Elif Şeyda Doğan
Tarihte bir yolculuğa hazır mısınız? Sizleri 1861 – 1865 yılları arasında gerçekleşen Eyaletler Arası Savaş ya da diğer adıyla Amerikan İç Savaşı günlerine döndürecek bir buluş yaşandı. O yıllardan kalan bir “cadı şişesi” arkeologlar tarafından bulundu.
Daha önce hiç “cadı şişesi” (witch bottle) kavramıyla karşılaşmamış olabilirsiniz. Oysa tarihte Orta Çağ’dan beri dünyanın pek çok çeşitli yerindeki insanlar, sürahilere, kaplara ve şişelere çeşitli parçalar sıkıştırıyor. Saç, idrar, tırnak ve başka maddelerle doldurulan bu şişeler kötü ruhları kovmak niyetiyle yapılırdı. Şişenin/kabın amacı, içindeki maddenin kötü ruhu kendisine çekip tuzağa düşürmesine odaklanıyor. Cadı şişesi geleneği 19. yüzyıl sırasında gerçekleşen Amerikan İç Savaşı sırasında hâlâ yürürlükteydi.
William & Mary Arkeoloji Araştırmaları Merkezi’nin ABD’nin Virginia eyaletinde yürüttüğü çalışmalarda bulunan şişenin Amerikan İç Savaşı dönemine ait olduğu düşünülüyor. Kötü ruhları kovmak için bir çeşit tılsım niyetine işlenen cadı şişesi Redoubt 9 adlı bölgede bulundu. Redoubt 9 bölgesinde savaş sırasında Birlik Kuvvetleri’nin işgal ettiği ve Konfederasyon Birlikleri’ne ait olan savunma amaçlı inşa edilmiş bir yapıyı barındırıyor.
Tahkimat binasında, bir ocağın yakınında yer alan şişe yaklaşık 13 santimetre boyunda ve 8 santimetre genişliğinde. Şişenin yapıldığı yer ise bir başka ABD eyaleti olan Pennsylvania. İşgal sırasında Birlik Askerleri’nin şişeyi bu binaya yerleştirdiği tahmin ediliyor.
Cadı Şişeleri Kötü Ruhları Kovmak İçin Hazırlanıyordu
Araştırmacıların şişenin yapılış amacına dair ilk tahminleri, birliklerin daha sonra bina yapısını onarmak için şişede çivi ve benzeri aletleri sakladıkları yönünde oldu. Fakat şişenin ocağa yakın bulunan konumu ve yapısı, bunun bir törene hizmet edebileceğini ortaya çıkarttı.
Aktarılana göre cadı şişeleri genellikle çivi, saç, idrar gibi şeylerle doldurulur ve kötü ruhları kovmak için şişeler ocağın yakınında muhafaza edilirdi. Ocaktan yayılacak ısının kötü ruhu uzaklaştırıp laneti ortadan kaldırılacağına inanılırdı.
Araştırma merkezinin yöneticisi Joe Jones konuya dair şu şekilde konuştu:
“Cadı şişeleri insanların genellikle kıtlık, siyasi çekişme veya kendilerini tehdit altında hissettikleri zamanlarda kullandığı araçlardır. Amerikan İç Savaşı da kesinlikle bu tür varoluşsal tehditlerin ya da korkuların yaşandığı bir dönemdi.”
Cadı şişesi geleneğine dair ilk örneklerin İngiltere’de bulunduğu, sonrasında İngiliz göçmenler aracılığıyla Kuzey Amerika’ya da yayıldığı aktarılıyor. Bu gelenek 20. yüzyıla kadar aktif olarak sürdürülmüş.
Cadı şişesine dair sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşmayı unutmayın.
* Spekülatif Kurguda Amerikan İç Savaşı
* Amerikan Edebiyatının En Önemli 25 Klasik Eseri
Kaynak: CNN
Ne boş bir uğraş…
Şişeye gerek yok anlamında mı? Eh tabi teknik gelişmiştir o zamandan bu zamana.
İnsanlar böyle şeylerle kendilerini kandırıyor. Bir cadıyı uzak tutamazsın. Bunlar bir takım yanılmalar. Bir cadı isterse yakalanır, uzak durur filan. Hepsini daha önceden hesaplamıştır.