6. Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali’nden İzlenimler

Gökyüzünün ve evrenin efsanesini; fiziğin, uzayın ve masalın dilinden dinlemek isteyenler burada mı? Kayıp Rıhtım’ın da destekçileri arasında yer aldığı 6. Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali, kapılarını sizler için açıyor! Festivali kaçıranlar için izlenimlerimizi bir araya getirdiğimiz yazımız sizlerle.

Geçen yıl pandemi nedeniyle ertelenen ve bu yıl altıncısı düzenlenen Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali’ne Kayıp Rıhtım ekibi olarak bizler de katıldık. Türkiye’nin dört bir yanından gelen katılımcılarla geçen yıllara nazaran çok daha az kişiyi konuk eden festival, tüm Koronavirüs salgını koşullarına rağmen gökyüzünü ve bilimi en güzel şekilde kutladı.

Festival 13-15 Ağustos 2021 tarihleri arasında Antalya, Olimpos’ta gerçekleşti. Sabah kahvaltı ve serbest zamanın ardından saat 12’de başlayan sunumlar yalnızca uzay ve astronomi bilimine mensup konuşmacılardan oluşmuyordu. Astronom Tamer Akın’ın Uzaya Giriş adlı tanıtım konuşmasının ardından Dr. Ufuk Gökçek yerçekimsiz ortamda insan fizyolojisinde meydana gelen değişikliklerden söz etti. Ardından İTÜ ve ODTÜ öğrencilerinden radyasyon, Metin Altundemir’den uzay fotoğrafçılığı, Taylan Kasar’dan aktif galaksi çekirdekleri ve daha nice farklı alandan-uzmandan aklın sınırlarını zorlayan içeriklerle ilgili konuşmalara yer verildi. Etkinliğin değerli katılımcılarından Prof. Dr. Lokman Kuzu, Türkiye Uzay Ajansı Çalışmaları adlı konuşmasında ülkemizin küresel uzay çalışmaları sahasında nerede durduğunu ve geçmişten günümüze bu alanda yapılan faaliyetleri, oldukça ilgiyle karşılanan bir sunumla bizlere aktardı.

Etkinlikte ayrıca çeşitli doğa aktiviteleriyle beraber Anadolu İzcilik Federasyonu da yer buldu. İzciliğin temel felsefesi, amacı, faaliyetleri hakkında sunumlar yapıldı. Bunun yanı sıra izci gece yürüyüşü, doğanın sesini dinleme, yıldızlara bakarak yön tayin etme gibi etkinlikler düzenlendi. Grup çalışmasını, disiplini, doğa bilincini ve yaratıcılığı destekleyen yarışmalar yapıldı.

Etkinliğin ikinci gecesinde bizler de bir sürprizle festivale dâhil olduk. Bizzat hazırlamış olduğumuz, yetişkinler için mitolojik müzikal masal anlatısında maddeyi, enerjiyi ve uzay bağlamındaki mekanizmasını bir kenara bıraktık. Bu defa Olimpos topraklarının insan yüreğine dokunan hisler dünyasını, fizik dili ile değil de masal diliyle duyumsamaya çalıştık. Önceki festivallerden farklı olarak masal hissiyatını da bilimin koluna takan etkinliğimiz, umuyoruz ki bilimin dolduramadığı birtakım boşlukları hayal gücü ile doldurmuştur zihinlerde.

6. Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali: Neden Katılmalı?

Ateş cambazlarının gösterilerinden su roketi yarışlarına kadar hemen her ilgi alanına hitap edecek etkinliklerle dolu olan festivalin, en başta katılımcı genç ve çocukların ufkunu açmada önemli bir yere sahip olduğunu belirtmek gerek. Bunun bir nedeni, bilim terminolojisi ve ciddiyeti içinde günlük yaşantıya dokunan deneylerin, düşünsel gelişimi de etkilemesi. Yani bir bakıma teorik hesaplamalarla öngörülen durumların bizzat karşılığını uzayda nasıl bulabileceğimizi görmek, kendi varlığımıza ve evren üzerindeki etkimize de inanıp güvenmemizi sağlıyor.

