Yeni Gözlemler Evrende Tahmin Edilenden Daha Az Süper Kütleli Kara Deliğin Olduğunu Gösteriyor

Evrende neredeyse her galaksinin merkezinde süper kütleli bir kara delik yer alıyor. Peki aktif olarak beslenen genç kara delikleri bulmak neden bu kadar zor?

Galaksiler içlerinde devasa birer canavar barındırır: süper küteli kara delikler. Bu büyük olguların ne kadar yaygın olduğu bilinmesine rağmen, astronomlar hâlâ bu süper kütlelilerin evrene nasıl doğduğunu ve neden bu kadar büyük hâle geldiklerini anlamaya çalışıyorlar.

Sonunda NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu (JWST) ile yapılan yeni gözlemler, süper kütleli kara deliklerin büyüme hikâyesinin biraz daha az dramatik olabileceğine dair önemli bir bilgi sunuyor. Gözlemler sonucunda daha önce tahmin edilenden daha az sayıda hızla büyüyen kara delik var gibi görünüyor. Bu çalışma yakın zamanda Astrophysical Journal’e sunuldu ve hakem incelemesi öncesinde arXiv ön baskı veritabanında okunabilir hâle getirildi.

Evrende Düşünülenden Daha Az Aktif Süper Kütleli Kara Delik Yer Alıyor

Genç yaştaki süper kara delikler, etraflarındaki maddeyi yiyerek parlak bir leke halinde görünürler ve etkin galaksi çekirdeği (AGN) olarak adlandırılır. Astronomlar genellikle kendi galaksimiz olan Samanyolu’nun süper kara deliğinin uzun zaman önce sessizleştiğini ve bu canavarın büyümesinin çoğunun yaklaşık olarak 7 ila 11 milyar yıl önce gerçekleştiğini kabul ediyor.

Yeni araştırmada bilim insanları James Webb’i kullanarak, bu hızla büyüyen kara delikleri daha fazla tespit etmek için olağanüstü hassasiyetle uzak galaksileri incelediler. Yaklaşık olarak milyarlarca ışık yılı uzaklıkta ve milyarlarca yıl önceki büyüme patlamalarının tam ortasında bulunan yaklaşık 400 galaksiyi gözlemlediler.

Kansas Üniversitesi’nden astronom Allison Kirkpatrick çalışmayla ilgili olarak şunları söyledi:

“Şimdiye kadar en hızlı büyüyen ve en büyük süper kütlelileri gözlemleyebiliyorduk. Bu, uzaylıların ortalama bir insanın yapabildiklerini bir araya getirmeye çalışması ama sadece Olimpiyat atletlerini incelemesine benziyordu. Ancak JWST ile uzak geçmişteki ’normal’ galaksilerin nüfusuna ilk kez bakma şansımız oldu.”,

James Webb Uzay Teleskobu ile Süper Kara Deliklerin Gençlik Dönemine İlişkin Daha Detaylı Bulgular Elde Ediliyor

Astronomlar daha önce, Samanyolu gibi “ortalama” boyutta olanlarının bile hızlı büyüme işaretleri göstereceğini düşünüyordu, çünkü daha önce gözlenen büyük AGN’ler açıkça hızlı büyüyordu. Ancak JWST’nin teleskopları sayesinde daha küçük galaksilere bakmalarına rağmen, gerçekten aktif genç AGN’leri daha fazla bulamadılar. Aslında, süper kütleli kara deliklerinin sayısı önceki tahminlerden çok daha az çıktı.

Gökbilimciler bu ortalama galaksilere bakarak Samanyolu’nun geçmişi hakkında da fikir edindiler. Kirkpatrick, “Eğer bizimki gibi çoğu galakside tespit edilebilir AGN yoksa, bu kara deliğimizin geçmişte hiç bu kadar aktif olmadığı anlamına gelebilir,” diyor.

Ekip, bir sonraki adımlarının daha fazla galaksiyi incelemek olduğunu ve 400 galaksinin evrendeki milyarlarca galaksinin sadece bir damlası olduğunu belirtiyor. Kirkpatrick, bir sonraki gözlem çalışmasıyla binlerce galaksiyi incelemeyi planlıyor. Bu, daha küçük galaksilerin nasıl kara delikler kazandığını ve bugünkü bildiğimiz gibi bir galaksiye nasıl dönüştüğünü daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.

Sizler de yeni çalışma hakkındaki yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, ayrıca tüm içeriklerimizden anında haberdar olmak için bizi Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: Live Science