Türk edebiyatının en önemli kaynaklarından birisi olarak kabul edilen Dede Korkut Hikâyeleri’nin yeni bir nüshası bulundu. Almanya ve Vatikan’da tutulan nüshalardan farklı olarak, bu kopyada şimdiye kadar bildiklerimize ek başka bir destan daha bulunuyor. Huzurlarınızda 13. boy Salur Kazan’ın Ejderhayı Öldürmesi!
25 Nisan 2019’da başlayan Dünya Kültür Mirası Dede Korkut Uluslararası Sempozyumu’nda haberi verilen kayıp destan, Prof. Dr. Metin Ekici tarafından paylaşıldı.
Bu zamana kadar bildiklerimiz bizlere Dede Korkut Destanları’nın 12 tane olduğunu söylüyordu. Kopyalardan birisi Vatikan, diğeri ise Almanya’nın Dresden şehrinde tutuluyor. Yapılan bu keşifle el yazmalarının sayısı 3’e çıktı.
Kültürel tarihimiz için büyük önem arz eden bu gelişme Türk Dil Kurumu, Bayburt Valiliği, Bayburt Üniversitesi ve Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Türkiye Milli Komisyonu iş birliği ile düzenlenen “Dünya Kültür Mirası Dede Korkut Uluslararası Sempozyumu”nda duyuruldu.
Toplamda 61 sayfalık el yazmaları, Vatikan’daki nüshadan daha eski bir zaman dilimine, 14. yüzyıla tarihleniyor.
13. Dede Korkut Destanı Türkistan Coğrafyasında Bulundu
Geçen kasım ayında bu kıymetli edebi eserin UNESCO’nun Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi’ne girdiği haberini paylaşmıştık. Şimdiyse, 4. Geleneksel Dede Korkut Bilim, Kültür, Sanat ve Edebiyat Ödülleri’nin de verildiği bu sempozyumda, yeni bir nüsha ve kayıp bir destan haberi bizlerle oldu.
Kayıp nüshanın Türkistan’da bulunduğu gelen bilgiler arasında. 25 Nisan’da Bayburt Üniversitesi’nde başlayan ve 2 gün sürmesi beklenen etkinlikler Bayburt Kalesi, Dede Korkut Türbesi ve Bey Böyrek Mezarı ziyareti ile sona erecek.
15. yüzyılda yazıya geçirilen ve tam adı Kitab-ı Dedem Korkud Ala Lisan-ı Taife-i Oğuzan (Oğuzların Diliyle Dede Korkut Kitabı) olan eser, Türkçe konuşulan ülkelerin birleştirici unsuru olarak da tanımlanıyor.
Kitâb-ı Dedem Korkud Alâ Lisân-ı Tâife-i Oğuzân anlatılarından bu zamana kadar bildiklerimiz şu şekildeydi:
Dirse Han Oğlu Boğaç Han, Salur Kazan’ın Evinin Yağmalanması, Kam Püre Bey Oğlu Bamsı Beyrek, Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması, Duha Koca Oğlu Deli Dumrul, Kanglı Koca Oğlu Kan Turalı, Kazılık Koca Oğlu Yigenek, Basat’ın Tepegözü Öldürmesi, Begil Oğlu Emre, Uşun Koca Oğlu Segrek, Dış Oğuz İsyanı ve Beyrek’in Ölümü.
Ve artık sevinçle ilave edebileceğimiz 13. destanımız Salur Kazan’ın Ejderhayı Öldürmesi de bizlerle.
Ord. Prof. Dr. M. Fuad Köprülü’nün zamanında, “Bütün Türk edebiyatını terazinin bir gözüne, Dede Korkut’u da öbür gözüne koysanız, yine Dede Korkut ağır basar,” dediği eserle ilgili günümüzde hâlâ yeni gelişmelerin yaşanıyor olması harika bir olay.
Dede Korkut Hikâyeleri’nin İsimleri | Sıralı Güncel Liste
- Dirse Han Oğlu Boğaç Han
- Salur Kazan’ın Evi Yağmalanması
- Kam Büre Bey Oğlu Bamsı Beyrek
- Kazan Bey Oğlu Uruz’un Tutsak Olması
- Duha Koca Oğlu Deli Dumrul
- Kanlı Koca Oğlu Kanturalı
- Kazılık Koca Oğlu Yegenek
- Basat’ın Tepegöz’ü Öldürmesi
- Begin Oğlu Emren
- Uşun Koca Oğlu Segrek
- Salur Kazanın Tutsak Olup Oğlu Uruz’un Çıkarması
- İç Oğuz’a Taş Oğuz Asi Olup Beyrek Öldüğü
- Salur Kazan’ın Yedi Başlı Ejderhayı Öldürmesi
Bu büyük hadiseyi sizlerle buluşturmaktan mutluluk duyduk. Salur Kazan’ın Ejderhayı Öldürdüğü Boy’u da içeren 3. nüshaya dair son detayları ve 13. destanın içeriğini öğrendikçe sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.
Ayrıca yeri gelmişken Kayıp Rıhtım Aylık Öykü Seçkisi’nin 6. Yıl Özel Sayısı’nda andığımız özel temayı da yeniden hatırlatalım istedik. O temada 12 destan, 12 yazar tarafından yeniden anlatılmıştı. Galiba artık 13. destan için de özel bir çalışma yapmak gerekecek. Ne dersiniz?
GÜNCELLEME: 13. DESTAN HAKKINDA BİLDİĞİMİZ HER ŞEY İÇİN TIKLAYIN!
GÜNCELLEME: KAYIP DESTAN ÖZEL BİR BASKIYLA GELECEK
Kapak görseli: Kültür ve Yaşam
