Kayıp Editör
Uluslararası Yayıncılar Birliği’nin (International PublishersAssociation–IPA) Türkiye’yi temsil eden tek üyesi Türkiye Yayıncılar Birliği’nden Maliye Bakanlığı’na çağrı var.
Yayın dünyamızın perde arkasında, ekonomik anlamda işlerin pek de iyi gitmediği açık. Geçtiğimiz günlerde Türkiye Yayıncılar Birliği, yazarların ve çevirmenlerin gelirleri üzerindeki vergi yükünün kaldırılması için Maliye Bakanlığı’na bir ricada bulundu. Bu açıklama sırasında ortaya konan rakamlar gerçekten de düşündürücüydü.
Türkiye Yayıncılar Birliği’nin konuyla ilgili açıklamasından öne çıkan başlıklar şöyle:
Basılı kitap ve dergi yayıncılığında en önemli girdiyi, yazarların telif hakları ve bu haklara ilişkin vergiler oluşturuyor. Halihazırda yayıncıların telif hakkı ödemelerinde %17 gelir vergisi stopajı ve %18 KDV söz konusu ve bu oranlar yayıncılık sektörünü ağır bir vergi yüküyle karşı karşıya bırakıyor.
Örneğin, bir yazarın yılda yaklaşık bir kitap yazabildiği düşünülürse, bu kitaptan elde edeceği ortalama 3.000 TL tutarındaki telif geliri, %17 gelir vergisi ve %18 KDV ile toplamda %35’lik yani 1.050 TL’lik bir kesintiye uğruyor ve yazarın net kazancı 1,950 TL’ye düşüyor.
Sorunun kesin olarak çözülmesi için en iyi önlemin, telif ödemeleri üzerindeki bu ağır yükün kaldırılması olduğunu belirten Türkiye Yayıncılar Birliği bu noktada Maliye Bakanlığı’ndan kültür endüstrisine ve yayıncılık sektörüne destekçi bir tavır almasını rica ediyor.
Bu istek bakanlıkta nasıl karşılık bulur bilinmez, ancak dileğimiz bakanlığın böyle kritik bir konuda doğru kararı alabilmesi yönünde.
Belki bu sayede kitap fiyatları da düşer.
Şu anki sistem hem yazar ve çevirmenlerin gelirlerine el koyduğundan onlar için kötü hem de kitap fiyatlarının şişmesine neden olduğundan okurlar için kötü.
Türkiye’de kitap okuyan kişi sayısı ve okunan kitap miktarı zaten çok düşük. Mevcut vergi düzenlemeleri durumu daha da kötü hâle getiriyor. Yazar ve çevirmenlerin sadece bu işi yaparak ekmeğini kazanması neredeyse imkânsız hâle gelmiş durumda.
Öte yandan halkın önemli bir kesimi korkunç derecede yoksulluk içinde yaşarken, şaka gibi miktarlarda para kazanırken, beslenme ve barınma gibi ihtiyaçlarını bile karşılayamazken bir kitaba bu kadar çok para veremez.
Kısacası bu sistem hem yazar ve çevirmenlere hem de okuyucuya zarar veriyor. Genel olarak da toplumu okumaktan alıkoyuyor ve topluma zarar veriyor. Türkiye Yayıncılar Birliği sonuna kadar haklı.