Japon edebiyatı ile tanışmak istiyor ancak bir türlü nereden başlayacağınızı bilemiyorsanız doğru adrestesiniz. İşte Uzak Doğu’nun yüzlerce yıllık anlatısının renkli meyvelerini bir araya getiren keyifli bir okuma önerisi listesi!
Japon edebiyatı sayısız halk hikâyeleri, efsaneler, destanlar ve masallarla dolu bir derya. Belirsizliğin büyülü gerçekçilikle birleştiği bu anlatılar, “güneşi doğduğu ilk ülke” olan Japonya’ya farklı açılardan bakmamızı sağlıyor.
Sizler için hazırladığımız bu Japon edebiyatı kitapları listesi, farklı dönemlere ait yazarların birbirinden önemli eserlerini beğeninize sunuyor.
İşte Mutlaka Okumanız Gereken Japon Edebiyatı Kitapları
1. Yastıkname – Sei Shonagon
Japon edebiyatının en eski eserlerinden biri olan Yastıkname, sarayda imparatoriçenin nedimesi olan Sei Shonagon’un saray hayatı boyunca başından geçenleri anlattığı bir günlük. 372 sayfa boyunca Shonagon bize dönemin Japonya’sından bilgiler sunuyor; hayranlıklarını ve rahatsızlıklarını detaylı kalemiyle etkileyici bir şekilde aktarmayı başarıyor.
Yastıkname’ye, Metis Yayınları etiketiyle ulaşmak mümkün. Ayrıca eser, kitap çevirmenleri girişiminin ortak çevirisiyle okuyucunun beğenisine sunuluyor.
2. Kojiki
Kojiki, Japoncanın ilk yazılı kaynağı olmasıyla bilinmektedir. 712 yılında tamamlanan eser ayrıca Şintoizm’in ve dolayısıyla Japon mitolojisinin en temel kaynağıdır. Eserde Japon tanrılarının nasıl oluştuğu, birbirleri arasındaki savaşlar, gösterdikleri kahramanlıklar ve çeşitli türlerden ilişkileri anlatılmaktadır.
Türkçede ilk olarak 2015 yılında yayımlanan ve Çizgi Kitabevi’nden çıkan 218 sayfalık Kojiki, okura Okan Haluk Akbay’ın çevirisiyle ulaşıyor.
3. Murasaki Shikibu’nun Günlüğü
Murasaki Shikibu, gerçek adı bilinmemesine rağmen Japon edebiyatının en eski ve en ünlü kişiliklerinden biridir. Babasının “Shikibu” unvanını kullanan Murasaki, dünyanın ilk romanı olarak kabul edilen Genji’nin Hikâyeleri’nin (源氏物語) yazarıdır. İmparatorluk sarayındaki nedimelerden biri olan Murasaki, sarayda yaşayan Genji isminde bir gencin aşkını, sevincini ve hüznünü anlatmaktadır. Günlüğündeyse dönemin Japonya’sının saray hayatından birçok detayı okurla paylaşmaktadır.
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları’ndan çıkan 96 sayfalık kitap, bizlere Esin Esen çevirisi tarafından ulaştırılmakta.
4. Kadim Japon Şiiri – Man’yoshu
Man’yoshu yalnızca Japon edebiyatı için değil, dünya edebiyatının da önemli eserlerinden biri olarak görülmektedir. Eser aslında bir waka (Japon şiiri) derlemesidir. Bu derleme 340’lardan 759 yılına kadar yazılmış şiirleri kapsamaktadır ve oldukça geniş bir yelpazeye sahiptir. Kitap, Japon edebiyatına şiir penceresinden bakmak açısından da önemlidir.
2020 yılında Gece Akademi’den çıkan kitap, Esin Esen tarafından derlenip çevrilmiştir.
