Hakan Tunç
Bizans Tarihi: Agathias Kroniği Türkçe raflarındaki yerini aldı. Bizans tarihçisi ve hukukçu Myrinalı Agathias imzalı eser, Timaş Yayınları etiketiyle çıkan eserinde Bizans İmparatoru I. Justinianus dönemini ve olaylarını anlatıyor.
6. yüzyılın Bizans tarihçilerinden olan Myrinalı Agathias, Prokopios, Menandros ve Theophylaktos gibi büyük tarihçilerden oluşan zincirin önemli bir halkası ve aynı zamanda hukukçudur. 527 ile 565 yılları arasında Bizans imparatoru olan ve Büyük Jüstinyen olarak da bilinen I. Justinianus’un eski olaylarla kendi dönemi arasında değerli saptamalar ve kıyaslamalarını yapan kişi olarak da biliniyor.
Bizans Tarihi’nde birçok tarihî kavim, kişi, imparator, kral, asker ve komutanın ismi geçer. Dahası Agathias bunların sadece isimlerinden bahsedip geçmez, sahip olduğu tüm bilgiyi gerçeği ortaya çıkarmak maksadıyla okurlarına sunar.
Hun kavimleriyle Bizans mücadeleleri, İslamiyet öncesi Türk tarihine ilgi duyan okurlar için beş bölümden oluşan kitabın içinde Bizans’ın Franklar, Germenler, Gotlar, büyük çoğunlukla Persler, Hunlar ve Hun kavimleri, Lazlar ve diğer Karadeniz kavimleriyle olan mücadeleleri yer alıyor. Ek olarak bu kavimlerin kültürlerini, geleneklerini, göreneklerini ve nüfuslarını da anlatıyor. Kitap boyunca savaş ve mücadele sahnelerinin yanı sıra depremlerden, salgınlardan ve doğal afetlerden de bahsediliyor.
Bizans Tarihi: Agathias Kroniği – Myrinalı Agathias | Arka Kapak Tanıtım Yazısı
6. yüzyıl Bizans Tarihçisi ve Hukukçusu Myrinalı Agathias; Prokopios, Menandros ve Theophylaktos gibi büyük tarihçilerden oluşan zincirin önemli bir halkasıdır. Agathias, en temelde Bizans İmparatoru I. Justinianus, namıdiğer Büyük Jüstinyen dönemini (527-565) ve olaylarını anlatır. Ancak düzenli yaptığı geri dönüşler sayesinde eski olaylar ile kendi dönemi arasında değerli saptama ve kıyaslamalar sunar. Birçok kavim, kişi, imparator, kral, asker ve komutandan bahseder ve bu kişiler hakkında sahip olduğu tüm bilgiyi sunmayı boynunun borcu bilir.
• 530’lu yıllarda Romalılar, Gotlar, Franklar ve Germenler arasında vuku bulan mücadeleler…
• Bizans Kumandanı Narses’in Franklar ve Alamanlarla olan ilişkileri…
• Lazlar ve Sasanilerle mücadeleler…
• Agathias’ın hukukçu kimliği ile bir mahkeme olayını değerlendirmesi…
• Başkent Konstantinopolis’te meydana gelen doğal afetler…
• Hun kavimleriyle Bizans arasındaki mücadeleler…
Agathias’ın tarihçilik süzgecinden geçen tüm olaylar 6. yüzyıldan 21. yüzyıla ulaşarak literatürde Prokopius’un bıraktığı boşlukları dolduruyor ve yalnızca vaka nakletmekle kalmayıp aynı zamanda tarihçilik mesleğindeki etik kurallara da vurgu yapıyor. Böylece Agathias, tarihçinin hiçbir zaman gerçekleri örtbas etmemesi, durumu iyileştirmeye çalışmaması, gerçekleri olduğu gibi yansıtması gerektiği gibi duyarlılıklarını metinde açıkça ifade ediyor.
Elinizdeki kitap sizi 6. yüzyıl Doğu Roma İmparatorluğu’na doğru bir zaman yolculuğuna çıkaracak.
Kitabın ilk 50 sayfasını içeren ÖN OKUMAsı için buraya tıklayabilirsiniz.
6. yüzyıldan 21. yüzyıla orijinal dili olan Yunancası ve İngilizce tercümesi ulaşan Bizans Tarihi: Agathias Kroniği, Hüseyin Uçar tarafından karşılaştırmalı olarak incelenip Türkçeye kazandırıldı. Toplamda 240 sayfadan oluşan eser, Ocak 2023 itibarıyla raflardaki ve dijital kitap satış mağazalarındaki yerini almaya başladı.
Bizans Tarihi’ni merak ediyor musunuz? Kitapla ilgili yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum üzerinden bizlerle paylaşabilir, ayrıca tüm içeriklerimizden anında haberdar olmak adına bizi Google Haberler üzerinden takip edebilirsiniz.
Kapak kötü olmuş. Ancak yine de kitabı mutlaka alacağım.
İyi bir seçim olmuş bu kitabın Türkçeye kazandırılması, çünkü Bizans Devleti ile ilgili neredeyse hiçbir şey bilmiyoruz … Sanki gizli bir güç, onların tarihinin ülkemizde öğrenilmemesi için neredeyse özel bir çaba sarf ediyormuşçasına.
Aslında Bizans’la ilgili (yeterince olmasa da) oldukça kaynak mevcut ancak ilgi yok. TTK, Kabalcı, Alfa, İş Bankası ve daha birçok yayınevi Bizans tarihine ilişkin çok güzel kitaplar bastılar ama kaçı 2. veya 3. baskı yaptı? Daha düne kadar Roma tarihi hakkında şifa niyetine kitap bulamazdık. İnsanlar araştırıp öğrenmekten ziyade milliyetçilik gazıyla yakın tarihi ve Osmanlı yükselişini okuyup böbürlenmek istiyor.
Yani o gizli güç daha ziyade genel okuyucu kitlesi.
Bizans ile ilgili öneriniz neler diye sorsam? Edward gibbon onun kitabı zaten bende var.
Öncelikle Cyril Mango (YKY) ve Georg Ostrogorsky (Bendeki TTK ama yayıncısı değişmiş olabilir). Bu ikisi hem saygın tarihçiler hem de düzgün çeviriler. İletişim’in bastığı ufak bir kitapçık var, kesinlikle tavsiye etmem. Hem yüzeysel hem de berbat bir çeviri. Ardından John Julius Norwich’in (Kabalcı) 3 ciltlik Bizans Tarihi ve yine TTK’dan çıkan Geç Roma İmparatorluğu Tarihi’ne bakabilirsiniz.