Ethem Yekta Ulaş
Kozmik anlayışımızın temellerine meydan okuyan bir keşifle birlikte gökbilimciler evrenin derinliklerinde astrofiziğin kurallarını yeniden yazan devasa bir yapı keşfetti.
“Büyük Halka” olarak adlandırılan ve çapı 1,3 milyar ışık yılı gibi şaşırtıcı bir büyüklüğe ulaşan bu geniş ve neredeyse kusursuz galaksi halkası, evrenin evrimini yöneten yerleşik model ve mekanizmalara meydan okuyor. Central Lancashire Üniversitesi’nden Alexia Lopez liderliğindeki gökbilimciler, 6,9 milyar yıllık bir yolculuğa çıkan ışığı inceleyerek keşiflerini Amerikan Astronomi Derneği’nin 243. toplantısında sundular.
Bu göksel anomali türünün ikinci örneği olup Lopez ve ekibi daha önce 2021 yılında aynı kozmik bölgede esrarengiz “Dev Yay”ı (Giant Arc) ortaya çıkarmışlardı. Bu devasa yapıların bir arada bulunması kozmik bulmacayı daha da derinleştirerek bilim insanlarını daha önce benzeri görülmemiş sorularla boğuşmak zorunda bırakıyor.
Alexia Lopez konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Bu iki ultra büyük yapının hiçbirini şu anki mevcut evren anlayışımızla açıklamak kolay değil. Ultra büyük boyutları, ayırt edici şekilleri ve kozmolojik yakınlıkları bize mutlaka önemli bir şey söylüyor olmalı, ama tam olarak ne?”
Geleneksel Baryon Akustik Salınımının (BAO) aksine Büyük Halka küresel bir düzenlemeye sahip değil. Bunun yerine daha çok bir halka gibi görünecek şekilde hizalanmış tirbuşon şekli olduğu belirtiliyor. BAO’lar tipik olarak yaklaşık 1 milyar ışık yılı çapında sabit bir boyuta sahip olup Büyük Halka’nın benzersiz konfigürasyonuyla tam bir tezat oluşturuyor.
Büyük Halka ve Dev Yay Evrenin Yerleşik Yasalarına Meydan Okuyor
Evrensel İlke’nin sonuçları düşünüldüğünde şaşkınlık daha da derinleşiyor. Bu da uzayın geniş alanlarında tekdüzeliğin hakim olması gerektiğini gösteriyor. Yeni keşfedilen yapılar teorik olarak kabul edilen boyut sınırlarını aşıyor ve evrendeki madde dağılımına ilişkin temel kavramlarımıza meydan okuyor.
Bilim insanları alternatif açıklamaları araştırıyor. Bazıları Roger Penrose’un konformal döngüsel kozmolojisine yöneliyor ve Büyük Halka’ya benzer yapılar ortaya çıkaran döngüsel bir Büyük Patlama genişleme modeli öngörüyor. Uzay-zamanda proton genişliğindeki kırışıklıkları andıran varsayımsal topolojik kusurlar olan kozmik sicimler de makul ancak spekülatif bir açıklama olarak ortaya çıkıyor.
Lopez sözlerini şöyle sürdürüyor:
“Mevcut kozmolojik teorilere göre bu ölçekte yapıların mümkün olduğunu düşünmüyorduk. Tüm gözlemlenebilir evrenimizde belki bir tane aşırı büyük yapı bekleyebilirdik. Ancak Büyük Halka ve Dev Yay iki devasa yapı ve hatta kozmolojik komşular, ki bu olağanüstü büyüleyici.”
Kozmik muamma gökbilimcileri daha fazla keşif yapmaya ve evrenin dört bir yanına dağılmış başka gizli galaksileri ortaya çıkarmaya çağırıyor. İnsanlık evrenin derinliklerine doğru ilerledikçe bu devasa gök yapılarının gizemleri evrenin evriminin sırlarını çözmenin anahtarı olabilir.
İlginizi Çekebilir: İşte 2024’te Gerçekleşmesi Beklenen En Önemli Bilim Olayları
Sizler de yeni gözlemler hakkındaki yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizi Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: Science Alert
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.