in ,

“The Fall of the House of Usher” – Hırs ve Açgözlülükle İnşa Edilmiş Bir Evin Hortlakları | İnceleme

The Fall of the House of Usher incelemesi ile Netflix’in Edgar Allan Poe uyarlaması (Usher Evi’nin Çöküşü) yeni korku dizisine detaylı bir bakış atıyoruz.

The Fall of the House of Usher İncelemesi - Usher Evi'nin Çöküşü - Netflix
- Reklam -
- Reklam -

The Fall of the House of Usher incelemesi sizlerle. Edgar Allan Poe sevenlerin bir süredir merakla beklediği mini korku dizisi Usher Evi’nin Çöküşü 12 Ekim’de Netflix’te gösterime girdi.

Hem efsanevi yazar/şair Poe’nun eserlerini hem de The Fall of the House of Usher’ın yaratıcısı Mike Flanagan’ın işlerini takip eden izleyici kitlesini tatmin edebilecek nitelikte bir yapım izleyicileri bekliyor.

“Anlatacağım bu şaşılası hikâyeye inanacağınızı sanmıyor, sizi de inanmaya zorlamıyorum. Benim, kendimin inanmadığım bir şeye sizleri inandırmağa kalkışmam delilik olur. Buna karşın deli değilim ve düş de görmedim. Ama yarın öleceğim için, bugün içimi dökmek istiyorum. Amacım herkese açık, kısaca, çeşitli düşünceler, görüşler ileri sürmeden, evimde olup bitenleri anlatmak.” Kara Kedi – Edgar Allan Poe

- Reklam -

Flanagan’ın anlatmakta usta olduğu bir tür olan “Perili Ev” (Haunting) ile Poe’nun insan zihninin karanlık kıvrımlarına bakan öyküleri bu kurguda mükemmel şekilde bir araya gelmiş.

The Fall of the House of Usher Yorum - Usher Evi'nin Çöküşü - Netflix

The Fall of the House of Usher – Usher Evi’nin Çöküşü | İnceleme

İzleyiciyi şaşırtmak, korkutmak için özgün yöntemler keşfeden Mike Flanagan, The Haunting of Hill House (Tepedeki Ev) ve The Haunting of Bly Manor’da (Bly Malikanesi) ustalıkla kullandığı türün klişelerini bu dizide bilinçli olarak bozuyor, hatta onlarla dalga geçiyor. O kadar da ürkütücü görünmeyen hortlaklar, kadrajın içinden göstere göstere yaklaşan öte dünya varlıkları işi karikatür boyutuna çekecek denli komikler. Benim gibi, elleriyle yüzünü kapatıp ekrana parmaklarının arasından bakmaktan hoşlanan korku izleyicisi biraz hayal kırıklığı yaşayacaktır ancak dizideki tek gerilim unsuru bu değil neyse ki.

Dizi bize adından başlayarak her fırsatta bir Edgar Allan Poe uyarlaması olduğunu haykırıyor. Bu bilgiyi yüksek sesle söyleyince de ister istemez izleyiciye, orijinal eserlerle önlerindekini kıyaslama hakkını da tanımış oluyor. Karakterlerin, mekânların, bölümlerin isimlerinde ve yer yer diyaloglarda Poe’nun eserlerinden alıntılar olmasına rağmen çoğu bölümde esin kaynağının özünden uzak kalınması da bu kıyasta diziye puan kaybettirebilir.

The Fall of the House of Usher İnceleme - Usher Evi'nin Çöküşü - Netflix

Gelelim The Fall of the House of Usher dizisindeki olay örgüsü, kurgu ve ana meseleye. Burada mümkün olduğunca spoiler (sürprizbozan) vermeden derdimi anlatmaya çalışacağım ancak yine de bu konuda endişe duyacak okuyanlar elbette öncelikle diziyi izlemeliler.

The Fall of the House of Usher’da güçlü ve zengin bir ailenin merkezinde olduğu bir drama izliyoruz en temelde. Aile, pek de masum olmayan yollardan elde ettiği servetini koruma çabası içerisinde olan iki kardeş Madeline Usher ve Roderick Usher’n safahat içinde şımarıkça yaşamaya alışmış meşru ve gayrimeşru çocuklarından oluşmaktadır. Elbette her bölümde bir diğerinin başından geçecek olağan dışı felaketleri izleyeceğimiz aşikâr olsa da her bir Usher Evi’nin çöküş hikâyesi bir ya da iki bölüm öncesinden örülmeye başlanmış. Karakterlerin hikâyeleri neden-sonuç ilişkisiyle birbirlerine bağlanmış. Biri olmadan diğerinin uğrayacağı felaketler için yeterli sebebin olmadığı olay örgüsünü bu anlamda başarılı sayabiliriz.

