Esrarengiz Olaylara Karşı Muhteşem Beşli: Olağanüstü Beyefendiler Cemiyeti Cilt 1

Çizgi roman dünyası büyük bir derya. Görece yeni olsa bile küçümsenmeyecek bir tarihe de sahip. Bu sanat camiasında birçok yazar, çizer, editör ve emek vermiş nice insan adını çizgi roman tarihine yazdırdı.

Ancak bazıları var ki adları altın harflerle parıldıyor. Bunlardan biriyse tabii ki Watchmen ve V for Vendetta gibi iki harikulade eseri bizlerle buluşturmuş üstat Alan Moore. Bu yaratıcı kalem için sadece söz konusu sanatın tarihine adını yazdırdı dersek ayıp etmiş oluruz. Zira kendisi hem okuyucuları hem de kendinden sonra eser veren sanatçıları etkileyerek başlı başına sanat dalını değiştiren birisi.

Moore’un bugün incelememe konu olan eseriyse Kevin O’Neill’in nev-i şahsına münhasır çizimleriyle eşlik ettiği, uzun süredir dilimizde görmeyi beklediğimiz ve nihayet yakın zamanda Yapı Kredi Yayınları aracılığıyla kavuştuğumuz ilk cildiyle başlayan Olağanüstü Beyefendiler Cemiyeti (The League of Extraordinary Gentlemen).

O zaman gelin kitaba doğru yola koyulalım.

Nüktedan Beyefendiler

Arka kapakta cildin yazar ve çizerinin kısa bir biyografisi var. Ancak bu klasik bir tanıtım değil. Tamamen kurmaca ve kitabın içinde ne bekleyeceğimizi güldürerek gösteren bir tanıtımla karşılaşıyoruz.

Bununla da bitmiyor. Kitabı açtığımızda muzip dil künyede de kendini belli ediyor. Sözlü kıraat ve gülünç fıkralarıyla Northamptonshire Bülbülü Alan Moore ve hicvi tasvirleriyle Kevin O’Neill’ın serisine ne beklediğimizi bilerek dâhil oluyoruz.

Kitabın içeriğinden bahsedecek olursam, 2000 yılında Bram Stoker En İyi Resimli Anlatı ödülünü de kucaklayan ünlü serinin ilk cildi altı sayıdan oluşuyor. Ve yine eserin son kısmında aynı yazar ve çizerin yer aldığı Allan ve Aralanan Tül adında kısa bir hikâye yer almakta.

Bu öykü isminden de anlaşılacağı üzere ana serideki Allan Quatermain adlı karaktere odaklanıyor ve çizgi romanın geçmişinde geçen bir macerayı okuyoruz. Hikâyede karşımıza Lovecraft’tan Randolph Carter ve Wells’in Zaman Makine’sinden Zaman Yolcusu karşılıyor bizi. Zaten eserin tarzı da Wells’in kitabıyla Lovecraft’ı harmanlıyor. Çok süslü bir anlatıma sahip ve kafa yoran güzel bir anlatı.

Ama şimdi gelin asıl serimize geçelim.

Esrarengiz Olaylar

Olağanüstü Beyefendiler Cemiyeti kendine özgü estetik tasarımların olduğu, erkenden teknolojinin geliştiği, sokaklarda zor bir hayatın sürdürüldüğü yozlaşmış bir ortamda geçen steampunk ve alternatif tarih türünde bir eser.

Estetikten söz etmişken çizer O’Neill’a da saygı duruşunda bulunmam elzem. Çok ayrıntılı ve epik çizimler beklemeyin. Bunun yerine usta sanatçı Jean Giraud’un (Mœbius) da “çizgi romanlarda çizerlik” üzerine görüşlerini belirttiği gibi bir yaklaşım söz konusu.

Alan Moore’a göre bu çizgi roman serisi konsept olarak Justice League’in Viktorya İngiltere’sinde geçen versiyonu olarak tasarlanmış. Ancak kahramanlar takımının en önemli özelliklerinden birisi, her birinin çeşitli edebiyat eserlerinden olmaları. Farklı farklı kurgusal karakterler tek bir evren içinde harmanlanmış diyebiliriz. Yazar bir nevi “Eğer bu karakterler kötülüğe karşı savaşan takım oluştursaydı ne olurdu?” sorusuna yanıt aramış.

