Ayşenur Ütnü
Tarih boyunca en çok satan kitaplar hangileri dersiniz? Bu soruyu yanıt vermek pek de kolay değil. Ancak gelin bazı resmi verilerden yola çıkarak hazırlanmış bu ilginç listeye birlikte göz atalım.
Bugüne dek kitaplar insanoğlunun hayal dünyasına dahil olarak farklı denizlere yelken açmasına yardımcı oldu. Kutsal kitapları hariç tuttuğumuzda, bugüne kadar en çok hangi kitabın sattığına dair açık bir cevap vermek oldukça güç. Uzun yıllardır yayımlanmakta olan kitapların değişen yayınevleri göz önüne alındığında, severek okunan ünlü eserlerin satış rakamlarına dair kesin bir sonuç elde edilemiyor. Özellikle “telif” kavramının olmadığı dönemlerden ciddi bir istatistik kaybı mevcut.
Yine de yıllardır milyonlarca kopya satarak çok satanlar listesinde yerini koruyan pek çok eser mevcut. 2021 verilerine göre güncellenen bu listede, satış rakamları için resmi açıklamalardan yararlanılmış. Bu sıralamada elbette odak noktası nüfusun kalabalık olduğu ya da anadili İngilizce olan ülkeler üzerinde. Dolayısıyla dünyanın tamamına bakan şeffaf bir perspektif ortada yok.
Yine de genel bir fikir verebilmesi adına en çok satan kitaplar listesinde öne çıkan ilk 10 esere birlikte göz atalım.
İşte En Çok Satan Kitaplar Sıralaması
1. Başkan Mao’dan Seçme Sözler (Quotations From Chairman) – Mao Zedong
Satış rakamı: 740 milyon ile 5 milyar kopya arasında.
Çin Komünist Partisi lideri olan Mao Zedong, Çin tarihine damga vuran en etkili isimlerden birisiydi. Hayata ve siyasete dair 267 özlü sözünün bulunduğu Seçmeler kitabının iç yüzünü araştırmak ise oldukça zor.
1966-1970 yılları arasında Seçmeler’i basmak için kullanılan 650.000 ton kâğıt, 1949-1965 yılları arasında Çin’de yapılan bütün baskılarla neredeyse eş değerdi.
Ayrıca bu kitap üzerinde devlet yardımları da oldukça fazlaydı. Devlet bankası kitabın dağıtıcılarına faizsiz kredi vermişti. Üretim ve baskı vergiden muaftı ve nakliye işlemleri de ücretsizdi. Resmi kayıtlara göre 1966 1968 yılları arasında kitap 740 milyon kopya sattı ve neredeyse her Çin vatandaşının kütüphanesinde vardı.
2. Xinhua Sözlüğü
Satış Rakamı: 567 milyon kopya.
Guinness Rekorlar Kitabı’na göre “En Popüler Sözlük” olan Xinhua Sözlüğü, 1953’ten beri Çin’in en çok satan kitaplarından biri. Resimlerin eşlik ettiği ve Mandarin Çincesi ile yazılan ilk sözlük olan Xinhua, şimdiye kadar yaklaşık 567 milyon kopya sattı.
Sözlük, Çin’de ilkokullarda ve daha birçok alanda kaynak kitap olma özelliği taşıyor.
3. Harry Potter Serisi – J.K. Rowling
Satış Rakamı: Tüm seri dahil 500 milyon kopya.
Tüm dünyada severek okunan Harry Potter serisinin ilk kitabı Felsefe Taşı başlarda yalnızca 500 kopya ile okurlarla buluşmuştu. Daha sonra 2 yıl içinde, Azkaban Tutsağı yayımlanana kadar ilk kitap İngiltere’de 68.000 kopya satmıştı. Çocuk kitabı sayıldığı için, Sunday Times çok satanlar listesine girmesi reddedilmişti. Seri tamamlandığında ise son kitap Ölüm Yadigarları Birleşik Krallık’ta 2.6 milyon kopyaya, Amerika’da ise 8.3 milyon kopyaya ulaşmıştı.
Son olarak 2018’de şimdiye kadar Harry Potter serisinin 500 milyon kopyası satıldığı duyuruldu.
4. Yüzüklerin Efendisi Üçlemesi (The Lord of the Rings) – J.R.R. Tolkien
Satış Rakamı: 100 milyon kopyadan fazla.
J.R.R Tolkien’in mirası yıllardır en çok sevilen eserler arasında yerini koruyor. Yüzüklerin Efendisi serisi şimdiye kadar 100 milyondan fazla kopya sattı.
Serinin film üçlemesi çıkacağı sırada, kitap satışlarının düşeceği düşünülmüş ve ilk film çıkmadan önce kitapların yeni baskıları hızlı bir şekilde yapılmıştı. Fakat filmlerden sonra kitap satışları ciddi bir artış yaşadı. The Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi kitapları milyonlarca okura ulaştı.
5. Küçük Prens (Le Petit Prince) – Antoine de Saint-Exupéry
Satış Rakamı: Tam olarak net olmamakla birlikte 150 milyon kopya
Yüzlerce dile çevrilen Küçük Prens, tüm dünyadan her yaştan okurla buluşmaya devam ediyor. Şimdiye kadar satılan toplam kopya sayısı belli olmasa da, tahmini 150 milyon kopya olduğu düşünülüyor.