The Fall of the House of Usher – Zihnimizdeki Canavarlar ve Özgür İrademiz

Flaganan, toplumu sömüren sistemden faydalanıp kirli yollarla kazanılan paraların insanların ruhlarında ve kişiliklerinde doğurduğu marazları canavarlaştırmış. Bu öyle bir canavardır ki insanları dost olduğuna inandırmıştır. Aile mesleğinin ilaç üretme işi oluşu da faydalı olması gereken bir şeyin zehre dönüşmesinin metaforudur bir yerde. Ahlaki ikilemler yaşayan, doğruyu yapmakla paçasını kurtarmak, haklının ya da güçlünün yanında olmak arasında özgür iradeleriyle seçim yapan karakterleri izliyoruz baştan sona. Özgür irade ifadesinin altını çizmek gerek çünkü türün özelliği olan “bir varlık tarafından ele geçirilme” hali burada kişisel hırslar, ahlaki olmayan arzu ve istekler tarafından ele geçirilme olarak karşımıza çıkıyor. Bu durumda özgür iradeleri bu kişilerin hem silahı hem katili oluyor.

Konu güç, güçten yana olmak ve sömürü olunca, yine türün gereği olan “perili evin bodrumunda yatan sır” herkesçe malum olan ancak kimsenin ortaya çıkarmaya cesaret edemediği bir şeye dönüşüyor. “Ulaşılmaya çalışılan sır” olgusu “güçlüden alınmaya çalışılan itiraf” olgusuyla yer değiştiriyor.

Usher Evi'nin Çöküşü İncelemesi - Netflix

Çoğu fantastik ve korku eserde olduğu gibi iyiler ve kötüler üzerinden anlatılan bir hikâye aslında Usher’ların hikâyesi. Ancak karakterlerde gri alanlar neredeyse hiç yok, ya çok kötüler ya da saflık derecesinde iyiler. Bu da karakterlerle empati kurulmasını zorlaştıran bir durum.

Kuzgun şiiri, Kara Kedi, Gammaz Yürek, Morg Sokağı Cinayetleri, Kuyu ve Sarkaç, Altın Böcek, Kızıl Ölümün Maskesi The Fall of the House of Usher dizisinde adı anılan eserler. Flanagan’ın bu öyküleri inşa eden taşları yerlerinden çıkarıp bambaşka bağlamlarda tekrar bir araya getirmiş diyerek tarif edebileceğim yeniden yazım şeklinde, yer yer orijinal eserlerle bağlar korunurken pek çok defa karakterler, nesneler, olaylar ve mekânlar başka meseleleri dile getirmek için kullanılmış.

Özellikle Poe’nun çok sevdiğim öykülerinden bir olan Kara Kedi’ye ait birçok öge, taşıdığı anlamla birlikte, hem dizinin aynı adlı bölümünde hem de ana akış içerisinde izleyici tarafından kolaylıkla ayırt ediliyor. Kara Kedi öyküsünün Flanagan’a bu işinde epey ilham verdiği açıkça belli oluyor. Her ne kadar spoiler vermekten uzak durmaya çalışsam da şimdi söyleyeceklerim belki bir parça sürprizi bozabilir.

- Reklam -

Adaletin Peşine Düşen Dört Ayaklı Vicdan

Poe Kara Kedi’yi anlatırken kötülüğe sapan, hatta deyim yerindeyse saplanan, sevdiklerine ve kendisine yaptıklarının sorumluluğunu taşımayı reddedip sırtından bırakan bir adamla, onun yüzleşmekten kaçamadığı, kedi biçimine girmiş dört ayaklı vicdanı arasında geçen olayları konu alır. Öyküde başkarakterin hayatını cehenneme çeviren şey alkole meyletmesidir. The Fall of the House of Usher dizisinin aynı adlı bölümünde ise benzer şekilde uyuşturucu ve alkolün pençesindeki bir adamın yaptığı ilk kötülüğün, bu her iki hikâyede de bir kediyi öldürmektir, sorumluluğundan kaçmasını ama yine de kurtulamamasını izliyoruz. Sonrasında, kedi cinayetini örtbas etmek için çok benzer başka bir kedinin eve getirilmesi, yeni kedinin karaktere musallat olması (haunting), onu huzursuz ederek deliliğin sınırlarına sürüklemesiyle saklanan sırrın ortaya dökülmesi benzer biçimlerde anlatılıyor.

