Mars’a Gidecek Astronotlar için Yeni ve Ölümcül Bir Tehdit Ortaya Çıktı

Mars’a insanlı bir görev planlayan bilim insanları için yeni bir sağlık tehdidi belirdi: Kozmik böbrek hastalığı. Uzun süreli uzay yolculukları sırasında astronotların böbrekleri, mikro yerçekimi ve kozmik radyasyona maruz kalmanın etkileriyle kalıcı ve ciddi şekilde zarar görebilir.

Uzay yolculuklarının insan vücuduna etkileri her geçen gün daha iyi anlaşılıyor. Son araştırmalar Kızıl Gezegen’e gidecek astronotların ciddi bir tehdit altında olduğunu ortaya koydu: Böbrek hastalığı riski. Araştırmacılar mikro yerçekimi ve uzay radyasyonunun böbreklerin yapı ve işlevini kalıcı olarak bozabileceğini tespit etti.

Yeni çalışmada araştırmacılar 40 Düşük Yörünge (LEO) misyonundan gelen veriler, fare ve sıçan deneyleri üzerinden analizler yaptı. Simülasyonlarda Mars yolculuğuna denk gelen iki yıllık galaktik kozmik radyasyon dozuna maruz kalan fareler, ciddi böbrek hasarı gösterdi. Haliyle insanlı Mars görevleri için büyük bir risk oluşacağı da ortaya çıktı.

Araştırmanın baş yazarı Dr. Keith Siew, şunları söyledi:

“Mars’a gidip gelme sürecinde astronotlar, bir nevi ’kozmik böbrek hastalığı’ kazanabilir. Bir yıllık Uluslararası Uzay İstasyonu görevinin radyasyon dozu, bir nükleer santral işçisinin 5 yıllık limitine denk geliyor.”

Kozmik Radyasyon ve Mikro Yerçekimi: Mars Yolculuğu Astronomların İçin Ölümcül Tehlike Oluşturabilir

Şu ana kadar sadece Apollo görevlerindeki 24 astronot, Dünya’nın manyetik alanı dışına tam olarak çıktı. Ancak bu yolculuklar 12 günü geçmedi. Öte yandan bir Mars seferi, astronotları yıllarca derin uzaya maruz bırakacak ki bu da çok daha fazla radyasyon anlamına geliyor.

Araştırmacılar fare ve sıçanları, Mars yolculuğundaki radyasyon dozuna eşdeğer ışınlara maruz bıraktı. Sonuçlar, uzayda geçirilen bir aydan kısa sürede dahi böbreklerde “yeniden şekillenme” olduğunu gösterdi. Böbreklerin tuz-kalsiyum dengesini sağlayan bir bileşenin kısalması, tedavisi olmayan böbrek yetmezliğine yol açabilir.

Dr. Siew böbreklerin geç tepki veren organlar olduğunu, yani hasarın etkilerinin genellikle uzun vadede ortaya çıktığını vurguluyor. Astronotlar görevleri sırasında kendilerini iyi hissedebilirler. Ancak Dünya’ya döndükten sonra böbrek yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunları yaşayabilirler. Bu durum, bir astronotun görev sırasında yüksek tansiyon yaşaması ve yıllar sonra kalp krizi geçirmesi gibi ani ve ciddi bir sağlık sorunu olarak tanımlanabilir.

Gelecekteki Çözüm Yolları ve Uzay Keşifleri

Uzayda böbrek taşları oluşumu yeryüzüne göre 14 kat daha sık görülür ve bu durum astronotlar için kritik anlarda iş göremez hâle gelmelerine neden olabilir. Daha önce bu risk genellikle mikro yerçekiminin neden olduğu kemik mineral kaybına bağlanıyordu. Fakat yeni araştırmalar böbrek işlev kaybının da bu duruma katkıda bulunduğunu gösteriyor. Dr. Siew bu sorunun sadece kemikleri güçlendirmekle çözülemeyeceğini, böbrekleri de korumanın yollarının bulunması gerektiğini belirtiyor.

Yeni bulgular uzay keşifleri için ciddi bir engel oluştursa da, bilim insanları bu sorunu çözme konusunda umutlu. Yeni koruyucu yöntemler uzay hava durumu tahmin araçları ve farmasötik çözümler üzerinde çalışmalar devam ediyor.

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Gelecekte Mars’ta Yaşayacak Astronotların Hangi Mağaraları Tercih Edeceklerine Yapay Zekâ Karar Verebilir

Son gelişmeler ışığında Kızıl Gezegen’e yapılacak insanlı bir yolculuğun süresi daha ne kadar uzayabilir? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takibe alabilirsiniz.

Kaynak: IFL Science