Amerikan Bilimkurgu ve Fantastik Yazarları Derneği (SFWA) tarafından 1966 yılından beri düzenlenmekte olan Nebula Ödülleri için bu yıl yarışacak adaylar ve eserleri dün gece yapılan resmi bir açıklamayla duyuruldu.
Tıpkı geçen sene olduğu gibi, bu yıl da edebiyat adayları arasında biz Türk okurların yakından tanıdığı çok az isim var ne yazık ki. Biri N.K. Jemisin. Yazarın Kırık Diyar Üçlemesi daha önceki yıllarda olduğu gibi, bu kez üçüncü cildiyle yine en iyi roman kategorisinde yarışıyor. Hatırlayacağınız gibi yurt dışında çok ses getiren bu bol ödüllü serinin ilk kitabı olan Beşinci Mevsim, geçtiğimiz aylarda Doğan Kitap tarafından dilimize çevrilmişti. İkincisi ise Biz Gayet İyiyiz (İthaki Yayınları) ile tanıma fırsatı bulduğumuz Daryl Gregory‘nin Spoonbenders (Kaşıkbükücüler) adlı yeni romanı.
Sinema dalında verilen Ray Bradbury ödülüyse Logan, Star Wars: The Last Jedi ve Wonder Woman gibi gişe canavarlarının çekişmesine sahne olacak. Guillermo del Toro’nun son filmi Suyun Sesi (The Shape of Water) da adaylar arasında.
Kazananlar 20 Mayıs Pazar günü, Pittsburgh’da düzenlenen bir törenle açıklanacak. İşte tüm adaylar:
En İyi Roman
- Amberlough, Lara Elena Donnelly (Tor)
- The Strange Case of the Alchemist’s Daughter, Theodora Goss (Saga)
- Spoonbenders, Daryl Gregory (Knopf; riverrun)
- The Stone Sky, N.K. Jemisin (Orbit US; Orbit UK)
- Six Wakes, Mur Lafferty (Orbit US)
- Jade City, Fonda Lee (Orbit US; Orbit UK)
- Autonomous, Annalee Newitz (Tor; Orbit UK 2018)
En İyi Kısa Roman
- River of Teeth, Sarah Gailey (Tor.com)
- Passing Strange, Ellen Klages (Tor.com)
- “And Then There Were (N-One)”, Sarah Pinsker (Uncanny 3-4/17)
- Barry’s Deal, Lawrence M. Schoen (NobleFusion Press)
- All Systems Red, Martha Wells (Tor.com)
- The Black Tides of Heaven, JY Yang (Tor.com)
En İyi Romancık
- “Dirty Old Town”, Richard Bowes (F&SF 5-6/17)
- “Weaponized Math”, Jonathan P. Brazee (The Expanding Universe, Vol. 3)
- “Wind Will Rove”, Sarah Pinsker (Asimov’s 9-10/17)
- “A Series of Steaks”, Vina Jie-Min Prasad (Clarkesworld 1/17)
- “A Human Stain”, Kelly Robson (Tor.com 1/4/17)
- “Small Changes Over Long Periods of Time”, K.M. Szpara (Uncanny 5-6/17)
En İyi Kısa Hikâye
- “Fandom for Robots”, Vina Jie-Min Prasad (Uncanny 9-10/17)
- “Welcome to Your Authentic Indian Experience™”, Rebecca Roanhorse (Apex 8/17)
- “Utopia, LOL?”, Jamie Wahls (Strange Horizons 6/5/17)
- “Clearly Lettered in a Mostly Steady Hand”, Fran Wilde (Uncanny 9-10/17)
- “The Last Novelist (or A Dead Lizard in the Yard)”, Matthew Kressel (Tor.com 3/15/17)
- “Carnival Nine”, Caroline M. Yoachim (Beneath Ceaseless Skies 5/11/17)
Olağanüstü Dramatik Sunum için Ray Bradbury Ödülü
- Get Out (Jordan Peele)
- The Good Place: “Michael’s Gambit” (Michael Schur)
- Logan (Scott Frank, James Mangold, and Michael Green)
- The Shape of Water (Guillermo del Toro & Vanessa Taylor)
- Star Wars: The Last Jedi (Rian Johnson)
- Wonder Woman (Allan Heinberg)
Genç Yetişkin Fantastik Bilimkurgu için Andre Norton Ödülü
- Exo, Fonda Lee (Scholastic Press)
- Weave a Circle Round, Kari Maaren (Tor)
- The Art of Starving, Sam J. Miller (HarperTeen)
- Want, Cindy Pon (Simon Pulse)
N.K. Jemisin‘i de keşke başka bir yayınevinde görsek.
Bir düzeltme: Tanıdık tek bir yazar var demiştim, iki tane varmış. Biz Gayet İyiyiz’in yazarı Daryl Gregory‘nin yeni kitabını Spoonbenders (Kaşıkbükücüler) atlamışım. @irbis haber verdi, sağ olsun.