Bir diğer olumlu etki de farklı alanlardan insanların bir araya gelerek fikir alışverişinde bulunabilme imkânı. Özellikle gençler ve çocuklar, hem alanlarında uzman kişilerin ışığında yeni bilgilerin keşfini deneyimledi hem de tanıştıkları yeni kişilerle yeni dünyaları ve gezegenleri bulmuş oldular aslında. Farklı ilgi alanları bir araya geldiğinde yapılan sohbetler, etkinlikler de zenginleşti. Bunlar göz önünde tutulduğunda festivalin, özellikle pandemi sürecinde geçirdiğimiz izole yaşantıdan sonra sosyalleşme ve psikolojik gelişmede olumlu etkileri olduğu yadsınamaz. Bu da festivale bilimsel amacının yanında sosyal bir özellik de yüklemiş oluyor.

Ne Zaman Katılmalı

Diğer bilim festivalleri ve sempozyumları için aynı şey geçerli olmayabilir, fakat söz konusu uzay ve gökyüzü gözlemleri ise her tarihin uygun olmadığını bilmek gerek. Dolunayın ışıl ışıl parladığı bir gecede yıldızları izlemeye çalışmak verimli sonuçlar doğurmayacaktır. Gökyüzü ve Bilim Festivali de düzenlenme tarihlerini, bu durum gözetilerek yapıyor. 11-12 Ağustos’ta en etkin şekilde olmak üzere, 13-15 Ağustos arasında Perseid göktaşı yağmuru gerçekleşti.

Perseid, yani Kahraman göktaşı yağmuru havanın açık olması sayesinde özellikle yaz aylarında rahatlıkla gözlenebiliyor. Güneş etrafında her 133 yılda bir tam turunu tamamlayan 109/Swift-Tuttle (Perseid) kuyrukluyıldızı, Güneş’e yaklaştıkça geride bazı parçalarını bırakır. Dünya’nın yörüngesi ile bu arta kalanların kesişmesi sonucunda atmosfere dokunan meteor parçaları, tıpkı kıvılcım çakmasına benzeyen parlak bir görünüm oluşturur. Perseid kuyrukluyıldızı da böylelikle çıplak gözle görülebilecek kadar açık hâle gelir. Festival, bu yıl Perseid göktaşı yağmurunu gözlemek amacıyla bu tarihlerde düzenlenmiş olsa da gece etkinlikleri kapsamında profesyonel teleskoplarla Jüpiter, Venüs ve Satürn de gözlendi. Bunun yanı sıra çeşitli takım yıldızları ve galaksilere de bakma fırsatı elde edildi. Bu aşamalarda teleskop kurulumu, odaklaması, ayarlar, mercekler ve teleskobun çalışma mekanizması hakkında bilgi verildi.

Bir Sonraki Yıl Bize Katılmak İster misiniz?

Özellikle zengin içeriği, öğretici olduğu kadar eğlenceli etkinlikleriyle de keyifli bir vakit sunan festival, bir sonraki yılın hazırlıklarına çoktan başladı bile. Festivalin eleştirilebilecek bir noktasından söz edecek olursak, belki zaman kullanımı ve moderatör eksikliği diyebiliriz. Sunumların belirli zaman aralıklarını doldurmaları ve taşırmamaları konusuna daha çok dikkat edilebilir. Bu da bir moderatör varlığında daha rahat sağlanacaktır. Ancak bunun dışında gayet keyifli ve bilgilendirici olan festival, seneye çok daha değişik sürprizlerle karşınızda olacak, bizden söylemesi. Sürprizleri öğrenmenin tek bir yolu var, o da bizlere festivalde eşlik etmek! O hâlde seneye görüşürüz, diyoruz ve festivali düzenleyen, ayrıca Kozmik Anafor’un kurucusu olan Amatör Astronom Zafer Emecan’a teşekkür ediyoruz.

Sizler de 6. Olimpos Gökyüzü ve Bilim Festivali hakkındaki görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.