M. Yusuf Kaba
Yerin 4 metre kadar altındaki tünel, hiçbir planda bulunmadığı için varlığıyla alanda çalışan arkeologları şaşkına uğrattı.
Çalışmaların yürütülmesinden sorumlu Palac Saski şirketi sözcüsü Slawomir Kulinski verdiği bir röportajda tünelin askeri faaliyetler için kullanılmış bir geçit olduğunu söyledi. Saray, Polonya ordusunun karargahına da ev sahipliği yapmıştı.
Şirket sözcüsü, tünel hakkında şu açıklamalarda bulundu:
“Tünelin, rapor ve elde edilen bilgileri hızlı bir şekilde aktarmalarına olanak sağlamış olmalı. Tünelin teknik işlevleri de bulunuyordu. Tünel bir telgraf kablosu, ısıtma sistemi ve sarayın her iki kanadına da bağlanan sulama boruları içeriyordu.”
Kulinski, tünelin 1930’larda askeri istihbarat iletimi için inşa edildiğini söyledi.
Saray 1660’lı yıllarda inşa edildi ve Kral II. Augustus’un satın almasıyla 18. yüzyılın başlarında kraliyet ikametgâhı oldu. Augustus sarayı genişletti ve yapı zaman içerisinde birçok farklı amaca hizmet etti. Saray; askeri personel, dışişleri bakanlığı, restoranlar, mağazalar ve hatta bir liseye ev sahipliği yaptı.
Polonya’daki Sakson Sarayı İlgalci Naziler Tarafından Havaya Uçurulmuştu
Sakson Sarayı yüzyıllar boyu Polonya ordusu ve mimari tarihinin önemli bir parçası olmayı sürdürdü. Ta ki 1944 yılında çıkan ve başarısızlıkla sonuçlanan Varşova Ayaklanması sonrası Polonya’yı işgal eden Nazi askerleri tarafından patlatılana kadar.
Polonya, 1939’dan beri Alman işgali altındaydı. 1944 yılında Sovyet birlikleri, Halk Ordusu (Armia Krajowa) olarak bilinen Polonya vatandaşlarından oluşan direniş hareketi mensuplarını işgalcilere karşı ayaklanmaya teşvik etti.
Polonya birlikleri başlarda temkinli davransa da Polonya’nın coğrafi konumu onları zor durumda bıraktı. II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler ve Polonya ortak bir düşmana sahip olsa da eğer Sovyetler Birliği tarafından özgürlüğüne kavuşturulursa, Polonya, komünist ve Sovyet yanlısı bir ülke olacaktı. Londra’da sürgündeki Polonya hükümetine sıkı sıkıya bağlı olan Halk Ordusu ise Batılı kapitalist bir ulus devlet olma taraftarıydı.
Ancak Sovyet Ordusu hızla Polonya sınırına yaklaşıyordu ve Halk Ordusu bir seçim yapmak zorundaydı: Almanlara karşı savaşmak ve Sovyetlerin kontrolünden kaçınma umudunu korumak ya da Sovyetlerin Polonya’yı kurtarmasına izin vermek.
Varşova’nın Yıkımı Emredilmişti
1944 yazı Adolf Hitler’e karşı düzenlenen suikast girişiminin ardından Varşova’daki Alman kontrolü zayıfladı ve Almanların morali bozuldu. Halk Ordusu saldırıya geçti ve üç gün içinde şehrin kontrolünü büyük oranda ele geçirdi. Ulaşım ve iletişim kanalları ise Alman kontrolünde kalmıştı. Ağustos ayı sonunda Almanlar, on binlerce Polonyalı sivilin (bu sayının 150.000-200.000 civarında olduğu tahmin ediliyor) ölümüyle sonuçlanacak acımasız bir karşı saldırı başlattı.
Bu sırada yaklaşan Sovyet ordusu, Polonya güçlerine yardım etmekten kaçındı ve Batılı Müttefik Devletlerin Sovyet hava üslerini askeri amaçlarla ya da malzeme yardımı yapmak için kullanmalarına izin vermedi. Müttefiklerin desteğinden mahrum Halk Ordusu Ekim 1944’te teslim olmak zorunda kaldı.
Yenilgiyle sonuçlanan ayaklanmanın ardından Hitler, Varşova’nın yıkılmasını emretti. Alman birlikleri tarihi anıtlar, ulusal arşivler ve turistik bölgeleri hedefleyen saldırılarda bulundu. Bu saldırılarda patlayıcılar ve alev silahları kullanıldı. Ocak 1945’e gelindiğinde Varşova’daki binaların (yüzde 60’ı ayaklanma ve sonrasındaki yıkım harekatında olmak üzere) yüzde 85’i yıkılmış hâldeydi.
II. Dünya Savaşı’ndan sonra bölgedeki molozlar zemin seviyesine kadar temizlendi. Sonraki yıllarda bölge çalılar ve ağaçlarla dolu bir yeşil alana dönüşecekti.
Sakson Sarayı Yeniden İnşa Edilecek
Arkeologlar 2006 yılında bölgede çalışmaya başladı ancak tünel, kazı çalışmalarının kapsamı yakın bir zamanda genişletilene kadar fark edilmemişti.
Polonya hükümeti, Sakson Sarayı’nın yeniden inşa edilmesini planlıyor. Sarayın inşasının 2030 yılında tamamlanmış olacağı tahmin ediliyor.
Polonya’daki Sakson Sarayı’nın altındaki kalıntılara dair sizin düşünceleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’te takip edebilirsiniz.
Kaynak: All thats Interesting
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.