Urfa’da Binlerce Yıllık Gizli Bir Oda Bulundu: Duvarlarında Mezopotamya Mitolojisinden Tanrı Figürleri Yer Alıyor

Urfa kenti yeni bir arkeolojik keşif ile gündemde. Yer altında Demir Çağı’ndan kalma gizli bir oda tespit edildi. Yer altındaki bu yapının duvarlarında Mezopotamya mitolojisinden tanrı ve tanrıça figürleri resmedilmiş.

Çizimler dinsel bir töreni işaret ediyor ve Arami kültürünü andıran tanrı ve tanrıça figürlerini barındırıyor.

Urfa’nın Siverek ilçesinde yer alan Başbük mahallesinde, Demir Çağı zamanından kalma bir yer altı yapısı ortaya çıkartıldı.

Milattan Önce yaklaşık 1.000 yılında kullanıldığı düşünülen yapı, Asur üslubunda tanrı tasvirlerini içeren duvar resimleri de yer alıyor.

Antiquity adlı dergide yayımlanan makale, çizimin yerel halk tarafından yapıldığını ortaya koyuyor.

Keşif, Mezopotamya’dan gelen ve daha sonra Anadolu’ya yayılan Yeni Asur İmparatorluğu kültürünün yerel halka güçlü bir şekilde nüfuz ettiğini gösteriyor.

Yeni Asur İmparatorluğu MÖ 600 ve 900 arasında şimdiki Türkiye topraklarının çoğuna hükmetmişti.

Urfa Kenti Birçok Kadim Kültürün Üzerinde Yer Alıyor

Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi’nde görev yapan Doç. Dr. Selim Ferruh Adalı keşfe dair şu açıklamaları yaptı:

“Bulgular, bölgede Asur hegemonyasının henüz erken evrelerde hayata geçirildiğine tanıklık ediyor. Duvar levhası; Yeni Asur, Arami ve Suriye-Anadolu kültürünün tanrısal ikonografisini birleştiriyor.”

Adalı komplekste yer alan levhadaki duvar resminde, Aramice yazılar yer aldığını ve çizimlerin dinsel bir geçit törenini tasvir ettiğini söylüyor.

Resimdeki figürlerin en büyüğü yaklaşık 1 metre boyunda.

Araştırmacılar bu arkeolojik eserin, Asur sanatının köylerde Arami tarzına nasıl uyarlandığının bir göstergesi.

Duvardaki Tanrı ve Tanrıçalardan Bazılarının İsimleri Ortaya Çıkartıldı

Resimdeki 8 tanrıdan 4’ü için net bir tanımlama yapılamadı. Diğer tanrı ve tanrıçalar ise Aramice dilindeki yazılarla ifade ediliyor: Fırtına, yağmur ve gök gürültüsü tanrısı Hadad; bereket ve koruma tanrıçası Atargatis; Ay tanrısı Sîn ve Güneş tanrısı Šamaš.

Araştırmacılar, Atargatis çiziminin bu bölgede Suriye kültürüne ait başlıca tanrıçalardan olan Atargatis’in bilinen en eski tasviri olduğunu kaydetti.

Adalı ise bu tasvire dair şunları aktardı:

“Suriye-Anadolu dinsel temalarının dahil edilmesi, Yeni-Asur unsurlarının daha önceki buluntulardan beklenmeyecek şekilde uyarlandığını gösteriyor. Yerel unsurların daha çok vurgulandığı bölgedeki Asur varlığının daha erken bir aşamasını yansıtıyorlar.”

Bu yer altı yerleşkesi başarısızlığa uğrayan bir yağma ve hırsızlık girişiminin ardından 2017 yılında tespit edildi. Defineciler güvenlik güçleri tarafından engellendi. Ardından arkeologlara haber verildi ve ortaya yer altındaki gizli bir oda çıkartıldı.

Yapılan araştırmalar yer altı yerleşkesinin Yeni Asur dönemine (MÖ 9. yüzyıl civarı) tarihlendiğini gösterdi.

Arkeologlara göre bulgular, yerleşkenin Yeni Asur döneminin ilk liderlerinden kontrolündeki ritüellerin ve farklı kültürlerden tanrıların temsil ettiği bir doğurganlık kültünün sergilendiği yer olduğunu ortaya koyuyor.

Bu liderlerden birisinin, Asur Kralı III. Adad-nirari (MÖ 811 – MÖ 783) döneminde yaşamış, Yeni Asurlu Mukīn-abūa olduğu tahmin ediliyor.

Araştırmacılar daha fazla kazı çalışması yapılarak bu yer altı yerleşimine ait yeni alanların ortaya çıkartılması gerektiğini söylüyor.

Urfa coğrafyasında gerçekleşen bu arkeolojik keşif hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: The Independent