Cambridge Sözlüğü 2023’ün Kelimesini “Halüsinasyon” Olarak Seçti: Sözcüğün Artık Yeni Bir Anlamı da Var

Cambridge Sözlüğü her sene gerçekleştirdiği “yılın kelimesi” seçimini yaptı. 2023’ün sözcüğü ise birçok kişi için oldukça tanıdık bir kelime olan “halüsinasyon” oldu. Ancak bununla beraber, yapay zekânın yükselişiyle bu sözcük yeni bir anlam daha kazandı.

Dünyanın birçok yerinde köklü sözcükler yılın kelimelerini seçerek o yılın muhasebesini kelimeler adına gerçekleştirmeye çalışıyor. Bu seçimler kimi zaman sözlüğün editörleri tarafından gerçekleştirilirken bazen halk oylamasıyla da seçilebiliyor.

Cambridge Sözlüğü’nün 2023 yılı için belirlediği kelime, bu yıl ek bir anlam da kazanan “halüsinasyon” oldu.

Seçilen kelimenin orijinal tanımı, genellikle “bir sağlık durumu veya bir ilaç alındığında” var olmayan bir şeyi “görüyor, duyuyor, hissediyor veya kokluyor gibi görünmektir” şeklinde tanımlanıyor. Ancak bu kelime artık ChatGPT gibi insan içeriklerini taklit ederek metinler üreten yapay zekâ sistemlerinin yanlış bilgi üretmesini karşılayan yeni bir anlama daha sahip. Yapay zekâlar tarafından üretilen bu hatalı metinler, YZ’nin “halüsinasyon görmesi” şeklinde yorumlanıyor.

Cambridge Sözlüğü 2023’ün Kelimesini Seçti: “Halüsinasyon” Artık Yeni Bir Anlama Sahip

Cambridge Sözlüğü’nün internet sitesinde yer alan duyuruda “halüsinasyon” sözcüğü hakkındaki güncellemeye dair yayın müdürü Wendalyn Nichols şu uyarıyı yaptı:

“Yapay zekânın ‘halüsinasyon’ görmesi, insanların bu araçları kullanırken eleştirel düşünme becerilerini kullanmaları gerektiğini hatırlatıyor.”

Sözlüğe bu yıl büyük dil modeli (veya LLM), üretken yapay zekâ (veya GenAI) ve GPT (Generative Pre-trained Transformer’ın kısaltması) dahil olmak üzere yapay zekâ ile ilgili bir dizi yeni madde de eklendi.

“Büyük dil modelleri ancak algoritmalarının öğrendiği bilgiler kadar güvenilirdir. İnsan uzmanlığı, LLM’lerin üzerinde eğitilebileceği yetkili ve güncel bilgileri oluşturmak için tartışmasız bir şekilde her zamankinden daha önemlidir.”

Cambridge Üniversitesi’nde YZ etikçisi olan Henry Shevlin, LLM’lerin yaptığı hataları tanımlamak için “glitches” veya “bug” gibi bilgisayara özgü bir terim seçmek yerine, sözlük ekibinin “canlı bir psikolojik fiil” üzerinde karar kılınmasının “çarpıcı” olduğunu öne sürüyor. Bunun nedeninin “bu sistemleri insansılaştırmanın, onlara kendi akılları varmış gibi davranmanın çok kolay olması” olabileceğini de aktarıyor.

Shevlin ayrıca, bu yılın muhtemelen YZ halüsinasyonlarıyla ilgili “endişelerin en yüksek noktası” olacağını, çünkü YZ şirketlerinin insan geri bildiriminden yararlanarak hata sıklığını azaltmak için çaba gösterdiğini, kullanıcıların LLM’lere ne tür görevlerde güveneceklerini öğrendiklerini ve modellerin giderek uzmanlaştığını açıkladı.

Yapay Zekânın “Halüsinasyon” Görmesine Örnekler

Sözlük, YZ ile ilgili olarak “halüsinasyon” kelimesinin güncel anlamına dair iki kullanım örneği veriyor:

• “LLM’ler halüsinasyon görmeleriyle ünlüdür – genellikle hayali alıntılarla desteklenen tamamen yanlış cevaplar üretirler.”
• “Sohbet robotunun en son sürümü büyük ölçüde geliştirildi, ancak yine de halüsinasyon görmeye devam edecek.”

Bir başka köklü sözlük olan Collins ise 2023’ün kelimesini “yapay zekâ” olarak seçmişti.

Cambridge Sözlüğü’nün “halüsinasyon” kelimesini yılın sözcüğü olarak seçmesini siz nasıl değerlendiriyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: The Guardian