Bir Zamanlar İnsanlık için Sadece Bir Işık Zerreciğiydi: Evrenin Erken Dönemindeki En Büyük Galaksi Ortaya Çıktı

Bilim insanları, bilinen en eski galaksilerden birisine dair çok detaylı bir gözlem yaptı. Bu sayede Gz9p3’nin evrenin erken zamanlarında var olmuş en büyük galaksi olduğu tespit edildi.

Merceğini evrenin ilk yıllarına çeviren James Webb Uzay Teleskobu, gökbilimcilerin evrenin erken tarihi hakkında ilgi çekici keşifler yapmasına yardımcı oluyor. Yaşına göre oldukça büyük ve olgun galaksilere tanık olan gökbilimciler, bunların gelişme ve evrim sürecine dair sorular sormakta.

Şimdiye kadar keşfedilmiş en eski gökadalardan biri olan Gz9p3, yakın zamanda uluslararası bir araştırma ekibinin çalışmasına konu oldu. Bu araştırma, Gz9p3’nin yapısı ve geçmişine ilişkin dikkat çekici bilgiler sağladı.

“Gz9p3” ismi, araştırma ekibinin adından (Glass Collaboration) ve galaksinin bize uzaklığını gösteren kırmızıya kayma değerinden (z=9,3) oluşuyor. Ekip, Hubble Uzay Teleskobu ile yalnızca tek bir ışık noktası gözlemlenebilen galaksiyi James Webb Uzay Teleskobu sayesinde yaklaşık 13 milyar yıl önceki hâliyle (Büyük Patlama’dan 510 milyon yıl sonrası) gözlemlemeyi başardı.

Gz9p3 Galaksisi Milyarlarca Yıldıza Sahip

Genç yaşı göz önüne alındığında, Gz9p3 beklenin üzerinde bir büyüklük ve olgunluğa sahip. Galaksinin bünyesinde birkaç milyar yıldız bulunduğu tahmin ediliyor.

Gz9p3’nin erken dönem diğer galaksilerden on kat daha büyük bir kütlesi bulunuyor. Elde edilen veriler, galaksinin bu boyuta ulaşması için yıldızların zannedilenden çok daha hızlı bir şekilde oluşması gerektiğine işaret ediyor.

Ayrıca kompleks yapısı onu şimdiye dek gözlemlenen en eski gökada birleşmelerinden biri yapıyor. James Webb ile elde edilen görüntüler, iki galaksinin etkileşime girdiğini düşündüren bir morfoloji gösteriyor ve bu da birleşme sürecinin hâlâ devam ettiği anlamına geliyor. Şaşırtıcı bir şekilde bu birleşmenin iki ayrı kısmı var.

Bu çapta bir birleşmede büyük miktarda maddenin dışarı atılması beklenir. Mevcut enkaz, kayıtlı tarihteki en ileri birleşme olaylarından birine baktığımızı gösteriyor.

Bilim insanları, birleşen galaksilerdeki yıldız popülasyonunu incelemek için araştırmalarını genişlettiler. James Webb Uzay Teleskobu’yla Gz9p3’nin spektrumunu incelediler.

Olgun ve yaşlı bir yıldız popülasyonuyla karşılaşılması oldukça şaşırtıcıydı. Çünkü yıldızların söz konusu erken kozmik çağa kadar oluşumlarını bu derece ilerletmiş ve yaşlanmış olabileceği düşünülmüyordu.

Geçmişteki Kabuller Değişiyor

Bu çalışmalar, Büyük Patlama’dan kısa bir süre sonra galaksi birleşmesinden kaynaklanan sürekli bir yıldız ve metal birikiminin varlığını kanıtlıyor ve geçmişte inanılanın aksine, milyarlarca yıldıza sahip devasa galaksilerin düşünülenin çok daha öncesinde de var olduğuna işaret ediyor.

Tek galaksiler yavaş yavaş ve sınırlı gaz rezervlerini kullanarak yıldız üretirken galaksiler arasındaki etkileşimler ve birleşmeler, yeni gaz kaynakları sağlamak suretiyle bu süreci önemli ölçüde hızlandırabilir. Özellikle birleşmeler, hızlı büyüme ve birikim imkânı sunar.

Daha küçük galaksilerle çok defa birleşerek genişleyen Samanyolumuz gibi evrendeki en büyük galaksilerin de bir birleşme geçmişi vardır.

Gz9p3 üzerinde yapılan gözlemler, erken dönem gökadalarının hızla kütle kazanmak için birleşebildiği ve yıldız oluşumunun beklenenden daha yüksek oranlarda ilerleyebildiğini gösteriyor.

Astrofizikçiler bu bulgular ve James Webb Uzay Teleskobu kullanılarak elde edilen verilerden hareketle evrenin erken dönemlerine ilişkin teorilerini gözden geçiriyorlar.

Peki siz bu keşif hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: Tech Explorist