Türkiye, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki Kültür Varlıklarının Sayısını 85’e Çıkarttı

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan açıklama ile Türkiye’den UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ne dahil edilen kültür varlıklarının sayısı artmayı sürdürüyor. Son güncelleme ile birlikte Erzincan Kemaliye Tarihi Kenti ile Mardin Midyat Çevresi Geç Antik ve Ortaçağ Kilise-Manastırları da geçici listedeki yerini aldı.

UNESCO Dünya Mirası Listesi öncesinde ana listeye girebilmek için adaylıkları ile öne çıkan kültür varlıklarının bulunduğu geçici listeye Türkiye’den 2 varlık daha dahil edildi. Böylelikle geçici listedeki toplam kültür varlığı sayımız 85’i buldu.

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki Varlıklarının Sayısı Artmaya Devam Ediyor

Erzincan’ın Kemaliye ilçesi, tarihsel süreçte İpek ve Kervan yolları üzerinde bulunan kendisine özgü kent dokusu, mimarisi ve özgün evleri ile öne çıkmayı başarıyor. Doğayı yapılaşmada temel unsur olarak gören bir anlayışla topoğrafyaya oturan yerleşim, Fırat Nehri’nden itibaren yükselen üç ana sekiden oluşuyor. Fırat Nehri, kentsel mekan kurgusunu ve mimariyi etkilemiş, yerleşim birimleri bu etkiye göre oluşturulmuş ve tasarlanmış durumda.

Kemaliye yerleşim bütününün ayrılmaz bir parçası olan ve uzunluğu yaklaşık 35 kilometre olan Karanlık Kanyon’da nehir tabanı ile vadi kenarı arasındaki kot farkı bin metreye kadar ulaşıyor. Bu haliyle Karanlık Kanyon dünyadaki ilk beş derin kanyon arasında yer alıyor.

Karanlık Kanyon, gerek jeolojik yapısıyla gerekse sert kayaların içinden oyularak inşa edilmiş 7 kilometre uzunluğundaki Taş Yol’u ile istisnai bir doğal güzelliğe ve estetik öneme sahip. Taş Yol, 400-500 metre yüksekliğe sahip büyüklü küçüklü 38 tünelden oluşuyor ve dünyadaki “Tehlikeli Yollar” kategorisinde bulunuyor.

Kemaliye yerleşim merkezine 4-5 kilometre uzaklıktaki Dilli Vadisi’nde de eski Türk izlerine rastlanıyor. Dilli Vadisi içerisinde yer alan petroğlif ve damgalar üzerinde yapılan çalışmalar sonucu elde edilen veriler Türk kültür tarihi açısından önemli bilgiler içeriyor.

Kemaliye Tarihi Kenti ile Birlikte Mardin Midyat Çevresi Geç Antik ve Ortaçağ Kilise-Manastırları da Listedeki Yerlerini Aldı

Hristiyanlık dininin ilk yıllarından beri yoğun bir şekilde imar faaliyetinin yaşandığı manastır mimarisinin erken örneklerini sunan Tur Abdin bölgesi, tarih boyunca Süryani Ortodoks cemaati ile ilişkilendirilebilen yeni ve kendine özgü bir mimari dilin ortaya çıkışına şahitlik ediyor.

Bir kireçtaşı plato olan Tur Abdin, çeşitli dönemlere ait yaklaşık 80 köy ve 70 manastırın yer aldığı benzerine kolay rastlanılamayacak bir kültürel peyzaja sahip. Seri adaylık için seçilen manastır ve kiliseler şu şekilde sıralanıyor: Mor Sobo Kilisesi, Meryem Ana Kilisesi (Yoldath Aloho), Deyrulzafaran Manastırı, Mor Gabriel Manastırı, Mor Abai Manastırı, Mor Loozor Manastırı, Mor Yakup Manastırı, Mor Quryaqos Kilisesi ve Mor Azozo Kilisesi.

Birtakım ortak özelliklere sahip olan ve 6 ile 8’inci yüzyıllara tarihlendirilen bu yapılar, bölgenin kişiliğinin bir bütün olarak anlaşılmasına yardımcı oluyor. Etrafındaki teraslı üzüm bağları, zeytin ve badem ağaçları ile etkileyici bir peyzaj oluşturuyor. Türkiye’deki farklı inançlara ait zengin kültürel mirasa da önemli bir örnek teşkil ediyor.

UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi’nde ise Türkiye toplamda 18 kültür varlığı ile yar alıyor. Kültürel Miraslar, Karma Miraslar ve Doğal Miraslar olarak ayrılan aday listesine ise ilk olarak 1994 yılında Antalya’daki Karain Mağarası ile dahil olmuştuk. Liste son olarak Ankara’daki Beypazarı Tarihi Kenti ve Antalya’daki Kekova ile güncellenmişti.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki kültür varlıklarımız hakkındaki görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: AA