Tehlikeye Karşı Muhteşem Beşli

Yıl 1898, İngiltere’de Viktorya döneminin sonları. İngiliz istihbarat teşkilatı adına esrarengiz “M”, Campion Bond aracılığıyla gizli bir görev için ekip oluşturmakla görevlendirilir. Çünkü imparatorluk tehlike altındadır ve ancak özel bir topluluk bunun üstesinden gelebilir.

Bond ise olağanüstü beyefendiler cemiyetini toplaması için grubun liderliğini de üstlenecek Mina Murray’yi (Bram Stoker, Drakula) görevlendirir. Murray’nin bir araya getirmek adına onca zorluk çektiği ekipte kimler yok ki: Kaptan Nemo (Denizler Altında Yirmi Bin Fersah ve Esrarlı Ada, Jules Verne), Allan Quatermain (Hazreti Süleyman’ın Hazineleri, H. Rider Haggard), Dr. Jekyll (Dr. Jekyll ile Bay Hyde, Robert Louis Stevenson) ve Hawley Griffin (Görünmez Adam, H. G. Wells).

Edebiyat dünyasındaki birçok değerli karakter, Moore’un eserinde kötülüğe karşı savaş açar. Karşılarındaysa tehlikeli gizli planlarıyla Doktor Fu Manchu (Sax Rohmer) vardır. Ancak tehlike göründüğü gibi mi yoksa arkada başka hain planlar mı vardır? Zaten Arthur Conan Doyle’un sinsi kötüsü James Moriarty’nin olduğu yerde başka ne beklenebilir ki? Tüm bu gizemi çözmekse fevkalade zor… ve nice tehlikelere karşı gelmekten korkmayan ekibimize ait.

Akla gelen sorulardan birisi tabii ki bu eser Moore külliyatı içerisinde kendisine nerede yer buluyor. Söylemem gerekir ki başarılı bir cilt olsa bile V for Vendetta ve Watchmen’e seviyesinde de değil. Ancak bu iki seriyi sevdiyseniz bundan da keyif alma ihtimaliniz oldukça yüksek.

Uyarlanan Filmi Nasıl?

Serinin aynı isme sahip ilk cildinden uyarlanan 2003 tarihli bir filmi de mevcut. Stephen Norrington’un yönettiği yapımda ünlü aktör Sean Connery’ye (oynadığı son film) Naseeruddin Shah, Peta Wilson, Tony Curran, Stuart Townsend, Shane West, Jason Flemyng ve Richard Roxburgh gibi oyuncular eşlik ediyor.

Orijinal kaynaktan bazı farklıları olan yapım hem okuyucular hem de eleştirmenlerden çok olumsuz eleştiri almıştı. Bu sebeple devam filmi de hiçbir zaman çekilmedi. Kötü bir iş olduğu su götürmez bir gerçek. Yine de benim için yıllar önce küçükken izleyip keyif almamdan kaynaklı, guilty pleasure (pek itibar görmemesine rağmen keyif alınan) bir film olduğunu söylemeliyim.

Çeviri, Editörlük ve Kapak

Kitabın çevirmenliğini Can Kantarcı üstlenmiş. Editörlükse Darmin Hadzibegoviç’e ait. İkisinin ortaya kusursuz bir çalışma çıkardığını rahatça söyleyebilirim. Alırken herhangi bir kuşkunuz olmasın.

Olağanüstü Beyefendiler Cemiyeti – Cilt 1 çizgi romanının Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan kapağı orijinal hâliyle aynı. Yayınevi kendi adını ve logosunu estetiği bozmadan alt kısma eklemiş. Bir de ek olarak “eksiksiz baskı” yazıyor, buna pek gerek yoktu ancak çok sırıtmıyor. Ayrıca kullanılan yazım stili orijinaline çok uyumlu ve başarılı.

Son Olarak

Moore’un yapıtları arasında alt sıraya yerleştirmem sizi yanıltmasın. Ne kadar iyi bir iş olsa bile harikulade eserlerin yanında ister istemez altta yer buldu kendine. Ama yazarı sevenlerdenseniz bu kitaptan da memnun kalacaksınızdır.

Şahsen şimdiden ikinci cildi için beklemeye koyuldum. Umarım yakında gelir de maceraya hız kesmeden devam edebiliriz.