki:

    Güzel bir çalışmaya benziyor. En azından genel kültür için alıp okumalı. Listeye yazıldı. :slight_smile:

  2. Avatar for azizhayri azizhayri dedi ki:

    Evet iyi bir çalışmaya benziyor ama bu kitabı okuyabilmek için belli bir alt yapının oluşmuş olması gerekeceğine inanıyorum. Bu konuda yani Türk Kültürü konusunda yeteri kadar eser olduğuna inanmıyorum. Bir boşluğu dolduracaktır eminim. Satın alınacaklar listeme ekliyorum…

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

Çizgi Roman Günlükleri Spider-Man

Spider-Man ve Organik Ağ Fırlatıcıları: Nereden Çıktılar, Nereye Gittiler?

Yurdagül Şahin Kitap Önerisi

Yurdagül Şahin Öneriyor: Kayıp Rıhtım Okurları İçin 5 Kitap