Ethem Yekta Ulaş
Samanyolu Galaksisi’nin merkezinde astronomi tarihinin en önemli keşiflerinden biri gerçekleşti. Avrupa Uzay Ajansı’nın görev yıldızı Gaia Uzay Teleskobu, büyüklükleri ve yaşları ile şaşırtan iki muazzam yıldız akıntısını tespit etti. Şiva ve Şakti olarak isimlendirilen yapılar, galaksimizin ilk yapı taşlarından bazıları olabilir.
Max Planck Astronomi Enstitüsü bilim insanlarının yaptığı analizler, her birinin 10 milyon güneş kütlesine sahip olan bu akıntıların yaklaşık 13 milyar yıllık olduğunu ortaya koydu. Hindistan mitolojisindeki tanrı ve tanrıça çiftine atıfla isimlendirilen Şiva ve Şakti, Samanyolu’yla 12-13 milyar yıl önce birleşmiş olabilir.
Araştırmanın baş yazarı Khyati Malhan konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Bu kadar eski yapıları net bir şekilde tespit edebilmemiz gerçekten hayret verici. Samanyolu Galaksisi o zamanlardan bu yana o kadar çok değişti ki, bu tür bir grubu tanımayı beklemezdik.”
Gaia Uzay Teleskobu, milyarlarca yıldızın konum, hız ve hareketlerini haritalayarak Samanyolu’nun şeklini ve yapısını ortaya çıkarmayı amaçlıyor. Şiva ve Şakti akıntılarındaki yıldızların bileşim ve yörüngelerine bakıldığında, bunların galaksinin en eski taşları olduğu düşünülüyor.
Samanyolu’nun son 12 milyar yıl içinde komşu galaksilerle en az bir düzine kez çarpıştığı ve her birleşmenin evrim geçiren galaksimize yeni yıldızlar akıttığı düşünülüyor. Gaia Teleskobu da bu çarpışmaların birçoğunun ortaya çıkarılmasına yardımcı oldu.
Samanyolu Galaksisi’ndeki 13 Milyar Yıllık Yıldız Akıntılarının Keşfi Ne Anlama Geliyor?
Enstitüde galaksiler ve kozmoloji bölümünün direktörü olan çalışmanın eş yazarı Hans-Walter Rix yaptığı açıklamada, “Şimdiye kadar sadece Samanyolu’nun eski merkezini oluşturan parçaları tanıyorduk. Şakti ve Şiva ile şimdi dışarıdaki ilk bileşenleri görüyoruz. Bu, galaksimizin bugünkü büyüklüğüne ulaşmasının ilk adımlarını temsil ediyor,” ifadelerini kullandı.
Analistler bu akıntıların ağır elementlerden yoksun olduğunu, yani ilk yıldızlardan oluştuğunu belirtti. Bu da Shiva ve Shakti’nin muhtemelen en eski yıldızlardan bazılarını içerdiği ve yeni keşfedilen akıntıları galaksinin evrimleştiği ilk yapı taşlarından bazıları haline getirdiği anlamına geliyor.
Şiva ve Şakti, Dünya’nın da içinde yer aldığı Samanyolu Galaksisi’nin kökenleri ve evrimi hakkında kritik ipuçları veriyor. Bu yıldız akıntılarının detaylı incelenmesi, galaksimizin ilk milyarlarca yılını ve nasıl bugünkü haline geldiğini daha iyi anlamamızı sağlayacak. Böylesi önemli bir keşfin onuruna akıntılara mitolojik çağrışımlarla isimler verilmesi de ayrı bir anlam taşıyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Samanyolu’nun Merkezindeki Süper Kütleli Kara Deliğin Dönüş Hızı Hesaplandı: “Olabileceğinin En Hızlısı”
Yeni keşif hakkındaki yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizi Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: Live Science
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.