Eda Aydın
Küresel ısınma üzerine yapılan yeni bir araştırma, iklim değişiklikleri ile insan beyni arasında bir bağlantı tespit etti.
Daha önce ortaya konulan bazı çalışmalarda, modern insanların beyin boyutundaki azalmanın obezitenin artışıyla ilişkili olduğu kaydedilmişti. Brain, Behaviour, and Evolution dergisinde yayınlanan yeni bir makale, konuya yeni bir bakış açısı kazandırdı. Yapılan yeni bir araştırmaya göre insan beyni boyutunun evrimini etkileyen potansiyel bir faktör olarak iklim değişikliği ele alındı. Beyin boyutunda gözlenen azalma, insanların çevresel strese verdiği reaksiyon hakkında ipuçları veriyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Doğa Tarihi Müzesi’nin yönetim kurulu üyesi Jeff Morgan Stibel yaptığı açıklamada şunları kaydediyor:
“Bir bilişsel bilimci olarak homininlerde beynin zaman içinde nasıl değiştiğini anlamak kritik önem taşıyor. Ancak bu konuda çok az çalışma yapıldı. Beynin son birkaç milyon yılda türler arasında büyüdüğünü biliyoruz. Bununla birlikte diğer makroevrimsel eğilimler hakkında ise çok az bilgimiz var. Son kitabım Breakpoint’te beyin büyüklüğündeki azalmalar hakkında yazmıştım, dolayısıyla bu araştırma bu değişikliklerin nedenlerini keşfetmenin doğal bir uzantısıydı.”
Küresel Isınma ile İnsan Beyninin Küçülmesi Arasında Bağlantı Kuruldu
Yapılan çalışmada 298 kalıntıdan oluşan bir örneklem kullanıldığı belirtiliyor. Vücut büyüklüğü tahminleri ise beyin kitle endeksindeki farklılıkları kontrol etmek için kullanılan enlem ve cinsiyetten türetildi. Bu araştırmadaki fosiller son 50.000 yılla sınırlandırılarak iki dramatik sıcaklık döneminin (son buzullar arası dönemden önce ve sonra olarak) analiz edilmesine olanak sağladı. Fosiller 100 yıllık, 5000 yıllık, 10.000 yıllık ve 15.000 yıllık gruplar hâlinde kategorize edildi.
Kafatası verileri, beyin boyutunun tahmin edildiği 298 kafatası için toplam 373 bağımsız kaynaktan toplandı. Beyin büyüklüğü verileri dört iklim kaydı ile karşılaştırılmıştı. Veriler, yaklaşık 810.000 yıl öncesine dayanan yüzey sıcaklığı verileri sağlayan EPICA Dome C gibi çeşitli kaynaklardan sağlandı.
İnsan Beyninin Evrimi Devam Ediyor
Jeff Morgan Stibel verdiği demecin devamında şunları kaydediyor:
“Anlaşılması gereken en önemli şey, insan beyninin evrimleşmeye devam ettiğidir. Burada, beyin boyutunda 5-17 bin yıl gibi kısa bir sürede gerçekleşen makro evrimsel eğilimler bulduk. Holosen ısınma dönemi, modern insanlarda beyin boyutunda %10’dan fazla küçülmeye yol açtı. Küresel ısınma devam ederse, bu durum insan beyni üzerindeki evrimsel baskıyı artırabilir.”
Beyin boyutunun küçülmesinin adaptasyon tepkisi yaklaşık 15.000 yıl önce başladı ve günümüzde de hâlâ devam ediyor. Araştırmacı, nem ve yağış seviyelerinin de beyin boyutu üzerinde etkili değişkenler olduğunu da dile getiriyor. Buna göre az yağmurlu ya da yağmursuz dönemlerin daha büyük beyin boyutuyla ilişkili olduğu da belirtiliyor.
Stibel, “Oldukça önemli bir organ olmasına rağmen insan beyni hakkında bu kadar az şey biliyor olmamız şaşırtıcı,” sözlerini kullanıyor. Bununla birlikte araştırmacı, insan beyninin boyutundaki hafif bir azalmanın bile insan fizyolojisini önemli ölçüde etkileyebileceğine de dikkat çekiyor.
Küresel ısınma ile insan beyni arasındaki bağı gözlemleyen bu araştırma hakkında sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, bilim dünyasından yeni gelişmeler için bizleri Google News’ten takibe alabilirsiniz.
Kaynak: PsyPost
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.