Bu arada Beşinci Mevsim’i okuyan var mı bu arada? İstisnasız her ödüle aday olup duruyor. Acaba sadece siyahlar hakkında yazan siyahi yazarlara destek olma modasından mı, yoksa gerçekten de iyi bir bilimkurgu mu diye merak ediyorum.
Spoonbenders’ı diliyorum İthaki’den okuruz^^ @irbis ve ekibi Biz Gayet İyiyiz’de çok iyi iş çıkarmışlardı.
Beşinci Mevsim okuma listedem ama bir türlü başlayamadım Okuyan varsa ben de yorumları duymak isterim
Ben de Jemisin’in bu kadar öne çıkarılması bu ikisinden hangisine baÄlı merak ediyorum. Ancak Reddit’te kendisi hakkında olumlu yorumlar gördüm. Belki de her ikisinden dolayı.
Goodreads’teki yorumumu buraya da ekleyeyim. Ben fazlaca beğenmiştim.
Coğrafik olarak fazla aktif olan bir dünyada, “Sükunet”(the Stilness) adı verilen bir kıtanın üstünde Toprak Baba’nın(Father Earth) öfkesi olan büyük iklimsel ve yeryüzü değişimlerinin -bunlara “Mevsim”(Seasons) deniyor- olduğu kıyamet -kıyametler- sonrasında bir dünyada geçiyor.
Kitap değişik bir büyü sistemini -orojeni- bir şekilde jeoloji bilimine bağlıyor ve etten kemikten karakterlerini sunarken aynı zamanda birçok farklılığa da yer veriyor. Kıyametlerin oluşturduğu bir kültür, baskıcı rejimin farklı olana yaptığı insanlık dışı uygulamayı çoğunluğun iyiliği adı altında rasyonalize etmesini tek bi bakış açısından başarılı bir şekilde anlattığını düşünüyorum. Fakat normal -orojeni yeteneği olmayan- bireylerin orojeniklere(Jemisin’in büyücüleri diyorum) olan bakış açısına fazla değinmeden, yöneticilerin davranışlarını ise yüzeysel bir açıklama şeklinde vermesini i biraz yetersiz buldum.
Karakterlerden, Essun’un ikinci tekil şahıs üzerinden anlatılan bakış açısında karakterin kayıplarından dolayı çektiği acının, yoğunluğunu ve somutluğunu aşırı canlı bir şekilde hissettim. Bu karakter ile olan duygusal bağımı güçlendirirken onun toplumun dinamikleri açıklaması için de sıradışı bir imkan sunuyor.
Bir diğer karakter olan küçük kızın, Damaya’nın ise farklılığın çevresinde oluşturduğu korkuyu deneyimlerken ona yanaşan, sevgiye benzer bir izlenim verene karşı açılışını ve gücüyle birlikte evreni tanıtmak adına okuyucuya yardımcı olmak bakımından başarılı bir karakterdi.
Üçüncü karakterimiz, Syenite ise bir akademi -veya bakış açısına göre hapishane- olan “Merkez”(Fulcrum)'den başlayan yolculuğuyla okuyucuya orojeniyi tanıtıyor. Korkulan ama aynı zamanda gereklilik adına varlığına tahammül edilen bir sanat orojeni. Bir tabu olması yetmezmiş gibi insandan daha aşağılık bir seviyede görülen, buna rağmen toplumun ve kültürün devamlılığı adına orojenlerin gerekli bir araç olduklarını renkli yol arkadaşı ile olan diyaloglarıyla okuyucuya aktarıyor.
Kendimce özetim, Essun, acıyı ve acının insanı dönüştürdüğü şeyi, Damaya keşfedilişi ve masumluktan gerçekliğe adımı, Syenite ise katı disiplinin öğretilerini ve çevredeki bireylerin değişik olana bakışının karşısındaki temsiliydi.
Jemisini didaktik bir şekilde dünyasını tanıtmak yerine, karakterlerin gördüklerinden, tecrübelerinden yararlanarak aktarmayı seçmesini beğendim. Bu da arka arkaya akan bir bilgi şelalesi yerine damlaya damlaya göl olur mantığı ile hareket ettiği için sıkıcılığı azaltıyor. Kitap baskının, toplumdan dışlanmanın, olduğun şey yüzünden insanların senden korkmasının ve bu korkunun temelinde yatan şeyin bir şekilde nefret olduğunu hissettiren o acımasız ama hayatta kalanlardan oluşan toplumda sadece yaşamak isteyen fakat kimliğinden ve doğumdan gelen hakkından dolayı bunu istediği gibi sessiz yapamayanların kitabı, hikayesi.
Okumayı seven arkadaşlara tavsiyemdir. Hata varsa affola.