Oğuzhan Açıkalın
Disney, Mickey Mouse karakteri üzerindeki tek hak sahibi olma konumunu yakında kaybedebilir. Zaman içerisinde medya devinin sembolü hâline gelen ünlü farenin telif süresi 2024’te noktalanıyor.
1928 tarihinde yaratılan ve animasyonun ilk örnekleri arasında kabul edilen Mickey Mouse, Disney tekelinden ayrılabilir.
Amerikan fikri mülkiyet yasasına göre Disney ünlü faresi Mickey üzerindeki bazı haklarıyla vedalaşmak üzere. 2024 yılında hakların sonlanması ile birlikte Mickey Mouse karakterinin hakları kamu kullanıma açık hâle gelecek.
1 Ekim 1928 tarihinde izleyicilerin karşısına çıkan Mickey Mouse yaratılışının 95. yılında genel kullanıma sunulacak. Siyah beyaz çizgi film yapımı Steamboat Willie eseriyle ekranlarda yer alan yapım sadece görsel olarak değil aynı zamanda ses efektleri ile de çağının ötesinde bir eser sunmuştu. Yıllar içinde Disney’in maskotu hâline gelen ve dev şirket ile birlikte anılan ünlü farenin telif hakkı 2024 yılında sona erecek.
Bununla birlikte telif hakkının sona ermesi fare Mickey’nin istenildiği gibi kullanılabileceği anlamına da gelmiyor. UCLA Üniversitesi Hukuk Fakültesi öğretim üyesi Daniel Mayeda, Disney’in medyada yayınlanacak her Mickey Mouse detayına dikkatle göz atacağını söylüyor ve şunları ekliyor:
“Mickey Mouse karakterini orijinal yaratıldığı bir şekilde kullanabilir ve kendi Mickey Mouse hikâyelerinizi yaratabilirsiniz. Ancak bunu Disney’i hatırlatacak biçimde kullanırsanız -ki bu bir noktada kaçınılmaz çünkü bu karakteri yıllardır kullanıyorlar- şirket size gelip, ‘Ticari markamı kullanarak hakkımı ihlal ettin,’ diyebilir.”
Ayrıca Mayeda telif hakkının sadece ilk versiyonu için geçerli olduğunu, Disney’in Mickey Mouse için sonradan yarattığı alternatif görünüşlerinin telif haklarına hâlâ sahip olduğunu da ekliyor.
Disney İmzalı “Mickey Mouse” Telif Hakkı Dolan Diğer Karakterlere Katılıyor
Fare Mickey, Disney’in telif süresi dolan ilk çizgi film karakteri değil. Daha öncesinde A.A. Milne’in yarattığı Winnie the Pooh karakteri telif süresinin sonuna gelmiş ve kamu kullanımına açılmıştı. Ünlü aktör Ryan Reynolds “Winnie the Screwed” ismi ile bir parodi çekmişti. Buna ek olarak “Winnie the Pooh: Blood and Honey” isimli bir slasher korku filmi için de hazırlıklar başlamıştı.
Diğer taraftan Disney karakterlerin ticari marka değerine sahip. Örneğin Winnie the Pooh karakterinin giydiği kırmızı tulumu ve söyledikleri meşhur sözleri tamamen Disney’e ait. Blood and Honey filminin yönetmeni Rhys Frake-Waterfield bu konuya özellikle dikkat ettiklerini söylüyor ve ekliyor:
“Bu konuda inanılmaz derecede dikkatliydik. (Disney’in) neyin telifini aldığı ve neyi yaptığı arasındaki ince çizgiyi dikkatlice inceledik. Dolayısıyla filmin sadece (Winnie the Pooh karakterinin) 1926 versiyonu olması için elimizden geleni yaptık. Kimse bunun aksini söyleyemez. Filmin afişine baktığınızda ya da fragmanı ve film tarzını gördüğünüzde bunun bir çocuk filmi olarak yapılmadığını anlayacaksınız.”
Siz Mickey Mouse karakterinin telif süresinin dolması hakkında ne düşünüyorsunuz? Fikirlerinizi Kayıp Rıhtım Forum üzerinden bizimle paylaşabilirsiniz.
Kaynak: The Guardian
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.