Ethem Yekta Ulaş
Kara delikler, enerji üretiminde kilit rol oynayabilir. Bilim insanları şimdilik sadece ’teori’ olarak gözüken yeni bir gelişmeden bahsetti.
Kara delikler korku ve endişe verici gök cisimleri olarak düşünülse de Zhan-Feng Mai ve Run-Qiu Yang’ın çalışması, küçük olanlarından enerji üretebileceğini ortaya koyuyor. Yeni çalışma gök cisimlerinin yoğun yerçekimi alanlarının enerji üretme potansiyeline odaklanıyor. Elde edilen bulgular özellikle küçük olanlarının şarj edilebilir piller veya nükleer reaktörler gibi enerji kaynakları olarak kullanılabileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar ayrıca enerjinin kara deliğin içinden değil, çevresinden elde ediliyor olduğunu söylüyor. Daha önce yapılan başka bir araştırmada kara deliklerin çevresinin evrenin en sıcak bölgeleri olduğu da ortaya çıkmıştı. Kara deliklerin evrende yaygın olduğu düşünülse de bunların tespiti her zaman kolay olmadı. Bugüne kadar tespit edilen kara deliklerin çeşitli kütlelerde olduğu gözlemlenmişti; bazıları Güneş’in kütlesinin beş katından başlayıp on milyarlarca Güneş kütlesi büyüklüğüne kadar çeşitlilik gösteriyor.
Teorik olarak kara deliğin başka bir sınıfı daha bulunuyor ve bunlara ilkel kara delikler deniyor. Bunların yıldızların çökerek oluşturduklarından farklı olarak, evrenin Büyük Patlama’dan sonraki ilk dönemlerinde oluşan ilkel plazmanın yoğun bölgelerinden türemiş olabilecekleri düşünülüyor.
Eğer varsa ilkel kara delikler birçok olasılığı beraberinde getiriyor. İşte bunlardan biri de kara madde.
Evrenin Potansiyel Enerji Kaynağı: Küçük Kara Deliklerin Güç İhtimali
Ancak küçük kara deliklerde bir sorun var: Hawking radyasyonu. Bu kara deliğin olay ufku ve çevresindeki kuantum alanları arasındaki etkileşimden kaynaklanan kütlenin kaybı olarak biliniyor. Kara delik ne kadar küçükse bu ışıma yoluyla kütlesini daha hızlı kaybediyor.
Mai ve Yang belirli bir kütle üzerindeki ilkel kara delikleri yenileyerek ve şarj ederek elektrik enerjisi üretebileceklerini ve maksimumda kara deliğin girdi kütlesinin %25’ini enerjiye dönüştürebileceğini hesapladılar. Bu ticari olarak satışa sunulan güneş panellerinin çoğunun verimlilik oranından daha yüksek bir oran.
Ekip ayrıca ilkel bir kara deliğin nükleer reaktörle benzer bir verimliliğe sahip olabileceğini belirledi. Denklemleri ilkel bir kara deliğin çevresinde, radyoaktif bozunmadan üretilen alfa parçacığının kütlesinin %25’inin kinetik enerjiye dönüştürülebileceğini gösterdi.
Physical Review D dergisinde yayınlanması planlanan araştırmanın detayları ilk olarak ön baskı sitesi olan arXiv’de paylaşıldı.
Siz bu araştırma hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: Science Alert
Henüz yorum yok. Forum'a gelip sohbete katıl.