J.R.R. Tolkien’in “Dune” Yorumu Tekrar Gündem Oldu: “Hiç ama Hiç Beğenmedim”

J.R.R. Tolkien, 1966 yılında John Bush adlı birisine gönderdiği mektupta kısa da olsa Frank Herbert’ın Dune kitabı hakkındaki görüşünü açıklıyor.

J.R.R. Tolkien Yüzüklerin Efendisi serisiyle birlikte yarattığı Orta Dünya nedeniyle fantastik edebiyatın en önemli yazarları arasında yer alıyor. İngiliz yazar LotR kitaplarını Temmuz 1954 ve Ekim 1955 tarihleri arasında yayımladı. Profesör o zamandan beri okurlara ve yazarlara ilham vermeye devam ediyor.

Elfler, cüceler, karanlık lordlar, seçilmiş kişiler… Bu temalar yıllar boyunca pek çok fantazi eserinde okurların karşısına çıktı. Elbette tüm bunların mucidi Tolkien değildi. Hatta Tolkien’den önce fantastik edebiyat oldukça zengin bir külliyatı içerisinde barındırıyor. Ancak yine de İngiliz yazarın türe katkısı yadsınamaz.

20. yüzyılda birçok önemli yazarla çağdaş olan Tolkien, bazı mektuplarında kimi zamanlar aynı dönemin ruhunu paylaştığı isimler hakkında da görüşlerine yer veriyordu.

Bugünlerde Denis Villeneuve tarafından beyaz perdeye aktarılan Dune filminin ikinci bölümü izleyicilerle buluşmuşken Tolkien’in 1966 tarihli bir mektubu da tekrar gündeme taşındı.

J.R.R. Tolkien, “Dune” Kitabını Hiç Ama Hiç Beğenmemiş

Orta Dünya’da geçen Yüzüklerin Efendisi’ne kıyasla Frank Herbert’ın 1965’te yayımlanan Dune romanı, Dünya’nın uzak bir geleceğine odaklanıyor.

Aynı dönemde yaşayan Tolkien ve Herbert’ın tanışıp tanışmadıkları ya da iletişim kurup kurmadıkları bilinmiyor. Ancak Tolkien’in John Bush adlı birisine yazdığı ve Tolkien’s Library: An Annotated Checklist by Oronzo Chili’de yer alan 1966 tarihli bir mektup Orta Dünya’nın yaratıcısının Dune hakkındaki görüşlerine dair ipuçları veriyor.

Yazar mektuba şu sözlerle başlıyor:

“Bana Dune’un bir kopyasını gönderdiğiniz için teşekkür ederim. Geçen yıl [Sterling] Lanier’dan (Dune‘un editörü) bir tane almıştım ve bu yüzden kitap hakkında zaten bir şeyler biliyorum.”

Tolkien, eser hakkında ise şunu söylüyor:

“Hâlâ yazmaya devam eden bir yazarın aynı türde eserler veren başka bir yazara karşı adil olması mümkün değildir. En azından ben böyle düşünüyorum.

“Aslına bakarsanız Dune’u hiç ama hiç beğenmedim. Bu talihsiz durumda başka bir yazar adına adil olanın sessiz kalmak ve yorum yapmayı reddetmek olduğunu düşünüyorum.”

Tolkien mektubunu, kitabı iade etmesi gerek olup olmadığını sorarak noktalıyor:

“Elimde zaten bir tane olduğu için kitabı size iade mi edeyim, yoksa başka birilerine mi vereyim?”

Öte yandan bu mektup J.R.R. Tolkien’in yayınlanacağını düşünerek yazdığı bir metin değildi. Yazarın ölümünden sonra, kişisel arşivler açılana dek de hiçbir zaman ortaya çıkmadı.

Oyuncu kadrosunda Timothée Chalamet, Zendaya, Rebecca Ferguson, Javier Bardem, Florence Pugh, Christopher Walken ve Léa Seydoux gibi yıldız isimlerin yer aldığı Dune: Part Two filmi 1 Mart 2024’te vizyona girdi.

İlginizi çekebilir: J.R.R. Tolkien’in Yahudi Olup Olmadığını Merak Eden Nazilere Yazdığı Mektup

Siz J.R.R. Tolkien’in Dune romanı hakkındaki görüşlerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Fikirlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: Winter is Coming