Ethem Yekta Ulaş
Astronomlar uzun süreli ve olağanüstü parlaklıktaki patlamalarla yeniden canlanma belirtileri gösteren ölü bir yıldız keşfetti.
Güneş Sistemi’nden uzak bir yıldız, ölümünden sonra hayata geri döndü ve birkaç ay boyunca gökbilimcilerin daha önce hiç görmediği bir şekilde tekrarlanan enerjik patlamalar meydana getirdi. Her yeni patlama, ilkinden 100 gün sonra ve sadece birkaç dakika sürede de, her biri ilki kadar parlak ve güçlüydü. Resmi olarak AT2022tsd adı verilen yıldıza araştırma ekibi “Tazmanya Canavarı” adını taktı ve bunun bir “Işıklı Hızlı Mavi Optik” ya da diğer adıyla LFBOT olduğunu belirlediler.
Büyük yıldızların ölümüne işaret eden olağan patlamalardan çok daha parlak olan LFBOT’lar, ölümden sonra günler içinde hızlı bir şekilde sönüyor. Bu ekstrem fenomenler ilk olarak 2018’de keşfedildi ve o zamandan bu yana geçen yarım on yılda kökenleri hakkında araştırmalar devam ediyor. Ancak neyse ki Tazmanya canavarı olarak adlandırılan yıldızın daha önce görülmemiş parlama aktivitesi bazı cevaplar sunabilir. Dünya çapında 15 farklı teleskop tarafından tespit edilen bu davranış, LFBOT’u çalıştıran motorun ya bir kara delik ya da bir nötron yıldızı olduğuna işaret ediyor.
Nature dergisinde yayımlanan araştırmanın başyazarı ve Cornell Üniversitesi’nde astronomi profesörü olan Anna Y. Q. Ho konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Başka hiçbir şeyin bu tür patlamalar yapabileceğini düşünmüyoruz. Bu, bu tür patlamalara neyin güç verdiği konusunda yıllardır süren tartışmaları sona erdiriyor ve yıldız cesetlerinin faaliyetlerini incelemek için alışılmadık derecede doğrudan bir yöntem ortaya koyuyor.”
Zombi Yıldızın ‘Yeniden Doğuşu’ Astronomları LFBOT Gizemini Açıklığa Kavuşturabilir
“Tazmanya Canavarı”nın keşfi, Ho’nun geliştirdiği yazılım sayesinde Eylül 2022’de gerçekleşti. Bunu takiben Aralık 2022’de LFBOT’u rutin olarak izlerken, Ho ve meslektaşları olaydan gelen parlak bir ışık parlaması daha buldular. Bu ani yükseliş daha sonra hemen kayboldu.
Ho, bu beklenmedik “yeniden canlanma” olayını araştırmak için başka 12 teleskopun gözlemlerini bir araya getirdi. Diğer olası ışık kaynaklarını elemelerinin ardından araştırmacılar 120 gün boyunca meydana gelen 14 düzensiz ışık parlamasıyla karşı karşıya kaldı. Bunun tüm olaydan kaynaklanan toplam parıltıların sadece bir kısmı olabileceğine inanıyorlar.
Ho ve meslektaşları şimdi bu ışık parlamalarını tetikleyen süreçleri araştırıyor. Şu anki başlıca şüpheliler, bir kara deliğin manyetik alanı tarafından yönlendirilen ve ışık benzeri hızlarda patlayan madde jetleri. Araştırma, yıldızların nasıl öldüğüne ve geride bıraktıkları kalıntılarının türlerine ilişkin daha fazla bilgi sunabilir. Böylece uzun süredir gizemli kalan LFBOT’lar, yıldızların “hayat”tan “ölüm”e geçişlerini gözlemleme şansı sunabilir.
Yeni araştırma hakkında sizler ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, benzer içerikler için bizi Google Haberler’den takip edebilirsiniz.
Kaynak: Space
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.