in

Bilim İnsanları, Samanyolu Galaksisi’nin ‘Mezarlığını’ Buldu: İşte ‘Galaktik Ölüler Diyarı’

Gökbilimciler, ‘Galaktik Ölüler Diyarı’ olarak adlandırdıkları Samanyolu Galaksisi’nin ölü yıldızlardan oluşan ‘mezarlığını’ buldu.

Galaktik Ölüler Diyarı Bulundu: İşte Samanyolu Mezarlığı
- Reklam -
- Reklam -

Galaktik Ölüler Diyarı keşfedildi. Bilim insanları Samanyolu Galaksisi’nin neredeyse üç katı yükseliğine ulaşan ve sayısız ölü yıldızdan oluşan ’mezarlığını’ keşfetti.

Milyarlarca yıl yaşayan en parlak yıldızlar bile bir gün yanmayı bırakıyor ve diğer bir deyişle ölüyor. Aslında en parlak yıldızlar en kısa hayat yaşayanlardır. Birkaç milyon yıl içinde sahip oldukları tüm hidrojeni tüketirler ve ardından ihtişamlı süpernovalar olarak patlarlar. Çekirdek kalıntıları bir nötron yıldızına veya kara deliğe çöker. İşte bu küçük ve karanlık nesneler, kozmik bir mezarlık gibi galaksimizi kirletiyor.

Hem nötron yıldızlarını hem de yıldız kaynaklı kara delikleri tespit etmek zordur. Nötron yıldızları yalnızca on beş kilometre çapındadır ve manyetik kutupları, onları pulsar (atarca) olarak görülecek şekilde hizalanmadıkça genellikle gözden kaçarlar.

- Reklam -

Yıldız kaynaklı kara delikler daha da küçüktür ve kendi ışıklarını yaymazlar. Bazıları, bir yoldaş yıldızın kütlesini tükettiklerinde mikrokuasarlar olarak görünürler. Ancak çoğu, yalnızca Dünya ile daha uzak bir yıldız arasında geçtiklerinde görülür. Böylece mikro-mercekleme ile tespit edilebilirler.

Galaktik Ölüler Diyarı Bulundu: İşte Samanyolu Mezarlığı

Bu yıldız kalıntılarının genel konumlarının gözlemlenen bir haritasını oluşturmak için yeterince uzun bir gözlem henüz yapılmış eğil. Fakat yakın tarihli bir çalışma, Kraliyet Astronomi Topluluğu’nun (Royal Astronomical Society) Aylık Bildirimler dergisinde yayımlandı ve onları nerede bulabileceğimizi modelledi. Araştırma ekibi, mevcut galaksimizdeki yıldızların dağılımına baktılar ve yıldız kalıntılarının yıldız etkileşimleri tarafından nasıl çekilip saptırılabileceğini simüle ettiler. Galaktik Ölüler Diyarı adı da verilebilecek bu “mezarlık yıldızları” genellikle Samanyolu Galaksisi’ndeki mevcut yıldızlardan daha yaşlı olduklarından, yeni yörünge yollarına geçmek için daha fazla zamanları oldu.

Galaktik Ölüler Diyarı Keşfi, Samanyolu Galaksisi’ne Farklı Bir Bakış Açısı Getirebilir

Yıldız konumlarında istatistiksel olarak bir tür bulanıklık etkisi yaşanmaya devam ediyor. Bu yıldızların dağılımı, görünür Samanyolu’ndan üç kat daha kalın bir düzlemde. Fakat çalışma ekibi dağılımlarının oldukça şaşırtıcı bir yönünü buldu ve bu eski ölü yıldızların yaklaşık üçte birinin galaksiden dışarı ’fırlatıldığını’ keşfetti. Modellemede yıldızların üçte birinin yaşanan hız artışı nedeniyle Samanyolu’nun yerçekimsel etkisinden kurtulduğu ve dışarı atıldığı gözlemlendi.

Bu durum, Samanyolu’nun beklenmedik bir şekilde zamanla “buharlaştığı” veya kütle kaybettiği anlamına geliyor. Küresel kümeler gibi küçük yıldız kümelerinin buharlaşabileceğini biliniyor. Ancak Samanyolu çok daha büyük, bu nedenle uzun vadeli buharlaşmanın minimum olacağını tahmin ediliyor.

- Reklam -

Galaktik Ölüler Diyarı Bulundu: İşte Samanyolu Mezarlığı

Modelin şaşırtıcı olan bir başka yönü de, bu yıldız kalıntılarının Samanyolu boyunca oldukça eşit bir şekilde dağılmış olması. Bu da yakınlarda bir tanesinin olabileceği anlamına geliyor. Güneş için, en yakın yıldız kalıntısının en olası mesafesi yaklaşık 65 ışık yılı olarak tahmin ediliyor. Yani basitçe, galaktik boyutta bir düşünceyle hemen arka bahçemizde göksel bir ölüler diyarı olabilir ve bunun farkında bile olmayabiliriz.

Makalenin ortak yazarlarından Peter Tuthill, şimdiye kadar nereye bakılacağını bilmedikleri için bu gözlemi yapamadıklarını söyledi.

“En eski nötron yıldızları ve kara delikler, galaksi daha gençken ve farklı şekillerdeyken yaratıldı ve daha sonra milyarlarca yıla yayılan karmaşık değişikliklere maruz kaldı. Onları bulmak için tüm bunları modellemek en önemli görevdi.”

Yeni keşif hakkında sizler neler düşünüyorsunuz? İçinde bulunduğumuz galaksi daha ne gibi sırlar saklıyor olabilir? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum üzerinden bizlerle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Universe Today

Hakan Tunç

Kocaeli Üniversitesi'nden mezun. Kitap okumayı, film izlemeyi ve özellikle animeleri çok sever.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

The Woman King fragmanı viola davis

Viola Davis’li “The Woman King” Filminden Türkçe Altyazılı Yeni Fragman

Cyberpunk 2077 devam oyunu duyuruldu

CD Projekt RED, Cyberpunk 2077’nin Devam Oyununu Duyurdu: Orion Projesi Çalışmaları Başladı