Ethem Yekta Ulaş
Yapay zekâ, insanlığın uzay yolculuğundaki bazı kilit noktalarda kritik rol oynayabilir. Bilim insanları Mars’ta astronotların yerleşebileceği mağaraları tespit etme konusunda YZ’den destek almayı düşünüyor.
Dünya’dan farklı olarak Mars’ın yüzeyi misafirperver olmayan bir ortam sunuyor. Zorlu koşullarına rağmen bilim insanları Kızıl Gezegen’in potansiyel yaşanabilirliği konusunda çalışmalara devam ediyor. En ilgi çekici alanlar arasında gelecekteki kaşifler için potansiyel barınaklar ve mikrobiyal yaşam arayışı için umut verici yerler sunan, çökmüş lav tüplerinin oluşturduğu mağara girişleri yer alıyor.
Akan lavların oluşturduğu Mars’taki mağaralar benzersiz jeolojik oluşumlar sunuyor. Ancak bu mağara girişlerini tespit etmek, özellikle de yörüngeden bakıldığında Mars’ın tozlu çevresiyle birleştiğinde pek de kolay olmuyor.
Tarihsel olarak potansiyel mağara girişi tespitleri (PCE’ler) Mars Keşif Yörünge Aracı’nın (MRO) Bağlam Kamerası (CTX) ve Yüksek Çözünürlüklü Görüntüleme Bilim Deneyi (HiRISE) kameralarının izniyle görünür uydu görüntülerinin manuel incelemeleri yoluyla belirleniyordu. Mars Küresel Mağara Adayları Kataloğu (MGC3), gezegende tespit edilen 1.000’den fazla girişin koordinatlarını ve kısa açıklamalarını içeren bu manuel incelemenin sonucunda ortaya çıktı.
Yeni Geliştirilen Yapay Zekâ Uygulaması Mars Girişlerini Hızlı ve Başarılı Şekilde Tespit Ediyor
Gezegen ölçeğinde Mars’taki mağaraların tespiti için uydu görüntülerinin manuel olarak incelenmesi pek de pratik bir durum gibi gözükmüyor. Durham Üniversitesi’nden bilim insanları Thomas Watson ve James Baldini, bu zorluğa yanıt olarak CaveFinder adlı bir yapay zekâ algoritması geliştirdi.
Tharsis ve Elysium bölgelerinde çekilen MGC3 kataloğundaki görüntülerle eğitilen CaveFinder, %77 gibi etkileyici bir test doğruluğu elde etti. Mars’ın dört farklı bölgesinde yapılan değerlendirme sırasında 61 yeni mağara girişini başarıyla tespit etti. Watson ve Baldini, CaveFinder’ın belirlediği potansiyel mağara girişlerinin daha fazla araştırma için umut veren belirli niteliklere sahip olduğunu vurguluyor. Makine öğreniminin kullanılması ile veri kümesini yalnızca hesaplamalı olarak bir PCE içerdiği belirlenen görüntüleri içerecek şekilde daraltarak manuel incelemelerin verimsizliğini gideriyor.
İleriye dönük olarak araştırmacılar eğitim veri setini artırarak CaveFinder’ın doğruluğunu geliştirmeyi planlıyor. Görünür verilerin yanı sıra termal görüntülerin dahil edilmesi ve gelecekteki Mars yörüngelerinden gelen daha yüksek çözünürlüklü görüntülerin kullanılması, bu yenilikçi yapay zekâ aracının yeteneklerini iyileştirmek ve yükseltmek için temel stratejiler olarak öne çıkıyor.
Kasım 2022’de Mars görevlerinde astronotların barınabileceği 9 farklı mağara bulunmuştu.
Yapay zekânın kullanım alanlarına dair sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: Science Times
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.