in , ,

Witcher Evreni İncelemesi: Evladiyelik Bir Derleme

Witcher kitap ve oyunlarının geçtiği dünyayı tüm ayrıntılarıyla ele alan Witcher Evreni derlemesini inceledik.

Witcher Evreni İncelemesi
- Reklam -
- Reklam -

Hatırlıyorum da, bundan birkaç yıl evvel sevdiğimiz eserlerle ilgili yurtdışında basılan koleksiyonluk çalışmalara hep uzaktan bakardık. Bizim ülkemizde hiç yayınlanmazdı çünkü böyle şeyler. Eğer illaki koleksiyonunuza katmak istiyorsanız parayı bastırıp İngilizcesini almak zorundaydınız. Aksi hâlde iç çekip resimlerine bakmaktan öteye gidemezdiniz. Neyse ki bu durum artık kısmen değişti. İllüstrasyonlu ve ciltli, özel baskılara eskisine nazaran daha sık rastlar olduk bugünlerde. İşte onlardan biri de CDPR ve Dark Horse’un ortaklaşa hazırladığıWitcher Evreni” (The World Of The Witcher)…

Pegasus Yayınları tarafından aslına sadık olarak büyük boy, kuşe (parlak) kâğıtlı, sert kapaklı ve renkli olarak basılan bu eser, hem kitaplara hem de oyunlara konu olan dünyayı neredeyse bütün yönleriyle ele alıyor. Tarih, coğrafya, ırklar, krallıklar, şehirler, savaşlar, büyü ve din sistemi gibi pek çok konu var içerisinde. Bunlara ek olarak Witcherların yaratımı ve tarihçesi ile Rivyalı Geralt’ın hayat hikâyesi de detaylı olarak anlatılıyor. Hem de sevdiğimiz karakterlerin ağzından…

Başlamadan önce Witcher Evreni derlemesinin hem bütün kitapların hem de tüm oyunların konusunu kapsadığını tekrar hatırlatmakta yarar var. Yani çok büyük bir sürprizbozan (spoiler) kuyusu kendisi. Dolayısıyla temkinli yaklaşmakta, en azından son bölümü okumamakta fayda var. Ama siz de benim gibi kitapları ve oyunları en az bir kez bitirdiyseniz o zaman sayfaları arasında büyük bir keyifle kaybolacağınız bir çalışma var karşınızda demektir.

- Reklam -

Witcher Evreni: Şiirin Diğer Yarım Yüzyılı

Witcher Evreni genel olarak ansiklopedik bilgiler içerse de kitaptaki konuların hepsi sevdiğimiz, tanıdığımız karakterlerin ağzından yazılmış. Bu da ortaya çok daha okunaklı, hatta yer yer sohbet havasında geçen bir anlatım çıkarmış. Zaten kitaba CDPR’ın bastığı bir başvuru eseri değil de sanki Dandelion’ın bizzat yazdığı bir yapıt havası verilmiş. Öyle ki hemen ilk sayfada, giriş bölümünde geveze ve çapkın ozanımızın tanıtım yazısıyla karşılaşıyorsunuz. Kendisinin aşırı özgüvenli ve bir parça da kendini beğenmiş yorumlarını okumak her zamanki gibi çok zevkli.

“Kendi ellerimle kaleme aldığım notların çoğu en büyük eserimin, yani Şiirin Yarım Yüzyılı başlığı altında derlediğim hatıratımın temelini oluşturuyor. Sahte tevazunun yüzüne mutlulukla tükürerek çabucak eklemeliyim ki kendini avanak ve kaba biri değil de eğitimli ve okumuş bir zat olarak gören herkes o ciltle de mutlaka tanışmalı.” – Dandelion

Bu ara bölümleri saymazsak Witcher Evreni toplamda beş ana bölümden oluşuyor. İlki “Dünya ve Sakinleri”. Böylesine engin bir konu ancak ve ancak dünya tarihinin tamamına şahitlik etmiş biri tarafından tarafsızca anlatılabilir elbette. Dolayısıyla Dandelion da bu bölümün yazımını Borch Üçkarga olarak tanınan altın ejderha Villentretenmerth’e teslim etmiş.

Eski dostumuz Borch söze bu topraklarda yaşayan en eski ırklardan bahsederek başlıyor. Sonrasında Kürelerin Birleşimi ile Kıta’ya ayak basan elfler, insanlar ve canavarlar giriyor işin içine. Kuzey Krallıklarının kuruluşu, elfler ile insanlar arasındaki savaşlar ve Nilfgaard İmparatorluğu’nun durdurulamaz ilerleyişiyle devam ediyor tarihi olayları anlatmaya. Son olarak da Skellige’den Novigrad’a, Oxenfurt’tan Mahakam’a dek aklınıza gelebilecek tüm irili ufaklı yerleşim yerlerini bayraklarının renginden tutun da sınırlarına dek seriyor önümüze.

witcher evreni 1

İhtiyar Kurttan Malumatlar

Kitabın ikinci bölümünün adı “Witcherlar” ve tabii ki bu konudaki en bilgili kişinin, yani üstat Vesemir’in ağzından anlatılıyor burada yer alanlar. Açıkçası benim en çok ilgimi çeken bölüm burası oldu; çünkü daha önce başka yerde duymadığım, görmediğim yeni bilgiler edindim bu satırları okurken.

