Ethem Yekta Ulaş
Bilim insanları aynı yörüngeyi paylaşan iki gezegen keşfi ile önemli bir kilometre taşını daha aştıklarını duyurdu. Yüksek çözünürlüklü ALMA verileri, bu eşsiz gezegenlerin Lagrange noktalarında toplanan gaz ve tozun varlığını doğruladı. Keşif, gezegenlerin oluşum süreçlerine ve muhtemel Truva asteroitlerinin varlığına dair yeni bir bakış açısı sunuyor.
Güneş Sistemi, düzenli ve düzgün bir yapıya sahip. Gezegenler kendi yörüngelerinde Güneş’e sabit bir uzaklıkta, kendi işleriyle meşgul bir şekilde döner. Daha geniş galaksideki sistemlerin çoğu da bu eğilimi takip ediyor gibi görünüyor. Ancak daha önceki teorilere göre iki gezegenin aynı yörüngeyi paylaşabileceği söyleniyordu. Ve şimdi de ilk kez gökbilimciler Dünya’dan yaklaşık 370 ışık yılı uzaklıktaki bir bebek gezegen sisteminde bunun kanıtına sahip olduklarını düşünüyor.
Astronomy & Astrophysics dergisinde yayımlanan ve PDS-70 adlı bir sistemde gerçekleşen bu keşif, PDS-70b ve PDS-70c adı verilen iki bebek gaz devinin oluşum sürecine dair ilgi çekici bilgiler sundu. PDS-70c çevresinde, ay oluşturan bir disk keşfedildi. Daha da dikkat çekici olanı, PDS-70b’nin yörüngesini paylaştığı bir şeyin, yörüngesinde daha sönük bir leke olarak ortaya çıkmasıydı. Hesaplamalar, bu lekenin Dünya’nın Ay’ından yaklaşık iki kat daha büyük olduğunu gösteriyor.
Bu leke, Lagrange veya Lagrangian noktası olarak bilinen bir yerde bulunuyor. Lagrange noktaları, iki cismin çekim etkileşimlerinin dengelendiği uzay cepleridir. Jüpiter, asteroitleri L4 ve L5 Lagrange noktalarında toplar ve bunlara “Truva asteroitleri” denir. Şimdi PDS-70 sisteminde, L5 Lagrange noktasında benzer bir şeyin keşfedilmesi heyecan verici bir gelişme olarak kabul ediliyor.
Aynı Yörüngede Gizemli Bir Dans: İki Gezegenin Buluşması
Yeni keşif gezegenlerin oluşum süreci hakkındaki bilgilere önemli bir katkı sağlıyor. PDS-70b’nin yörüngesini paylaştığı bu lekenin, yeni bir dünyanın yapı taşları olan kalın bir toz bulutu olabileceği düşünülüyor. Bu durum aynı zamanda dış gezegenlerin nasıl oluştuğunun ve sistemlerinin nasıl şekillendiğinin anlaşılmasına da yardımcı olabilir.
Örneğin Jüpiter’in Truva asteroitlerini zamanla topladığı ve Güneş’ten daha uzak bir noktaya göç ettiği düşünülüyor. Benzer şekilde PDS-70b’nin incelenmesi, bu teoriyi aydınlatabilir.
Ancak, kesin cevaplar için daha fazla çalışma gerekecek. Araştırmacılar, PDS-70b’nin L5 Lagrange noktasında bulunan lekeyle gerçekten eş yörünge arkadaşı olup olmadığını 2026’da sistem tekrar gözlemleyerek belirleyecekler.
Bu keşif gökbilim alanında büyük bir kilometre taşı kabul ediliyor ve dünyaların oluşumu hakkındaki anlayışımızı derinleştirmeye yardımcı olacak önemli bilgiler sunuyor.
Yeni keşifle ilgili sizler neler düşünüyorsunuz? Dünyaların aynı yörüngede olma ihtimali ileride başka hangi teorilere yol açabilir? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, ayrıca tüm içeriklerimizden anında haberdar olmak için bizi Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: Science Alert
E hani gezegen olmanın şartlarından biri yörüngesini temizlemiş olmaktı? Yani kendi yörüngesini işgal eden hiçbir gök cismi bulunmamalıydı, Plüton’u bu yüzden gezegenlikten çıkarmışlardı. O zaman bu ikizler de gezegen sayılmasın. Var mı öyle bir yörüngeyi paylaşmak? Ya da Plüton’cuğumu geri alın gezegenliğe. İtiraz ediyorum hakime hanım.