En Eski Kara Delik Açığa Çıktı: Evrenin Şafağından Kozmik Bir Keşif

En eski kara delik ortaya çıktı. James Webb Uzay Teleskobu‘nu kullanan gökbilimciler, 13 milyar yıl öncesine uzanan evrenin oluşumundan şimdiye kadar tespit edilmiş bilinen en eski kara deliğe rastladılar.

Büyük patlamadan sadece 440 milyon yıl sonra bir galaksinin çekirdeğinde yer alan bu kozmik dev, Güneş’in yaklaşık 1.3 milyon katı kütlesine sahip. Böylesine erken bir kozmik çağda devasa boyutlara ulaşması, büyümesinin hızı hakkında merak uyandıran sorulara yol açtı.

Cambridge Üniversitesi’nde araştırmayı yöneten Profesör Roberto Maiolino şaşkınlığını dile getirerek şunları söyledi:

“Sürpriz olan şey bu kadar büyük olmasında. En beklenmedik şey buydu.”

Evrenin Başlangıcından Fırlayan Gizem: En Eski Kara Delik Sırrı

Bir kara deliğin ışığı yok eden doğası nedeniyle doğrudan görüntü elde etmek mümkün olmasa da, gökbilimciler bu kozmik uçurumun etrafında hararetle dönen gaz ve toz girdabı olan yığılma diskinin belirgin göstergelerini tespit ettiler. Bu keşif, kara deliklerin kökeni ve evrimi hakkındaki mevcut teorilere meydan okuyor. Daha önce, bu varlıkların milyarlarca yıl boyunca kademeli olarak kütle biriktirdiği konusunda fikir birliği vardı. Ancak günümüzdeki süper kütleli kara deliklerin büyüklüğü bu yavaş birikim modeliyle çelişiyor.

GN-z11 galaksisine ilişkin yeni gözlemler, kara deliği çevreleyen gizemin ya büyük varlıklar olarak ilk doğuşlarına ya da evrenin bebeklik döneminde olağanüstü bir genişlemeye işaret eden erken varoluşlarına kadar uzanabileceğini gösteriyor.

Araştırmada yer almayan University College London’dan Profesör Andrew Pontzen, beklenmedik hızlı büyümeye dikkat çekerek şunları söyledi:

“Kara deliklerin ilk etapta nereden geldiğini anlamak her zaman bir bulmaca olmuştur. Ancak şimdi bu bulmaca derinleşiyor gibi görünüyor.”

Kozmik Büyüme Hikâyesi: Kara Deliklerin Doğuşu ve Gelişimi

Çalışma üç makul senaryo öneriyor: devasa gaz bulutlarının çökmesiyle kara deliklerin doğuşu, kompakt yıldız kümelerinin hızlı birleşmeleri veya evrenin hızlı genişleme döneminde oluşan ilkel kara deliklerin varlığı.

Bu keşifler, galaksilerin içlerindeki kara deliklerin büyümesinden önce geldiği yerleşik kozmik evrim dizisine meydan okuyor. Pontzen, “Her iki durumda da, kara deliklerin ve galaksilerin birlikte nasıl büyüdüklerinin hikâyesi henüz yeni yeni bir araya getirmeye başladığımız sürükleyici bir hikaye,” diyerek sonuçların altını çizdi.

Kızılötesi ışığı tespit etmede Hubble Teleskobu gibi öncüllerinden yaklaşık yüz kat daha güçlü olduğu söylenen James Webb Uzay Teleskobu, bu keşiflerde etkili oldu. Maiolino bu keşiflerin öneminden övgüyle söz ederek, “JWST operasyonlarının zaman aralığına sıkıştırılmış 400 yıllık bir keşif potansiyeli söz konusu” dedi. Teleskop geçen nisan ayında da, evrenin oluşumundan 570 milyon yıl sonra bir bebek galaksinin merkezinde meydana gelen kara deliği gözlemlemeyi başarmıştı.

Sizler de evrenin en eski kara deliğin yarattığı bu bulmaca hakkındaki görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum üzerinden paylaşabilir, benzer içerikler için bizi Google Haberler üzerinden takip edebilirsiniz.

Kaynak: The Guardian