Diğerlerine nazaran daha babacan bir üslupla yazılmış Vesemir’in bölümleri. Yaşlı kılıç ustası bir yandan bize Witcherlar hakkında bilgiler verirken diğer yandan da kimi zaman bir öğütle kimi zaman özlü bir sözle kimi zamansa komik bir anıyla sohbet ediyor sanki bizimle.

“Bir Witcher tam olarak nedir? Ne kadar çok kişiye sorarsanız o kadar farklı cevaplar alırsınız.” – Vesemir

Söze bir Witcher’ın tam olarak ne olduğu ve onlara neden ihtiyaç duyulduğuyla başlıyor Vesemir. Sonrasında Witcherların eğitimi, kılıçlar, madalyonlar, iksirler, işaretler ve Otların İmtihanı gibi pek çok konuda bilgi veriyor. Bunun yanı sıra Witcher mutasyonlarını ilk olarak kimin yarattığını da öğreniyoruz bu bölümde.

Ve tabii ki artık genç Witcherlar yetiştirilememesine sebep olan ünlü Kaer Morhen katliamı da yine anlatılanlar arasında yer alıyor.

Leylak ve Frenküzümü

Kıtadaki Büyü ve Dinler” adlı üçüncü bölümümüz Geralt’ın en büyük aşkı Yennefer’ın kaleminden çıkma. Kitaplardaki büyü sisteminin nasıl işlediğini, çeşitlerini ve eğitimini oldukça detaylı olarak anlatmış Yen. Ateş, Su, Hava ve Toprak elementlerinin özellikleri, birbirlerinden farklılıkları, nasıl kontrol edilecekleri… Büyücülük okulları, büyü eğitimi ve yasaklı büyüler… Aklınıza gelebilecek her konu hakkında kimi uzun uzun kimiyse kısa açıklamalar okuyoruz bu sayfalarda.

“Sonuç olarak büyü yukarıda saydığım bu üçünün tamamıdır. Sanat, kaos ve bilim; lütuf, lanet ve ilerleme.” – Yennefer

Din meselesi Yennefer’ın anlatacağı türden bir şeye benzemiyor elbette. Sonuçta kendisinin pek de inançlı biri olmadığı hepimizin malumu. Ama Dandelion bu bölümde Nenneke gibi dini bütün biri yerine konuya tarafsız bakabilecek birini seçmeyi tercih etmiş. Yen de bu işin üstesinden epey iyi gelmiş doğrusu. Melitele, Lebioda Peygamberin öğretileri ve Ebedi Ateş Tarikatı gibi kitap ve oyunlarda karşılaştığımız mezheplerin yanı sıra daha önce duymadığımız ya da hakkında az bilgi sahibi olduğumuz diğer tarikatlar da anlatılıyor bu bölümde.

- Reklam -

Canavarlar için Gümüş

Dördüncü bölüm olan “Kuzey Krallıklarındaki Canavarlar” adından da gayet iyi anlaşıldığı gibi bu evrendeki vahşi canlılar ele alınıyor. Bu işi yapacak en iyi kişilerden birinin, bizzat Rivyalı Geralt’ın ağzından yazılmış olarak hem de…

Canavarları sınıflarına ayırarak ele almış Geralt. Ve ilk oyundan son oyuna dek karşılaştığımız hemen hemen her türden de bahsetmiş. Gulyabaniler, boğulmuş ölüler, hortlaklar, vampirler, grifinler, ejderhalar… Hatta Koşey ve Striga gibi nadir görülen türler bile var.

Hepsinin beslenme ve avlanma şekilleri, yaşam alanları, nasıl ortaya çıktıkları gibi detaylardan da bahsedilmiş. Yine de diğer bölümlere nazaran bu kısmı biraz zayıf buldum. Hem tanımlar çok kısaydı hem de daha fazla canavardan bahsedilmesini beklerdim ben. Dev çıyanlar, basiliskler, Vodyanoi ve Zeugl ırkları gibi eksiklikler göze hemen çarpıyor. Yine de 200 sayfalık bir kitaba her şeyi sığdırmak da zor tabii.

witcher evreni2 e1581343986918

Ak Kurt Efsanesi

Kitabın beşinci ve son bölümü tamamen başkahramanımızın, Rivyalı Geralt’ın yaşam öyküsüne ayrılmış. Dandelion tarafından kaleme alınan bu kısımda kitaplardaki ilk öyküsünden oyunlardaki son sahnesine kadar Geralt’ın başından geçen neredeyse bütün önemli olaylar anlatılıyor. Kitabın en büyük sürprizbozanları da bu kısımlarda yer alıyor zaten… Yazının başında da belirttiğim gibi, henüz kitapları ve oyunları bitirmediyseniz bu sayfaları es geçmenizi şiddetle tavsiye ederim.