Black Cat - The Fall of the House of Usher Bölümü

Duvarlara gömülen ölüler, Poe’nun ifadesiyle “kalıp değiştirmiş cinler” ve vicdanın saklamayı reddettiği kötülüklerle yüzleşilmesi The Fall of the House of Usher dizisinin tamamında olay örgüsünün omurgasını oluşturuyor.

Yukarıda bahsi geçen diğer öykülerde ise Kara Kedi’den farklı olarak dizinin aynı adlı bölümleriyle yalnızca imgesel açıdan benzerlikler mevcut. Kızıl Ölümün Maskesi’ndeki seçkinlerden oluşan bir cemiyet için düzenlenen partiye gelen gizemli yabancı, Morg Sokağı Cinayeti’ndeki goril ve diğer bölümlerdeki adlarını taşıdıkları öykülerin odağında yer alan karakter ve nesneler tek ortak nokta olarak karşımıza çıkıyor.

Poe severlerin öncelikleri bakımından keyifle izlenebilecek dizi, Flanagan’ın işlerine alışkın türün meraklıları açısından bakıldığında tahmin edilebilir olay akışı nedeniyle dudak bükmelere yol açabilir. Her durumda, ortaya çıkan işin kaliteli olduğu net bir şekilde söylenebilir.

Oyuncu kadrosunda Carla Gugino, Bruce Greenwood ve Mary McDonnell başta olmak üzere, Flanagan’ın önceki işlerinden de tanıdığımız pek çok isim yer alıyor. Özellikle Bruce Greenwood’un ustalıklı oyunculuğu, Poe’nun Kuzgun’undaki tüm duyguyu izleyiciye geçirmeyi başarıyor.

The Fall of the House of Usher İncelemesi - Usher Evi'nin Çöküşü

The Fall of the House of Usher yapımında oyunculukların genel anlamda tatmin edici, aratılan atmosferin gotik korku evrenine ait, anlatımın bazı sahnelerdeki uzun ve sündürülmüş diyaloglara rağmen sürükleyici olduğunu söylemeden geçmeyelim.

Bunlarla birlikte atmosfere en iyi şekilde hizmet eden dizinin müziklerini yapan The Newton Brothers ve başarılı görüntü yönetimi için Michael Fimognari de alkışı hak edenler arasında sayılmalı.

Haydi, Kadehleri “The Fall of the House of Usher” için Kaldıralım!

Cadılar Bayramı ve soğuk havalar kapıdayken, gözünüz kitaplığınızın rafındaki Edgar Allan Poe eserlerine kaymaya başladıysa bu The Fall of the House of Usher dizisini de mutlaka izlemelisiniz. Belki hep özel bir zamana sakladığınız şişeden bir kadeh doldurur, zihninizdeki canavarların peşine düşer ve vicdan muhasebenizi yılbaşı gecesine bırakmadan aradan çıkarırsınız.

“Bu olaylar, en sonunda beni dehşete düşürüp şiddetli, çok büyük sıkıntılar içinde kıvrandırdılar ve yıkıntımın nedeni oldular. Gene de bunları açıklamaya çalışmayacağım. Bana dehşetten başka bir şey vermeyen bu olaylar, başkalarına korkunç gelmediği gibi, abartılmış da gelebilir. Belki, ileride, benden daha sakin, daha bilinçli ve daha az etki altında kalan birisi, anlatacağım şeylerin birbirlerini doğal biçimde izleyen olaylardan başka bir şey olmadığını ortaya koyup, gördüğüm karabasanı gerçek basitliğine indirecektir.” Kara Kedi – Edgar Allan Poe

The Fall of the House of Usher İncelemesi


The Fall of the House of Usher dizisi hakkındaki yorum ve eleştirilerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Şehnaz Erkan

1981 yılında Gelibolu’da doğdum. 1999 yılında üniversite eğitimi için Eskişehir’e yerleştim. 2006 yılında Anadolu Üniversitesi Finansman bilim dalında lisansüstü eğitimimi tamamladım. Öyküler yazıyorum. Öykülerim Kafkaokur Dergisi’nde yayınlandı. Bir çocuk annesiyim, halen Eskişehir’de yaşıyor ve bir bankada çalışıyorum.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

The Black Phone 2 Kesinleşti: Korku Filmi Seri Oluyor

Ethan Hawke’lı Korku Filmi “The Black Phone”un Devamı Geliyor: Vizyon Tarihi Belli Oldu

Attack on Titan Final Bölümünden Son Fragman

“Attack on Titan” 10 Yılın Ardından Ekranlara Veda Ediyor: İşte Final Fragmanı