Chandrayaan-3 Ay’dan yeni haberler getirdi. Hindistan’ın uzay aracı Ay’ın güney yüzünde gizemli bir hareketlilik tespit etmiş olabilir.
Hindistan 2019’daki başarısız denemesinin ardından geçen ağustos ayında Ay’ın güney kutbu yakınına iniş yaparak bir ilke imza atmıştı. Rusya’ya ait Luna-25 aracı ise kıl payı bu unvanı Hindistan’a kaptırmış oldu.
Böylelikle Hindistan’ın Chandrayaan-3 aracı tarihe geçmeyi başardı. Uzay aracından gelen son verilere göre 1970’lerden bu yana Ay’daki ilk sismik veriler kaydedilmiş olabilir.
Eğer kayıtların sismik veri olduğu doğrulanırsa, bilim insanları Ay’ın iç yapısına dair yeni bilgilere erişme fırsatı bulacaklar.
Chandrayaan-3 Ay’daki Çalışmalarına Başladı
Chandrayaan-3 görevine dahil olan aracın içerisinde Vikram iniş aracı ve Pragyan adında bir keşif rover’ı yer alıyor.
Hareketlilik, Vikram Sismik iniş aracının yerleşik Ay Sismik Aktivite Aracı (ILSA) tarafından kaydedildi.
Ay’daki ilk Mikro Elektro Mekanik Sistemler (MEMS) teknolojisi tabanlı araç olan ILSA, yüzeyde hareket eden Pragyan gezgininin sismik sarsıntılarını kaydetmeyi başardı. Araç bununla birlikte aynı zamanda deprem ya da çarpma gibi doğal bir olayı da kayıtlara geçirdi.
Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu, ILSA’nın birincil amacının yerdeki titreşimleri ölçmek olduğunu ifade etti.
Yapılan açıklamalarda 25 Ağustos’ta sefer sırasındaki titreşimlerin, 26 Ağustos’ta ise yerin kendi sarsıntılarının kaydedildiği aktarıldı.
“Ayrıca 26 Ağustos 2023’te kaydedilen ve doğal gibi görünen bir olay da gösterilmektedir. Bu olayın kaynağı şu anda araştırılmaktadır.”
Bu kayıtlar bilim insanları tarafından heyecanla karşılanıyor. Bugüne dek insanlığın elinde Ay’daki en güncel sismik veriler 1960’ların sonu ve 1970’lerdeki Apollo programı tarafından toplananlardı.
Ay’ın iç yapısının nasıl şekillendiği hâlâ bilinmediği için araştırmacılar daha fazlasını elde etmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Yeni sismik veriler de bu gizemi çözmek için önemli anahtarlardan birisi olacak.
Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu Ay’a ineli yalnızca birkaç hafta geçmesine rağmen şimdiden bir dizi bilimsel gözlem gerçekleştirdi ve güney kutbunda ilk elementleri tespit etti.
Uzay Araçları Şimdi Uyku Modunda
Şu anda hem iniş aracı hem de keşif aracı uyku modunda. Çünkü araçların Ay’da bulundukları bölgede 14 gün kadar süren bir gece döngüsü yaşanıyor.
Vikram ve Pragyan, kendilerinden önceki diğer Ay görevleri gibi güneş enerjisiyle çalışıyorlar. Bu da pillerinin şarj edilemediği gece süreleri boyunca “uyudukları” anlamına geliyor.
Vikram ve Pragyan araçları, Ay’ın gizemli güney kutbundaki keşiflerine 22 Eylül 2023 tarihinde geri dönecekler.
Siz Chandrayaan-3 uzay aracının Ay’da gerçekleştirebileceği potansiyel keşifleri nasıl değerlendiriyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, bilim dünyasından yeni gelişmeler için bizleri Google News’ten takibe alabilirsiniz.
Kaynak: Science Alert