5. Fudoki – Derleme
713 yılında İmparatoriçe Genmei tarafından emredilerek derlenen Fudoki belgeleri, Japonya’nın çeşitli söylencelerine, rivayetlerine ve halk hikâyelerine ışık tutmaktadır. Kitap, Japonya’nın yirmi farklı bölgesinden seçilerek derlenmiş nüshaları içermektedir.
Çizgi Kitabevi’nden 2015 yılında çıkan 98 sayfalık Fudoki’yi Okan Haluk Akbay çevirisiyle okuyabilirsiniz.
6. Ben Bir Kediyim – Natsume Soseki
Ben Bir Kediyim, Türkçeye çevrilmiş önemli eserleri bulunan Natsume Soseki’nin en bilinen eserlerinden biridir. 1900’lü yılların başında yazılan eser, baştan sona bir kedinin ağzından anlatılmasıyla bilinmektedir. Eserin ilk cümlesi olan, “Ben bir kediyim, henüz bir adım yok,” cümlesi beraberinde Japonya’nın o dönemki dünyasını okura bir kedinin bakış açısıyla sunuşunu getirmektedir.
2018 yılında Japonca aslından Samet Atik tarafından çevrilen kitaba Ötüken Neşriyat etiketiyle ulaşılabilir.
7. Naomi: Bir Budalanın Aşkı – Junichiro Tanizaki
Junichiro Tanizaki’nin, Japonya’nın Batılılaşma sürecinin sancılarını arka planına alan eser bir adamın Naomi isminde bir kıza aşık olmasını ve bu aşkın giderek saplantılı bir hale gelmesini anlatıyor. Eser, hem Naomi’nin hem de ona karşı tutkulu bir aşk besleyen Kawai’nin hikâyesini anlatırken Batılılaşma sürecinin olumsuzluklarını da sorgulatma konusunda oldukça başarılı.
2013 yılında Jaguar Kitap etiketiyle basılan 265 sayfalık Naomi, dilimize İlker Özünlü tarafından kazandırıldı.
8. Şeytanın Çırağı – Shiro Hamao
Shiro Hamao, Japon polisiyesinin temelini atmasıyla bilinen ünlü bir yazar. Şeytanın Çırağı isimli eserinde okura iki farklı novella sunmaktadır. İlk kısa roman olan “Şeytanın Çırağı”, hikâyeyi ağzından da dinlediğimiz kişinin bir cinayetle suçlanmasını anlatıyor. İkinci kısa roman “Onları Öldürdü mü?” suçunu kabul eden bir adamın masumiyetinin peşinden sonuna kadar koşan bir avukatın öyküsünü anlatıyor.
Japon Klasikleri Dizisi bünyesinde 2021 yılında İthaki Yayınları’ndan çıkan 128 sayfalık kitabı, Nilay Çalşimşek’in çevirisinden okuyoruz.
9. Raşomon ve Diğer Öyküler – Ryunosuke Akutagawa
Ryunosuke Akutagawa, Japon edebiyatının yalın dile sahip ve bir o kadar ilginç öyküler yazmasıyla bilinen yazarlarından biridir. En bilinen öykülerinden biri olan Raşomon’la birlikte sunduğu diğer öykülerde belki de kabul edilebilir gerçekliğin ve insanlığın sınırlarını zorlayarak bize ilginç hikâyeler anlatmaktadır.
Oğuz Baykara çevirisiyle okuduğumuz 276 sayfalık kitap, 2020 yılında Alfa Yayıncılık tarafından basıldı.
10. Batan Güneş – Osamu Dazai
Japon edebiyatının her kelimesiyle insanı derin düşüncelere sevk edilmesiyle bilinen yazarı Osamu Dazai, bu eseri intiharından bir yıl kadar önce kaleme almıştır. Kitap, “Güneşin Ülkesi” olarak bilinen Japonya’nın II. Dünya Savaşı’nda yenilmesiyle birlikte girdiği sancılı ve bunalım süreci de anlatırken insanın kendisiyle olan çatışmasını da bizlere aktarıyor.
