İpek Özsüslü: “Gündemi Mizah Dergisinden Takip Etmek Çok Akıllıca”

İpek Özsüslü, Kayıp Rıhtım’da başladığımız röportaj serisinin bu haftaki konuğu oldu. Fetiye Nene, Obur Dünyalı Pelin, Sinemor gibi sevilen karakterlerin yaratıcısı Özsüslü ile gündeme ve mizaha dair kapsamlı bir söyleşi gerçekleştirdik.

Bu seride karikatür dergilerinde, çizgi romanlarda adlarını sıkça duyduğumuz çizerlerimize mizah kültürüne ve dergilere yönelik çeşitli sorular yönelteceğiz. Böylece pek çok değerli ismin kariyer yolculuğuna dair fikir edinebileceğimiz gibi, çizerliğin ne memen bir meslek olduğunu da bizzat onlardan okuyabileceğiz.

İpek Özsüslü bu hafta bizlere karikatür çizmeye nasıl başladığını, sevilen karakterlerini nasıl ortaya çıkardığını ve karikatürün gündemle olan ilişkisini anlattı.

İpek Özsüslü: “Birdenbire Karikatürist Olmaya Karar Verdim”

Çizerlik serüveniniz nasıl başladı? İlk karikatürünüzün yayınlanma hikâyesini bizimle paylaşır mısınız?

Leman dergisinin amatör köşesine karikatür gönderdim ve yayınlandı. Leman okumaya da o hafta başlamıştım. Liseyi yeni bitirmiştim. Hangi mesleği seçeceğim konusunda da çok net değildim. Birdenbire karikatürist olmaya karar verdim. 1 yıl kadar amatör sayfada yayınlandı işlerim, sonra bir köşem oldu.

Leman’da ve Bayan Yanı’nda çizdiğiniz Fetiye Nene, Obur Dünyalı Pelin, Sinemor gibi karakterler okurlarca çok sevildi. Bu karakterler nasıl ortaya çıktı peki?

Hepsinin çıkış noktası farklı. Ben çok film izlenen, çok sinemaya gidilen bir evde büyüdüm. Yeşilçam kuşağına yaş olarak yetişemesem de Yeşilçam filmlerini severim. Filmlerdeki absürt durumları eğlenceli bulurum. İmkânsızlıklar içinde çekildiklerini bilsek de Yeşilçam filmleri hepimizi güldürür ve bu filmlerde “yok artık” denecek durumlar çok fazladır. Her şey yanlış anlaşılır, takma kirpikler, postişler asla düşmez vs… Sinemor da, başrolde ben olsaydım ne yapardım düşüncesiyle ortaya çıktı.

Fetiye Nene de geniş ailede babaanneyle büyümenin etkisiyle çıktı sanıyorum. Yaşlıların dünyasına hâkimim. Çok fazla yaşlı insan karikatürü çiziyordum. Fetiye Nene biraz huysuz bir teyzemiz. Çizgi roman kahramanlarının hep bir yancısı vardır ya, Fetiye’nin yanına kim yakışır, nasıl olur diye düşünürken, ona gerçek hayattan, yaşı yaşına uygun bir arkadaş buldum, o da Kraliçe Elizabeth. İkisinin maceraları daha da çok sevildi.

Bir de Obur Dünyalı Pelin var. Onu da kendime çok zıt bir tip çizmek istediğim için yarattım. Kimsenin, İpek kendisini çiziyor, diyemeyeceği bir tip çizmek istedim galiba, bu muhabbet beni sıkar hep. Ben hep zayıftım, hem de yediği hâlde kilo almayan gıcık bir zayıf. Pelin obez bir tip. Body shaiming, beden olumlama gibi kavramların konuşulmaya başlandığı günümüze yakışan bir tip oldu bence.

Pek çok karikatür/çizgi roman karakterinin diziye, beyazperdeye uyarlandığını görüyoruz. Buna yönelik bir çalışmanız var mı? Özellikle Fetiye Nene’den güzel bir komedi filmi çıkmaz mı mesela?

Henüz böyle bir çalışmam yok, ama neden olmasın, belki bir gün olur. Senaryosunu yazdığım ve yönetmenin her işine karıştığım ya da kendi yönettiğim bir film olabilir. (Gülüyor)

Karikatürlerinizde genelde insanların kendilerini soktukları birbirinden trajikomik hâllere değiniyorsunuz. Bu noktada karikatürün bir tür ayna olduğu iddia edilebilir mi?

Evet, bir tür ayna olduğunu söyleyebiliriz. Çizdiklerimiz aslında herkesin yaşadığı şeyler, ancak buna farklı bir bakış açısı getirdiğimiz söylenebilir. Hani kuaförde saçının arkasını göstermek için ikinci bir ayna tutulur ya, belki de biz bu ikinci aynayızdır…

“Ülke Gündemimiz Çok Sıkıcı ve Yıpratıcı”

Çizerlikte usta-çırak ilişkisinin önemi yadsınamaz. Eskinin çırağı, şimdinin ustası olarak bu konuyu nasıl yorumlarsınız?

Usta-çırak ilişkisini çok değerli buluyorum. Kendimi henüz usta olarak görmüyorum, çünkü bir çırağım yok. Dışarıdan böyle görülüyorsa teşekkür ederim, yoldayım diyelim. Ustalık sadece şöyle çiz, bunu böyle yap demekle olmuyor ki. Ustan senin tüm hayatına dokunuyor.

Karikatür dergileri güncel siyaseti yakından takip edip bazı kişi ve kurumlara gereken eleştiriyi yapmaktan çekinmezler. Bir siyasal eleştiri yöntemi olarak karikatürün etkili bir muhalefet aracı olduğunu söyleyebilir miyiz?

Ne yazık ki ülke gündemimiz çok sıkıcı ve yıpratıcı. Ben bir karikatürist olarak gündemi takip etmek zorunda olduğum için hiç mutlu değilim. Özellikle kadın cinayetleri, çocuk istismarı haberleri midemi bulandırıyor. Doğru habere ulaşmanın çok zor olduğu günümüzde gündemi mizah dergisinden takip etmek çok akıllıca. En korkunç haberleri karikatürcünün alıp göğsünde yumuşattığı hâliyle okumak daha az yaralayıcı olabilir okur açısından.

Son zamanlarda neler yapıyorsunuz? Masanızda bizim için neler var?

Aylık Bayan Yanı’nda, haftalık Leman’da çiziyorum ve ay, hafta o kadar hızlı dönüyor ki… Şu an masamda derginin işleri var. Bir markayla iş birliği çalışmamız var bir de.

Çizer olmak isteyen, karikatüre ilgi duyan gençlere buradan neler söylemek istersiniz?

Yanlış yoldasınız, ama yol nasıl güzel. (Gülüyor) Mizah dergilerine gitsinler, iş göndersinler, el âlem ne der diye düşünmeden bol bol çizsinler. Bir çizer kolay yetişmiyor. (Gülüyor) Bu iş zannedildiğinden çok daha stresli bir iş. Kendilerini güllerle kaplı bir yatak beklemiyor…

---

İpek Özsüslü ve sanatçının eserleri hakkındaki görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.