Mehmet Çakıcı
80’lerde Mariko Aoki adında Japon bir kadın, okuru olduğu dergiye mektup yazıyor. Mektupta ne zaman bir kitapçıya girse bağırsaklarının hızla çalıştığından şikâyet ediyor. Sonraki haftalarda Aoki’ye pek çok okur mektubu eşlik ediyor. İlerleyen yıllarda bu durum literatüre Mariko Aoki Fenomeni olarak giriyor.
Mariko Aoki Fenomeni henüz tıbbi olarak kanıtlanmış olmasa da, pek çok doktor bu sendromun gerçekliğine dair anekdot seviyesinde kanıtları olduğunu söylüyor. Kitapçı ve kütüphaneler gibi sessiz mekânlar, bağırsakları harekete geçirmede etkili olabilir.
Teksas Teknoloji Üniversitesi’nden Doktor Sameer Islam, Mariko Aoki fenomeniyle ilgili kendisine yöneltilen soruları cevapladı. Birden fazla hastanın aynı şikâyetle kendisine başvurduğunu söyleyen Islam, durumun düşünülenden çok daha yaygın olduğunu belirtiyor. Hatta, bir hastası “kitap bağırsağı” tabirini kullanmış. Islam’ın konuyla ilgili açıklamalarını sizler için çevirdik.
Mariko Aoki Fenomeni ile İlgili Bilinmeyenler
Psikolojik ya da başka bir şekilde bu durumu açıklamak mümkün müdür?
Tamamen psikolojik. Bunu yaşayan insanların deli olduğundan bahsetmiyorum tabii ki. Beyinle bağırsaklar arasında gerçek bir bağ var. Zihinsel durumumuz, bağırsaklarımızın işleyişini etkiliyor. Bu yüzden önemli bir sınavda veya topluluk önünde konuşmadan önce karnımıza ağrılar giriyor. Bazı durumlarda tepkiler aşırı bağırsak hareketleri veya ishal kadar ciddileşebiliyor da.
Neden kitapçı ve kütüphaneler?
Aslında bağırsak hareketlerindeki anomaliler park ve müze gibi ortamlara girildiğinde de yaşanılabilir. Müze ve kütüphanede bir anda karşınıza çıkan yoğun bilgi bombardımanı veya sakin bir bahçede karşılaştığınız ani sessizlik bağırsaklarınızda otomatik bir tepkimeye yol açabilir.
Kitapçı ve kütüphaneler özelinde bağırsak tepkimesinin sebebinin karşımızdaki raflarda özümsenmesi gereken inanılmaz miktarda bilgi olduğu düşünülüyor. Yine de kesin bir kanıt yok.
Bir teoriye göre eski kağıt ve mürekkep kokusunun müshil etkisi var. Beynin tuvalette okuma eylemiyle koku hafızasını çalıştırdığı düşünülüyor.
Mümkündür ama destekleyici bilimsel kanıtımız yok. Teoriler müshil etkisi, yukarıda anlattığım bilgi bombardımanı stresi, tuvalette okuma ve kitap okumak için oturduğumuzda pozisyonumuzun bağırsak hareketlerine müsait hâle gelmesi olasılıklarına odaklanıyor.
Başka bir teori de tuvalete erişim imkânı olmayan bir yere girince stres yaşandığını ve sonucunda da bağırsakların hareketlendiğini söylüyor.
Bu diğer olasılıklardan daha da muhtemel. İrritabl bağırsak sendromu ve ülseratif kolit hastası pek çok kişi sürekli tuvalete ulaşım durumlarını düşünüyor bu da strese ve nihayetinde acı ve ishale yol açıyor.
Ayrıca tuvalette okuyan çok insan var ve bu hemoroit ve fissür gibi pek çok hastalığa davetiye açan bir durum. Zaman içinde vücudun ve bağırsağın kitap ve tuvaleti aynı anda görünce tepki vermeye alışıyor.
Kitabı okumak için üzerine eğildiğimizde pozisyonumuzun bağırsak hareketleri için müsait hâle geldiğinden bahsetmiştiniz, açıklayabilir misiniz?
Tuvalet konusunda pozisyon çok önemli bir etken. Oturmak yerine çömelmenin çok şey değiştirmesi de bu yüzden. Rektumun açısı optimal bir duruma geldiğinde, bağırsakların hareketlenmesi ve çıkış yapmak kolaylaşıyor. Tuvalette kitabı okumak için eğildiğimizde de aynısı oluyor.
Doktor Islam’ın açıklamalarına hak veriyor musunuz? Siz de Mariko Aoki Fenomeni’nden muzdarip misiniz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilirsiniz.
Kaynak: Men’s Health
Makalede eksik var. Bende kütüphaneye gidince oluyor. Araştırma derinleştirilmeli.
Yahu bana hiç olmuyor bu