in

Büyük Patlama’dan Sonra Ortaya Çıkan İlk Madde “Mükemmel Sıvı” Olabilir

Evrendeki ilk madde bir mükemmel sıvı mı? Bilim insanları Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ile Büyük Patlama’dan sonra ortaya çıkan ilk maddeyi yeniden yarattı.

big bang evrendeki ilk madde
- Reklam -
- Reklam -

Evrendeki ilk madde insanlık ta Bilim insanları demir partiküllerini ışık hızının %99.9999991’i hızda çarpıştırarak Büyük Patlama’dan sonra ortaya çıkan ilk maddeyi yeniden yaratmayı başardı. Çarpışmanın sonucunda, kuark-gluon plazması denilen ilkel madde türü ortaya çıktı.

Varlığı bir saniyeden daha kısa sürse de, bilim insanları plazmanın sıvı benzeri özelliklerini kanıtlamayı başardı ve evrenin ilk anlarındaki evrimiyle ilgili büyük bilgiler ortaya çıktı.

Evrenin Büyük Patlama’nın hemen ardındaki süreyi bir enerji çorbası olarak geçirdiği düşünülüyor. Ardından, enflasyon dönemi geliyor ve hızlı bir genleşme başlıyor. Enerji çorbası yayılacak alanı bulunca soğumaya başlıyor ve madde oluşumu meydana geliyor. Var olan ilk maddelerin kuarklar olduğu düşünülüyor. Ardından da gluonlar ortaya çıkıyor ve kuarkları birbirlerine yapıştırıyor. Evren soğudukça birleşen kuarklar hadron denilen partikülleri yaratıyor. Söz konusu hadronları da proton ve nötron adlarıyla tanıyoruz.

- Reklam -

Enerji çorbası bilim dünyasındaki en güçlü atom çarpıştırıcısı olan İsviçre’deki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda yeniden yaratıldı. Ağır atom çekirdeklerini birbirlerine çarpıştırarak, içindeki partikülleri saliseden de kısa sürelerde de olsa en ilkel hâline getiren mini bir alev topu ortaya çıkartıldı.

Evrendeki İlk Madde Hakkında Detaylı Araştırmalar Devam Ediyor

big bang evrendeki ilk madde

Bu alev topunda meydana gelen kuark-gluon plazmasının ilk yeniden yaratılışı 2000 yılında olsa da, ortaya çıkan maddenin özelliklerini var olduğu kısa sürede inceleyebilecek teknoloji günümüzde ancak geliştirildi. Plazma sadece 10 üzeri eksi 23 saniye boyunca var olduğu için, bilgisayar ortamında maddenin her andaki durumunu gözlemlemek büyük önem arz ediyordu.

Deney sonuçlarını inceleyen bilim insanları, plazmanın viskozitesinin, yani akıma karşı direncinin, neredeyse sıfır olduğunu bu yüzden bilim dünyasında mükemmel sıvı olarak adlandırılan madde türüne ait olduğunu gördü. Ayrıca, alev topunun içinde var olan  bu mükemmel sıvı başka hiçbir madde türünün göstermediği bir şekil değiştirme biçimine sahipti.

- Reklam -

Danimarka’daki Kopenhag Üniversitesi’nde çalışan You Zhou’nun deneyle ilgili açıklamaları şöyle:

“Bu çalışma kuark-gluon plazmasının evrimini ve İlkel Evren’in Büyük Patlama’dan sonraki ilk mikrosaniye boyunca nasıl değiştiğini gösteriyor. İlerleyen deneylerle kuark ve gluonlardan proton ve nötronların nasıl oluştuğunu; böylece kuantum enflasyonu denilen ilk dönemin dinamiklerini anlayabileceğiz.”

Bilim insanları önümüzdeki yıllarda ABD’de açılması planlanan yeni bir çarpıştırıcı sayesinde Büyük Patlama’nın hemen sonrasında yaşananları tamamen yeniden yaratabilmeyi umuyor. Böylece, Evrenimizin bebeklik çağı tamamen aydınlığa kavuşacak.

Evrendeki ilk madde hakkındaki yeni bulgular konusunda sizler neler düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’dan paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Live Science

Mehmet Çakıcı

1999'da Balıkesir'de doğdu. Küçük yaştan beri fantastik edebiyata ilgi duydu, büyüdükçe diğer edebiyatlara da yaklaştı. Şu sıralar İstanbul Üniversitesi'nde bu ilginin üstüne iyice düşüyor. Uzun bir süre araknofobinin nasıl yazıldığını öğrenemedi.

Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.

Rağmen Kitap Dizisi 4. Sayısı "İstanbul'a Söz"

Rağmen Kitap Dizisi 4. Sayısı “İstanbul’a Söz” Çıktı

Aleksandr Puşkin Eserleri dinleme storytel

Aleksandr Puşkin İmzalı Eserler En Çok Türkiye’de Dinleniyor