Mehmet Çakıcı
Her yıl 4.700 ton uzay tozu parçacığı Dünya’nın yüzeyine ulaşıyor. Yeni bir araştırma gezegenimize giren uzay maddelerinin çoğunun mikroskobik tozlar olduğunu ortaya çıkarttı.
Gezegene ulaşabilen meteorların Dünyamıza getirdiği Dünya dışı madde miktarının yılda 9 ton civarında olduğu düşünülüyordu. Yeni bulgularla kozmos tozlarının Dünya’daki uzay kaynaklı maddelerin büyük kısmını oluşturduğu anlaşıldı.
Uzay tozu, milimetrenin yüzde onu kadar büyüklükte mikro meteorlar tarafından gezegenimize getiriliyor. Peki, bu mikro meteorların ölçümü nasıl yapıldı?
Ölçüm için en önemli nokta, Dünya tozundan arındırılmış bir alan bulabilmek. Bunun için araştırmacılar Antarktika’yı tercih etti. Fransız Ulusal Araştırma Merkezi’nde çalışan Jean Duprat önderliğinde 20 yıl süren çalışma boyunca kıtaya 6 gezi düzenlendi. Antarktika’da kıyıdan 1100 kilometre uzaklıktaki Fransız-İtalyan Concordia İstasyon Gözlemevi çalışmalar için kullanıldı. Bu istasyon düşük kar yağışı ve bozulmamış doğal yapısıyla böyle bir inceleme için ideal konum.
Ekip istasyona göre rüzgârın tersinde kalan bölgelerde karın 2 metre altından örnek topladı. 20 yıl süren çalışmanın ardından 30 ila 300 milimetre büyüklüğünde yüzlerce mikro meteor bulundu.
Uzay Tozu: Güneş Sistemi’nin Artıkları Dünya’nın Geçmişini de Aydınlatacak
Bilim insanları sonrasında Antarktika’daki örneklerden gezegen çapında bir tahmin yürüttü. Dünya atmosferine her yıl 13.600 ton mikro meteorun girdiği ortaya çıktı. Bu uzay tozlarından büyük kısmı atmosfere girişin ardından yanıp gezegene giremiyor ve sonuç olarak 4.700 ton gezegenler arası toz Dünya’nın yüzeyine yolunu buluyor.
Mini meteorların çoğunun kaynağı Jüpiter’in yörüngesinden kopan kayan yıldızlar. Gaz, kaya ve tozdan oluşan bu kozmik kar topları, Neptün’ün yörüngesinin hemen dışında, Kuiper Kuşağı’nda oluşup, zamanla Güneş Sistemi’nin farklı noktalarına ilerliyor. Geri kalan az miktardaki mikro-meteorlar da normal boyuttaki meteorlardan kopan parçacıklar. Güneş Sistemi’nin oluşumunun ardından arta kalan bu gaz ve taş parçalarından hâlâ milyarlarca tonu bütün gezegenlerin etrafında dönüp duruyor.
Yeni bulgular Dünyamızın geçmişine de ışık tutacak. Genç Dünya henüz oluşum aşamasındayken gezegenler arası tozun su ve karbon moleküllerinin Dünya’ya ulaşımındaki payı araştırılacak. Bu çalışmadan Dünya’daki hayatın başlangıcıyla ilgili önemli ipuçlarının elde edileceği düşünülüyor. Gezegenimizin geçmişinde başka bir gezegenle çarpışma hikâyesini buradan okuyabilirsiniz.
Konu hakkındaki düşüncelerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşmayı unutmayın.
Kaynak: Space
Yanlış hatırlamıyorsam ben orta okuldayken dünyanın kütlesi azalıyor mu diye düşünce vardı. Bende Carl Sagan’ın kitabını okuyana kadar dünyanın kütlesinin uzaya fırlatılan araçlardan ötürü azaldığı yönünde idi. Carl Sagan’da her yıl tonlarca toz parçacığının dünyaya yağdığını kitapta yazmıştı.