M. Yusuf Kaba
Kütahya’daki Aizanoi Antik Kenti’nde kozmetik ürünler ve takı/aksesuar satan bir Roma dükkânından geriye kalan ürünler gün yüzüne çıkardı.
Aizanoi Antik Kenti’ndeki kazılarda, 2012 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi’ne alınan Zeus Tapınağı’nın yakınındaki bir alana odaklandı.
Kazıların başındaki isim olan Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Klasik Arkeoloji ana bilim dalı başkanı Gökhan Coşkun, arkeologlardan oluşan ekibin Zeus Tapınağı’nın doğusundaki agoraya (pazar yeri, meydan) odaklandığını söyledi.
Coşkun, kazı çalışmasının yoğunlaştığı mağazaya dair şu ifadeleri kullandı:
“Ortaya çıkardığımız dükkanın bir bujiteri dükkanı, parfümeri dükkanı ve makyaj malzemeleri satan bir tür kozmetik dükkanı olduğunu kesinlikle söylememiz mümkün. Dükkanın kazısı esnasında çok sayıda parfüm şişesiyle karşılaştık ki bir parfümeri olduğunu bize gösteriyor. Bunun haricinde bujiteri ürünleri var bunların içerisinde, özellikle bayanların saçlarında kullandıkları saç iğneleri ve kolye, bileklik gibi ürünlere ait olması gereken çeşitli boncuklar bol sayıda karşımıza çıktı.”
Aizanoi Antik Kenti’nde Hâlâ Rengini Koruyan Makyaj Malzemeleri Çıkartıldı
Bölgede bulunan makyaj setleri, günümüzde de kullanılmakta olan -hâlâ parlak rengini koruyan- göz farı ve allık gibi parçalar içeriyordu. Roma İmparatorluğu döneminde makyaj malzemeleri çoğunlukla istiridye kabuğu içine konulurdu.
Coşkun, sözlerine şöyle devam etti:
“Ama en şaşırtıcı olanı tıpkı günümüzdeki allık ve far gibi makyaj boyalarıyla karşılaşmamız oldu. Tabii ki bunlar çok iyi korunmuş durumda karşımıza çıkmıyorlar. Bazen 1 mm’lik bazen 2 mm’lik parçalar halinde biz bu boyaları tespit ediyorduk. En sonunda tamamen bütünlüğünü korumuş bir parça da bulduk.”
İstiridye Kabukları Takı Olarak Kullanılıyordu
Coşkun, mağaza alanında “çok sayıda” istiridye kabuğu bulduklarını belirtti. Bölgede 10 farklı renkte makyaj malzemesi keşfedildi ancak bunların büyük çoğunluğu kırmızı ve pembenin parlak tonlarından ibaretti.
Aizanoi agorasındaki kazılar son zamanlarda ilgi çekici keşiflere imza atıyor: 2021’de gerçekleştirilen bir diğer çalışma sonucunda içinde aletler bulunan bir kemik atölyesi ve sağlam lambaların bulunduğu bir kandil dükkanı ortaya çıkarılmıştı.
Aizanoi Antik Kenti’ndeki kazılar 1926’dan bu yana devam ediyor. Agora alanındaki kazıların başlangıcı ise 1970 yılına denk düşüyor.
Aizanoi Antik Kenti, son yıllarda kazı çalışmalarının odağında yer aldı. Arkeologlar, tarihi M.Ö. 3000 yılına kadar uzanan birkaç farklı yerleşim birimine ilişkin kanıtlar buldu. Bölgenin Roma İmparatorluğu hakimiyetine girmesi ise günümüzden yaklaşık 2155 yıl önce, MÖ 133’te gerçekleşmişti.
Arkeologlar, Aizanoi’nin Roma İmparatorluğu döneminde önemli bir siyasi ve ekonomik merkez olduğuna inanıyor. Burada dünyanın en iyi korunmuş Zeus tapınaklarından birinin de aralarında olduğu birçok antik bina ve heykel kalıntısı ortaya çıkarıldı.
Dünyanın İlk Borsalarından Birisi Kütahya’da
UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesine göre antik dünyada türünün bilinen tek örneği olan birleşik bir tiyatro ve stadyum kompleksi de vardı. Aizanoi aynı zamanda dünyanın ilk borsalarından birine de ev sahipliği yapıyordu.
Aizanoi muhtemelen MS yedinci yüzyıl civarında düşüşe geçti. Avrupalı gezginler 1824’te şehrin kalıntılarını keşfetti.
1970 ve 2011 yılları arasında yapılan kazılarda hamamlar, spor salonu, köprüler, nekropol ve eski bir kült alanı olduğuna inanılan kutsal bir mağara da dahil olmak üzere diğer birçok önemli bina ve yapının kalıntıları ortaya çıkarıldı.
Aizanoi’nin MS 7. yy sıralarında cazibesini yitirdiği ve çöküş dönemine girdiği düşünülüyor. Şehir (veya şehirden geriye kalanlar), 1824 yılında Avrupalı gezginler tarafından yeniden keşfedilmiş, 1830 ve 1840’lı yıllarda ise incelenip tanımlanmıştı.
Kazıların Tarihi
1970 ve 2011 yılları arasında Alman Arkeoloji Enstitüsü tarafından yürütülen kazılarda Zeus Tapınağı, hamamlar, spor salonu, köprüler, nekropol ve kutsal olduğuna inanılan bir mağara da dahil olmak üzere çok sayıda önemli bina ve yapının kalıntıları ortaya çıkarıldı
Aizanoi’de 1970 yılından bu yana 41 yıl boyunca yaz aylarında kazı çalışmaları gerçekleştiren Alman Arkeoloji Enstitüsü’nün lisansı, Bakanlar Kurulu kararıyla 2011 yılında iptal edilerek kazı görevi Türk arkeologlara verildi. Hâlihazırda sürmekte olan kazı çalışmaları Kütahya Dumlupınar Üniversitesi kontrolünde gerçekleştiriliyor.
Aizanoi Antik Kenti’nden çıkartılan yeni parçalara dair sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: All thats Interesting, Kütahya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.