Guinness Rekorlar Kitabı’nda yer alan rapora göre Küçük Prens şimdiye kadar 382 dile çevrildi.
6. On Kişiydiler / On Küçük Zenci (And Then There Were None) – Agatha Christie
Satış Rakamı: 100 milyon kopya
Orijinal adıyla Then There Were None, şimdiye kadar en çok satan polisiye romanı olarak sayılıyor. Agatha Christie’nin üzerinde titizlikle çalıştığı ve ciddi planlamaların meyvesi olan On Küçük Zenci, en çok okunan Christie romanları arasında yer alıyor.
Roman şimdiye kadar yaklaşık 100 milyondan fazla kopya sattı.
7. Da Vinci Şifresi (The Da Vinci Code) – Dan Brown
Satış Rakamı: Yaklaşık 60 milyon kopya.
Dan Brown’un Da Vinci Şifresi yayımlandığında büyük ses getirmişti.
Şimdiye kadar yaklaşık 60 milyon kopya satan roman, 136 hafta boyunca The New York Times çok satanlar listesinde kaldı.
8. Betty Crocker’s Cookbook
Satış Rakamı: Yaklaşık 60 milyon kopya.
Hayali bir karakter olan Betty Crocker, 1921’de un üreticisi Washburn-Crosby şirketi tarafından ortaya çıkarıldı. Betty karakteri şirketin yaptığı bir yarışma sonucu, pişirme üzerine çok fazla mesaj alınması üzerine hayata geçirildi. 1924 yılında Betty için bir radyo programı başlatıldı. Hatta kısa bir süre için karakter televizyonda da kendisine yer buldu.
Betty Crocker adıyla yayımlanan yemek kitaplarındaki tarifler herkes tarafından çok sevildi.
İlk baskısı 950.000 kopya ile başlayan kitap, şimdiye kadar yaklaşık 60 milyondan fazla okura ulaştı.
9. The Poky Little Puppy – Janette Sebring Lowrey
Satış Rakamı: Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde 10 milyon kopya.
2001’de Publishers Weekly’nin araştırmasına göre, The Poky Little Puppy en ünlü çocuk kitaplarından biri. Kitap şimdiye kadar 15 milyon kopya sattı ve hâlâ en çok satan resimli çocuk kitapları arasında sayılıyor
10. Charlotte’un Sevgi Ağı (Charlotte’s Web) – E.B. White
Satış Rakamı: Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri’nde 10 milyon kopya.
Publisher’s Weekly’nin aynı araştırmasının ortaya koyduğu verilere göre bir diğer çok satan çocuk kitabı Charlotte’un Sevgi Ağı (Charlotte’s Web). E.B White imzalı kitap şimdiye kadar 10 milyon kopya sattı.
Tom Amca’nın Kulübesi Gerçeği
Hakkında takip edilebilir veriler olmasa da 19. yüzyılın en başarılı kitabı olarak kabul edilen Harriet Beecher Stowe imzalı Tom Amca’nın Kulübesi’ni de burada anmak gerekiyor. Muhtemelen 3 milyon kopya civarında satan bu eser, bu rakamlara 1850’lerde ulaştığı için ayrı bir yere sahip. 1955 tarihli Edinburgh Review makalesi kitabın İngiltere’de 1 milyondan fazla sattığını ve İncil’i geride bıraktığını belirtiyor. Eser ayrıca daha o yıllarda İtalyanca, İspanyolca, Danca, İsveççe, Flamanca, Lehçe, Felemenkçe ve Almancaya kazandırılarak uluslararası bir üne kavuşmuştu.
Sizler bu en çok satan kitaplar listesi hakkında neler düşünüyorsunuz? Listede yer alması gerektiğini düşündüğünüz eserler var mı? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Mental Floss
Listede ilk sırada olan kitabın Başkan Mao’un Kızıl Kitabının şöyle bir arka planı da var. O dönem ÇKP Konfüçyüsçülük ile mücadele etmek için kitabı içerik ve yaygın dağıtım olarak destekliyor. Kitap bir nevi Maoistlerin Kutsal Kitabı gibi bir şey oluyor.
Oysaki bence Teori ve Pratik kitabında özellikle bilgi ve çelişki üzerine söyledikleri daha değerli.
Daha önce şuna rastlamıştım:
Babalardan sadece Tolstoy’u görmek şaşırtmıştı.
Şu listeye paralel bu da var:
Zaten ikisini görünce başka bir kaynağa bakacak enerjiniz, ümidiniz kalmıyor.
Şu listeleri tersten yazmayı öğrenemediniz. 10’dan 1’e doğru olması daha iyi olmaz mı?
Neden, heyecanı mı kaçıyor?
Evet, heyecanı kaçıyor. Okumak için giriyorum, 1. sırada en çok satanı görüyorum. Altta doğru başlıklara şöyle hızlı bir göz atıp bırakıyorum sayfayı. Top 10 vs listeleri, düz liste değil de madde madde açıklamalı listeleniyorsa tersten olur. Sondan başa doğru.