Ukrayna’da yürütülen yeni bir araştırma, son buzul çağının en sert koşullarında yaşayan toplulukların barınaklarını kısmen mamut kemikleri ve dişleriyle güçlendirdiğine işaret ediyor.
Çalışma, mamut kalıntılarının mimari bir unsur olarak kullanıldığı bu yapıların ne zaman inşa edildiğini ve ne kadar süre kullanılmış olabileceğini daha dar bir zaman aralığıyla ortaya koymayı amaçlıyor.
Araştırmacılar, mamut kemiklerinden inşa edilen yapıların, “toplulukların aşırı çevre koşullarında nasıl ayakta kaldığını ve dev hayvanların kalıntılarını koruyucu bir mimariye nasıl dönüştürdüğünü gösterdiğini” belirtti.
Mamut Kemiklerinden Yapılmış Barınaklara Ait Buluntular Son Buzul Çağından Kalma
Söz konusu mamut “konutları”, Mezhyrich köyü yakınlarında bulundu. Alan, Ukrayna’nın başkenti Kiev’in yaklaşık 110 kilometre güneydoğusunda yer alıyor. Bölge 1966–1974 yılları arasında kazıldığında, mamut kalıntılarının yerleşim düzeni, bunların buzul çağında ev yapımında kullanılmış olabileceği yorumunu doğurmuştu.
Bu yorum arkeologlar arasında uzun süredir destek görse de, yapıların tam olarak ne zaman kullanıldığı ve kullanım süresinin ne kadar olduğu soruları net değildi.
Daha önce elde edilen tarihleme sonuçlarının yaklaşık 19.000 ile 12.000 yıl öncesine uzanan geniş bir aralık verdiği hatırlatılıyor.
Yeni Tarihleme Daha İddialı
Ekibin yeni çalışması, alanın kronolojisini daha hassaslaştırmak için mamut barınaklarının yakınında bulunan yaklaşık bir düzine küçük hayvana ait kalıntıları tarihlendirmeye odaklandı.
Araştırmanın sonuçlarına göre Mezhyrich’teki en büyük yapı 18.323 ile 17.839 yıl öncesine tarihleniyor. Bu dönem, “Son Buzul Maksimum”un (yaklaşık 26.500–19.000 yıl önce) hemen sonrasına denk geliyor.
Ekip, barınağın en fazla 429 yıl kadar kullanılmış olabileceğini belirterek bunun, “barınakların kalıcı yerleşimler olmaktan çok hayatta kalmaya yönelik pratik çözümler olduğunu” düşündürdüğünü ifade etti.
Çalışma, 21 Kasım’da Open Research Europe platformunda yayımlandı.
Yapıların olası planı ve malzemeleri
Taras Shevchenko Kiev Ulusal Üniversitesi’nde arkeoloji profesörü olarak görev alan ve çalışmanın yazarları arasında bulunan Pavlo Shydlovskyi, yapının temelinde mamut kafatasları ve büyük uzun kemiklerin dikey şekilde toprağa yerleştirilmiş olabileceğini belirterek bunun “bir tür kaide ya da ‘temel’ oluşturduğunu” aktardı.
Shydlovskyi’ye göre barınakların bazı kısımlarını örten ahşap bir iskelet bulunmuş olabilir; bunun üzerine daha küçük hayvanların derileri ya da muhtemelen huş kabuğu gibi malzemelerle kaplama yapılmış olabilir.
Ayrıca Shydlovskyi, “dişler ve büyük düz kemiklerin yapının üst kısmına (çatıya) yerleştirilerek ağırlık ve rüzgâr koruması işlevi gördüğünü” söyledi.
İçeride Kaç Kişi Yaşıyordu, Neler Yapılıyordu?
Araştırmacıların değerlendirmesine göre her barınakta 5 ila 7 kişi yaşamış olabilir. Bu yapıların içinde çakmaktaşı yontma, hayvan derisi işleme ve küçük hayvanların parçalanması gibi faaliyetlerin yürütülmüş olabileceği belirtiliyor.
Yeni çalışmada yer almayan, Paris 1 Panthéon-Sorbonne Üniversite’dan onursal profesör Francois Djindjian, mamut kemiklerinden barınaklar üzerine başka araştırmalar yürüttüğünü belirtti ve tarihleme sonuçlarına temkinli yaklaştı.
Djindjian, alanın kullanım zamanını daha iyi anlayabilmek için bölgede daha geniş bir alandan ek radyokarbon tarihlemesi yapılmasının yararlı olacağını söyledi.
İlginizi Çekebilir: Almanya’da 4.200 Yıllık ‘Zombi Mezarı’ Bulundu
Mamut kemiklerinden barınak yapma fikrini siz nasıl değerlendiriyorsunuz? Görüşlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, arkeoloji dünyasından daha fazla haber için bizleri Google News ve WhatsApp üzerinden takip edebilirsiniz.
Kaynak: Live Science
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!