Hazar Denizi’nin doğusunda, Azerbaycan kıyılarının yaklaşık 25 kilometre açığında yer alan Kumani Bank çamur volkanı, 2023 yılı başlarında gerçekleşen patlamasıyla kısa süreliğine su yüzeyinde bir ada oluşturdu. Uydu görüntüleri, adanın ilk olarak Ocak 2023’te belirdiğini ve maksimum 400 metre genişliğe ulaştığını ortaya koydu. Ancak bu geçici ada, 2024 yılının sonuna gelindiğinde büyük ölçüde küçülerek neredeyse tamamen yok oldu.
Bu tür geçici oluşumlar, çamur volkanlarının patlaması sonucu kısa süreliğine su yüzeyinde belirip tekrar kaybolmaları nedeniyle “hayalet ada” olarak adlandırılıyor.
Azerbaycan, dünya genelinde en fazla çamur volkanına ev sahipliği yapan bölgelerden biri olarak biliniyor. Ülke genelinde yaklaşık 300 çamur volkanı bulunurken bu volkanlar hem karada hem de Hazar Denizi’nde aktif durumda. Kumani Bank da bu volkanlardan biri olarak dikkat çekiyor. Bu tür volkanlar, yer kabuğunun altında biriken gazların zamanla artan basıncı sonucu patlayarak çamur, gaz ve sıvıları yüzeye çıkarmasıyla oluşuyor.
NASA’nın kara yüzeyinin ayrıntılı izlenmesi ve haritalanmasında kullanılan Operational Land Imager (OLI) cihazı ve OLI-2 sensörü, Landsat 8 ve Landsat 9 uydularından alınan görüntülerle, Kumani Bank’ın Ocak 2023 ile Şubat 2023 arasında su yüzeyine çıktığını ve kısa sürede 400 metre genişliğe ulaştığını ortaya koydu. Ancak ada, zamanla küçülerek 2024 sonlarında tamamen kaybolma noktasına geldi.
Hazar Denizi’ndeki Kısa Süreli Bir Jeolojik Mucize: Kumani Bank
Kumani Bank, yalnızca 2023’te değil, geçmişte de benzer şekilde aktif hâle gelmiş bir çamur volkanı. 1950 yılında gerçekleşen bir patlamada, yaklaşık 700 metre çapında ve altı metre yüksekliğinde bir ada oluşturduğu kayıtlara geçmişti. Son patlama, volkanın önceki yıllardaki aktivitesine göre daha küçük ölçekli bir olay olarak değerlendiriliyor.
Jeolog Mark Tingay, Kumani Bank’ın 2023’teki patlamasına dair uydu görüntülerini sosyal medya hesabından paylaştı ve, “Adanın bir gecede ortaya çıkması ve kaybolması, bu bölgenin ne kadar aktif bir jeolojik yapıya sahip olduğunu gösteriyor. 10 hektar büyüklüğünde bir kara parçasının bu kadar kısa sürede belirmesi etkileyici bir doğa olayıdır,” ifadelerini kullandı.
Hazar Denizi’nde görülen bu geçici oluşumlar, bölgenin yer kabuğu dinamiklerinin ne denli aktif olduğuna işaret ediyor. Kumani Bank gibi çamur volkanları, yalnızca yer altındaki gaz basıncını yeryüzüne çıkarmakla kalmıyor, aynı zamanda doğanın güçlü ve öngörülemez yapısını bir kez daha gözler önüne seriyor.
İlginizi Çekebilir: Antarktika’nın Güneyinde Altın Tozu Püskürten Yanardağ
Hayalet adalar hakkındaki görüşlerinizi yorumlarda veya Kayıp Rıhtım Forum‘da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News ve WhatsApp‘tan takip edebilirsiniz.
Kaynak: Popular Mechanics
Forum üzerinden yorum yapıp sohbete katılmak için tıkla!