Ethem Yekta Ulaş
James Webb Uzay Teleskobu son derece heyecan verici bir keşfe daha imza attı. Samanyolu’na benzeyen, evrenin ilk dönemlerinde varlıkları neredeyse imkânsız gibi görünen binlerce galaksi tespit edildi.
Gökbilimciler şimdiye kadar şiddetli galaktik birleşmelerin hakim olduğu erken evren döneminde (evrenin başlangıcından sonraki yaklaşık olarak ilk 380.000 yıl) böyle hassas galaksilerin varlığını sürdürebilmesinin neredeyse imkânsız olduğunu düşündürüyordu. Ancak James Webb Uzay Teleskobu, bu ender gökadaların erken evrende 10 kat daha yaygın olduğunu göstererek bu düşünceyi kökünden değiştirdi.
The Astrophysical Journal’da yayımlanan araştırmaya göre 9 milyar ila 13 milyar yıl öncesine gözlerini diken gökbilimciler, tespit ettikleri 3.956 galaksiden 1.672’sinin Samanyolu’na benzer disk galaksileri olduğunu keşfettiler. Bu galaksilerin birçoğu evren sadece birkaç milyar yaşındayken dahi mevcudiyetlerini koruyorlardı.
Çalışmanın baş yazarı olan Kanada’nın Victoria Üniversitesi’nden astronom Leonardo Ferreira şunları söyledi:
“30 yılı aşkın bir süredir bu tür disk galaksilerinin, galaksilerin sık sık karşılaştığı yaygın şiddetli karşılaşmalar nedeniyle evrenin erken dönemlerinde nadir olduğu düşünülüyordu. James Webb’in bu kadar çok sayıda bulması bu aracın gücünün ve gökadaların yapılarının evrenin erken dönemlerinde, hatta herkesin tahmin ettiğinden çok daha önce oluştuğunun bir başka işaretidir.”
Çoğu galaksi oluşumu teorisinde gökadaların oluşumu, evrenin yaşamının 1 ila 2 milyar yıl sonrasında başlıyor. İlk yıldız kümesinin cüce galaksiler halinde oluştuğu ve bunların daha sonra birbirlerini yutarak şiddetli galaktik birleşmelere yol açtığı düşünülüyor. Bu süreç sonucunda ise Samanyolu gibi büyük gökadalar meydana geliyor.
Ancak James Webb tarafından elde edilen veriler Samanyolu gibi disk galaksilerinin evrenin çok erken dönemlerinde, yaklaşık olarak evrenin başlangıcında oluşmaya başladığını gösteriyor. Bu sonuçlar yıldızların çoğunun bu tür gökadalar içinde oluştuğunu ve gökadaların evriminin son 10 milyar yıl içinde nasıl gerçekleştiği hakkındaki mevcut anlayışı tamamen değiştiriyor.
Samanyolu Benzeri Galaksilerin Çok Daha Önceden Var Olduğu Gerçeği Dünya Dışı Yaşam İhtimalini de Artırıyor
Manchester Üniversitesi’nden ekstragalaktik astronomi profesörü olan çalışmanın ortak yazarı Christopher Conselice şunları söylüyor:
“Hubble Uzay Teleskobu’nu kullandığımız sırada evren yaklaşık 6 milyar yaşına gelene kadar disk galaksilerin hiç var olmadığını düşünüyorduk. Ancak JWST sonuçları Samanyolu benzeri bu galaksilerin oluşma zamanını neredeyse evrenin başlangıcına kadar götürüyor.
“Yani bu sonuçlar yıldızların çoğunun bu galaksiler içinde var olduğu ve oluştuğu anlamına geliyor ki bu da oluşumlarının nasıl gerçekleştiğine dair tüm anlayışımızı değiştiriyor. Sonuçlarımıza dayanarak ilk galaksilerin oluşumu ve son 10 milyar yıldaki evrimlerinin nasıl gerçekleştiğine dair bildiğimizi sandığımız şeylere tekrar göz atmalıyız.”
Bu keşfin bir diğer önemi de, yaşamın başlaması için uygun koşulların bulunduğu ortamların genellikle Samanyolu gibi bir disk galaksisinde oluştuğu düşüncesi. Bu tür galaksilerin tahmin edilenden çok daha erken bir tarihte var olduğu gerçeği, dünya dışı yaşam ihtimalini daha da artırıyor.
Yeni keşif hakkında sizler ne düşünüyorsunuz? Sizce bu son tespitler gibi aslında doğru bildiğimiz ne gibi yanlışlar olabilir? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, benzer içerikler için bizi Google News’ten takibe alabilirsiniz.
Kaynak: Live Science
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.