Bilge Çay’ın çevirisinden okuduğumuz 128 sayfalık Batan Güneş’e Olvido Yayınları’ndan ulaşmak mümkün.
İlginizi çekebilir: Osamu Dazai’nin “İnsanlığımı Yitirirken” Kitabından Etkileyici Alıntılar
11. Mutfak – Banana Yoshimoto
Banana Yoshimoto, aşk denen duyguyu kalemiyle en şık ve sade anlatan yazarlardan biri olarak bilinmektedir. Mutfak isimli eserinde gördüğümüz kaleminin çılgınlığıyla özgür ruhlu iki kadının aşk, trajedi ve bunlarla birlikte başlarına gelenleri büyük bir merakla okuyoruz.
Alev Durucan’ın çevirisinden okuduğumuz 144 sayfalık Mutfak, 1998 yılında Arion Yayınevi tarafından yayımlandı.
12. Kumların Kadını – Kobo Abe
Kobo Abe, Kumların Kadını’nda herkesin ortadan neden kaybolduğunu anlayamadığı ve bunu araştırmaya başladığı bir adamın, böcek toplama yolculuğuna çıkışını anlatıyor. Yazar bu eserde durağan bir atmosferde her şeyi kumdan inşa ediyor ve karakterlerin aklını kaçırmasıyla birlikte okuru da kendi içinde sınırlarınızı zorlamaya itiyor.
Monokl Yayınları’ndan çıkan 184 sayfalık kitabın çevirmeniyse Barış Bayıksel.
13. Gecenin Dibi – Ryu Murakami
Modern Japon edebiyatının en bilinen yazarlarından olan Ryu Murakami, bu eserinde cinsellik adına her şeyin pazarlandığı bir başkentte turistlere rehberlik yaparak geçimini sağlamaya çalışan Kenji adında bir gencin gerilim dolu hikâyesini konu alıyor. Bir Amerikalıdan, kendisine rehberlik yapma teklifi aldığında olaylar daha da merak uyandırıcı bir hâle bürünüyor.
Hüseyin Can Erkin’in çevirisinden okuduğumuz 2017 basımı bu 214 sayfalık eser, Ot Kitap tarafından okuyucuya ulaştırılıyor.
14. Profesör ve Hizmetçi – Yoko Ogawa
Kaleminin sadeliğiyle okuru kurduğu ilginç dünyalara çeken Yoko Ogawa bu eserinde bize bir matematik profesörü ve hastalığında ona bakmakla yükümlü olan bir hizmetçiyi anlatıyor. Yalnızlıkların içinde bulunan umudun son derece duygusal bir şekilde anlatıldığı bu romanda Ogawa, okurun kalbine dokumayı başarıyor.
2014 yılında Pegasus Yayınları tarafından basılan 200 sayfalık kitabı Pınar Demircan’ın çevirisinden okuyabilirsiniz.
15. Grotesk – Natsuo Kirino
Modern Japon edebiyatının en iyi kadın yazarlarından biri olarak görülen Natsuo Kirino, Grotesk romanında bir hayat kadınının cinayete kurban gidişini konu alıyor. Yazarın son derece sade ve gizemli kalemiyle birlikte kendinizi cinayeti çözmek yerine size sunulan o dünyada yaşayıp olan biteni gözlemlemeye çalışırken buluyorsunuz. Ayrıca kitap farklı kişilerin ağzından anlatılan bölümlerle okura farklı bir tat da sunmayı başarıyor.
2009 yılında İthaki Yayınları tarafından yayımlanan 664 sayfalık kitap Niran Elçi çevirisiyle okurla buluşuyor.
Japon edebiyatı eserleri hakkında hazırladığımız bu öneri listesindeki hangi kitapları okudunuz? Katkıda bulunmak istediğiniz eserler var mı? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizlerle paylaşmayı unutmayın.