Dandelion ile Geralt’ın tanışmasına vesile olan “şeytan” hadisesiyle başlayan anlatı ak saçlı Witcher’ın Yennefer’la ilk karşılaşması, Cintra ziyafeti, meşhur Striga kontratı gibi kitaplardaki önemli olayların detaylı bir özetini veriyor bizlere. Sonrasında da birinci oyundan üçüncü oyuna kadar olan olaylar belli başlı hatlarıyla gözler önüne seriliyor. Heart of Stone ve Blood and Wine ek paketlerinin konusu kitaba dâhil edilmemiş ama.

“Çok büyük bir basirete ve yüce gönüllülüğe sahip olduğunu kanıtladığı o andan beri Geralt’a sonsuz bir güven duyuyorum ve hayatım boyunca dudaklarımdan kendisiyle ilgili tek bir kötü söz bile çıkmayacak.” – Dandelion

İllüstrasyon ve Kutucuklar

Witcher Evreni kimi tam sayfa kimiyse çeşitli büyüklüklerde bir sürü renkli illüstrasyonla dolu. Bunlardan bazıları direkt olarak oyunlardan alınmış; özellikle ikinci ve üçüncü oyuna ait görsellerin sayısı epey fazla. Onların dışında Dark Horse Comics bünyesinden çıkan çizgi romanlardan ve konsept çalışmalardan alınan illüstrasyonlar da var. Bazılarıysa bu kitaba özel olarak çizilmiş. Ama sayıları diğerlerine oranla epey az.

WitcherTabii bunun bir sebebi The Witcher oyunları çıkana dek bu hikâyelerin profesyonel olarak neredeyse hiç resme dökülmemiş olması. Bir diğer sebebiyse kitabın video oyunlarının bir tür tamamlayıcısı olarak hazırlanması. Dolayısıyla da ağırlıklı olarak CDPR sanatçılarının çalışmaları yer almış sayfalarda.

Kitapta normal anlatıların yanı sıra sayfa kenarlarında, özel kutucuklarda ve resimlerin altlarında çeşitli alıntılar, ek bilgiler ve anekdotlar da var. Bunlardan bazıları hayali akademik kitaplardan, söylentilerden veya efsanelerden yapılan alıntılar olarak aktarılıyor bizlere. İşin güzel tarafı birbirleriyle çelişmeleri, hatta bazen doğru kabul edilen yanlış bilgiler içermeleri. Bu palavralar ve çelişkili ifadeler, tarihin aslında nasıl da kişinin bakış açısına göre değiştiğinin güzel bir örneğini oluşturuyor. Bunlara ek olarak Witcher Lambert ve Komutan Vincent gibi yan karakterlerin ağzından yazılmış birkaç komik alıntı da var kitapta.

Kitabın çevirmeni ben olduğum için o konu hakkında yorum yapamayacağım. Ne kadar başarılı olduğunu sizin takdirinize bırakıyorum. Fırsat olursa ileride bir Çevirmenin Çemberi yazısı yazarım belki… Editörlük konusundaysa Kemal Küçükgedik ve Halûk Kürşad Kopuzlu’yla beraber kitabı sıkı bir çalışmadan geçirdiğimizi, hatta en az üç-dört kez kontrol edip değişiklikler yaptığımızı gönül rahatlığıyla söyleyebilirim. Bir hatamız olduysa ihmalden değil, dalgınlıktandır. Şimdiden affola…

Sonuç olarak, Witcher evrenine gönül veren herkesin kütüphanesine katmak isteyeceği, evladiyelik bir çalışma var karşımızda. Koleksiyoncular kaçırmasın.

The Witcher serisine ve özel olarak bu esere dair görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşmayı unutmayın.


* The Witcher Yazarı Sapkowski’den Dizi Hakkında Samimi Röportaj

M. İhsan Tatari

Yirmi yılı aşkın bir zamandır fantastik edebiyat, bilimkurgu, çizgi roman ve bilgisayar oyunlarıyla haşır neşir oluyor.

Fantastik edebiyat alanında dört basılı kitabı bulunan yazar, Kayıp Rıhtım'ın yanı sıra Oyungezer dergisinde de serbest yazar olarak çalışmakta, çeşitli yayınevlerinde çevirmen ve editör olarak görev almaktadır.

2 Yorum BULUNUYOR


  1. Avatar for Nemo Nemo dedi ki:

    Dandelion’ın hâkim olduğu ve kendisinin anlatması gerektiği bir bölüm eksik. Biliyorsunuz ne olduğunu…

    Not: Şiir değil.

    Eline sağlık ayrıca, kitabın güzel bir tanıtımı olmuş. :call_me_hand:

  2. Avatar for mit mit dedi ki:

    Kıta’daki ünlü müesseseler ve alnının teriyle para kazanan kadınlar, di mi? :smile:

    Teşekkürler.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

Diskdünya Kilden Ayaklar

Diskdünya Maceraları “Kilden Ayaklar” ile Devam Ediyor

Birds of Prey

Birds of Prey Gişede İsteneni Veremeyince İsim Değiştirdi