125 Milyon Yıllık Fosil, Bir Dinozora Saldıran Memeliyi Gözler Önüne Seriyor

Çin’in kuzeydoğusundaki Liaoning Eyaleti’nde bulunan 125 milyon yıllık fosil, etobur bir memeli ile otobur bir dinozor arasındaki mücadeleyi gözler önüne seriyor.

Scientific Reports adlı dergide yayımlanan bir araştırma kapsamında Kanadalı ve Çinli bilim insanlarından oluşan araştırma ekibi, Liaoning’de bulunan fosili inceledi.

Çalışmanın ortak yazarı olan Kanada Doğa Müzesi’nden paleobiyolog Jordan Mallon yaptığı açıklamada iki hayvanın ölümcül bir mücadeleye giriştiği ve iç içe geçmiş durumda olduğunu belirtti.

Yaşanan bir kavga anında fosilleşmiş bulguların eşine az rastlandığı biliniyor. Özellikle de olay bu örnekte olduğu üzere bir memelinin bir dinozora karşı yırtıcı davranışlarını içeriyorsa.

Mallon, daha önce kayıtlara geçmiş benzer bulgular arasında bir memeliyle bir dinozor arasındaki etkileşimi belgeleyen bir fosilin yer almadığını söylüyor. Daha önce kayıtlara geçen örneklerden biri bir Velociraptor ile Protoceratops arasında ve diğeriyse iki mamutun dövüşünü belgelemekteydi.

Memeli Tarafından Saldırıya Uğrayan Dinozor Fosili Bilinen Algıya Meydan Okuyor

Sıra dışı fosil, dinozorların dünyadaki baskın tür oldukları Kretase döneminde (günümüzden 145 ilâ 66 milyon yıl öncesine karşılık gelen ve Mezozoyik Zaman’ın üç alt döneminin sonuncusu olan zaman dilimi) memeli çağdaşlarından çok daha az sayıda tehditle karşı karşıya kaldıkları yönündeki algıya meydan okuyor.

Mallon bu keşfin önemini şu sözlerle ifade ediyor:

“Bence en önemli kısım, bu fosilin Mezozoik dönem esnasında dinozor-memeli etkileşimlerinin daha büyük dinozorların küçük memelilerle beslenmesi şeklinde tek taraflı olmadığını göstermesidir. Bazı durumlarda, memeliler de dinozorları avlayabilmekteymiş – hatta belki neredeyse yetişkin olanları bile.”

Fosildeki iki canlıdan memeli olanı Repenomamus cinsindendi. 2.7 ilâ 4 kilo ağırlığındaki soyu tükenmiş, etobur, porsuk benzeri bir hayvandı.

Dinozor ise Psittacosaurus cinsindendi. Bu otobur, iki ayaklı dinozor, Repenomamus’tan dikkate değer ölçüde daha büyük boyutlara sahipti – yaklaşık 10 kilogram ağırlığındaydı ve kabaca büyük bir köpekle aynı büyüklükteydi

Psittacosaurs, bilinen en eski boynuzlu dinozorlardandır ve yaklaşık 125 ila 105 milyon yıl önce Asya’da yaşamıştı.

Repenomamus En Büyük Memeliler Arasındaydı

Repenomamus ise Kretase döneminde Dünya’da dolaşan en büyük memeliler arasındaydı ancak dinozor çağdaşlarına kıyasla çok daha ufak boyutlara sahipti.

Mallon, başta fosile şüpheyle yaklaştıklarını belirtiyor:

“İkisi arasındaki boyut farkı göz önüne alındığında küçük bir memelinin kendi vücut kütlesinin yaklaşık üç katına sahip bir dinozora saldırmasının ne kadar olası olduğunu sorguladık.”

“Ancak kurtlar ve gelincikler gibi yaşayan bazı memelilerin kendilerinden çok daha büyük kurbanlara saldırdıkları biliniyor. – Örneğin kurt, bir karibu yahut geyiği alt edebilir. Bundan dolayı Repenomamus’un zaman zaman tamamıyla yetişkin bir Psittacosaurus’a bile saldırmasının mümkün olduğunu düşünüyoruz.”

Geçmişte de Benzer Deliller Vardı

Geçmişte Repenomamus’un, aralarında Psittacosaurus da bulunmak üzere dinozorları avladığını gösteren bazı deliller vardı. Araştırmacılar, memelinin midesinde bitki yiyen bazı türlerin fosilleşmiş kemiklerini bulmuşlardı. Ancak bunlar, bir yetişkine değil de bir bebeğe ait kemiklerdi.

Mallon, kalıntıların iç içe geçmiş olmasından yola çıkarak bu iki canlının kazara bir arada fosilleşmiş olmasına ihtimal vermediklerini söylüyor. Ayrıca araştırma esnasında her ne kadar memelinin dinozorun ölüsüne gelmiş bir leşçi olabileceği tezi üzerinde de durduklarını ancak çeşitli bulguların bu durumu olasılık dışı bıraktığını belirtiyor.

“Bu iki canlıyı aynı anda fosilleşecek şekilde gömenin ne olduğu” ise merak konusu. Mallon, bu tür fosillerin yalnızca hızlı gömme yoluyla ortaya çıkabileceğini belirtiyor.

“Olayımızda hayvanlar, lahar olarak da adlandırılan ani bir volkanik çamur kaymasıyla gömülmüş ve korunmuştu. Bu tür volkanik akıntılar günümüzde dahi görülebilmekte ve etki alanındaki bütün bir köyü yok etme potansiyeline sahiptir.”

Çin’in Dinozor Pompeii’si

Fosil, “Çin’in dinozor Pompeii’si” olarak adlandırılan Liujitun fosil yatağı bölgesinde ortaya çıkarıldı.

Bu bölge; toplu halde gömülü çok sayıda dinozor, küçük memeli, kertenkele ve amfibi fosiline ev sahipliği yapıyor.

Fosil ilk olarak 2012 yılında keşfedilmişti fakat araştırmacılar tarafından detaylı analizinin yapılması bugüne dek gerçekleşmemişti. Fosil, su anda Çin’in Shandong Eyaleti’ndeki Weihai Ziguang Shi Yan Okul Müzesi’nin koleksiyonu içerisinde bulunuyor.

Siz bu keşif hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, arkeoloji dünyasından daha fazlası için bizleri Google Haberler’den takip edebilirsiniz.

Kaynak: News Week