Ren Geyiklerinin Geviş Getirirken Uyuyabildiği Ortaya Çıktı

Ren geyikleri üzerine yapılan yeni bir araştırma, bu hayvanların geviş getirirken aynı zamanda uyku da uyuyabildiğini ortaya koydu.

Noel döneminde yayınlanmasıyla dikkat çeken yeni bir araştırmaya göre ren geyikleri aynı anda hem yemek yiyip hem de uyuyabiliyor. Current Biology’de 22 Aralık 2023 tarihinde paylaşılan makaleye göre bu zaman kazandıran strateji, hayvanların zorlu koşullar altında hayatta kalabilmek için kullandıkları dahiyane yöntemlere bir yenisini daha ekliyor.

Kutup ren geyikleri yaz aylarında günün neredeyse hemen her saatinde yemek yemeleriyle öne çıkıyorlar. Diğer geviş getiren hayvanlar gibi ren geyikleri de kusulan yiyecekleri çiğneyerek daha küçük ve sindirimi daha kolay hâle getirmek için uzun süreler harcıyorlar. Tüm gün yemek yemek ve ardından geviş getirmek ise uyku döngüsü açısından bu canlıları zor bir duruma sokuyor olabilirdi. Ancak ortaya konan yeni araştırma, bu hayvanların uyurken de geviş getirmeye devam edebildiklerini gösterdi.

Ren Geyikleri Uyurken de Geviş Getirebiliyor

Ren geyiklerinin geviş getirirken gerçekten uyuyup uyuyamadıklarını öğrenmek için sinirbilimci Melanie Furrer ve kronobiyolog Sara Meier, meslektaşlarıyla birlikte dört dişi Avrasya tundra ren geyiği (Rangifer tarandus tarandus) üzerinde araştırma yaptı.

Bilim insanları deney sırasında, derin ve onarıcı bir uyku evresi olan non-REM uykusu esnasında ortaya çıkan beyin dalgalarını inceledi. Deneyin sonuçlarında bu dalgaların ren geyikleri geviş getirdiği sırada da hareket hâlinde olduğu tespit edildi. Ancak çiğneme eyleminin kendisi sinyalin normal bir uyku seansıyla aynı olup olmadığını söylemeyi zorlaştırıyordu. Zürih Üniversitesi’nden Furrer, “Sadece beyin dalgalarına bakarak derinlere inemezdik. Çünkü orada çiğneme var ve bu da onu biraz rahatsız ediyor,” diyor.

Yine de diğer gözlemler de çiğneme sırasında uyku durumunun yaşandığına işaret ediyordu. Ren geyikleri çiğnerken sakindi ve genellikle gözleri kapalıydı. Furrer, “REM dışı uykunun vücut pozisyonuna benzeyen çok rahat bir durumdaydılar,” değerlendirmesinde bulunuyor.

Bununla beraber geviş getiren ren geyiklerini rahatsız etmek de daha zordu. Komşu ren geyiklerinden gelen hışırtıların geviş getiren bir ren geyiğine bakma olasılığı daha düşüktü. Ren geyiklerinin uyanık tutulduklarında toparlanma uykusuna ihtiyaç duydukları biliniyor. Ancak araştırmacılar, çiğneme için harcanan zamanın, toparlanma uykusunda geçirilen bu süreyi azalttığını tespit etti.

Araştırma, Uyku Bozukluğu Yaşayan İnsanlara Yardımcı Olabilir

Almanya Seewiesen’deki Max Planck Biyolojik Zekâ Enstitüsü’nde görev alan nörobiyolog Niels Rattenborg ise bu kanıtların bir araya gelmesinin “ren geyiklerinin geviş getirirken uyuyabildiklerini ikna edici bir şekilde gösterdiğini” söylüyor.

Kürklü foklar, ördekler ve uzun mesafe uçan bazı kuşların aksine, ren geyikleri çiğneme sırasında beyinlerinin her iki tarafıyla da uyuduklarına dair işaretler gösteriyor. Rattenborg, ren geyiklerinin bunu tam olarak nasıl başardığını çözmenin ilginç olacağını söylüyor. Araştırmacı ayrıca çeşitli uyku biçimlerini incelemenin, “yeterince anlaşılmamış ve potansiyel olarak tehlikeli bir uyku bozukluğu” olan uyurgezerliğe dair de ipuçları verebileceğini savunuyor.

“Zamana ve Alana İhtiyaçları Var”

Çalışmanın yazarlarından sinirbilimci Gabi Wagner, yerli ren geyiği çobanlarının kabaca “mera huzuru” anlamına gelen bir kavrama sahip olduğunu belirtiyor. Tromsø’daki Norveç Biyoekonomi Araştırma Enstitüsü’nde görev alan Wagner, ren geyiklerinin “sessiz olmak, huzur bulmak ve geviş getirmek için zamana ve alana ihtiyaç duyduklarını” aktarıyor.

“Bu makale ilk defa uyku gereksinimlerini karşılamak adına rahatsız edilmeden geviş getirmek için yeterli huzura sahip olmanın çok gerçek, fizyolojik bir gereksinim olduğunu gösteriyor.”

İlginizi çekebilir: Dünyanın En İlginç Canlılarından Ahtapotlar Hakkında 10 Tuhaf Gerçek

Ren geyiklerinin bu gizli özelliğine dair sizin düşünceleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: Science News