Gelecek Yıllarda Daha Sık Gökkuşağı Görülecek: İklim Değişikliğinin Bilinmeyen Bir Etkisi Ortaya Çıktı

Gökkuşağı görülme sıklığı önümüzdeki senelerde daha fazla olacak. Bilim insanları, iklim değişikliğinin etkilerini araştırırken yeni bir sonuca ulaştı.

İklim değişikliğinin daha belirsiz sonuçlarını inceleyen bir çalışma gerçekleştiren ekip, yıl boyu en az bir defa gökkuşağı görmeye uygun şartların oluştuğu günlerin sayısında artış olacağını tespit etti.

Kitle kaynaklı görseller, küresel ısınma verileri ve bilgisayar modellemeleri kullanan araştırmacılar, Dünya ısındıkça kara üzerindeki alanların %21-%34’lük bir bölümünün daha az gökkuşağı görecekken %64-%79’unun ise daha fazlası ile karşılaşacağını belirledi.

Daha fazla gökkuşağı manzarasının varlığı, tüm dünyayı kasıp kavuracak kuraklık ve şiddetli seller gibi felaketler karşısında pek teselli edici olmasa da bilim insanları bu tür daha az dikkat çeken değişimlerin de iklim değişikliği öngörülerine dahil edilmesini Dünya’nın doğasındaki değişikliklerin ne boyutlara varabileceğini görmek açısından önemli buluyor.

Çalışmayı gerçekleştiren ekipten kara sistemleri uzmanı Kimberly Carlson konuya duyduğu ilginin nasıl başladığını şöyle açıklıyor:

“Hawaii’de yaşarken, bu kısa süreli gökkuşaklarının günlük yaşamın bir parçası olmasından ötürü çok mutluydum. İklim değişikliğinin bunu nasıl etkileyeceğini merak ettim.”

Gökkuşağı Araştırmalarında Flickr’dan Yararlanıldı

Çalışma, Flickr adlı sitede halka açık paylaşılmış on binlerce gökkuşağı fotoğraf kullanılarak gerçekleştirildi. Fotoğrafın konumu kaydedilmişse, bu görüntüler yağış haritaları, bulut örtüsü ve Güneş’in açısıyla karşılaştırıldı.

Ardından ekip, elde edilen verileri gelecek yıllarda meydana gelecek değişiklikleri tahmin edecek bir modeli eğitmek için kullandı. Bu çalışmaların sonunda az nüfuslu, yüksek rakımlı ve yüksek enlemlerdeki bölgelerin (Tibet Platosu gibi) gökkuşağı artışının azami derecede görüleceği yerler olduğunu tespit ettiler.

Bu gözlemlerin en uygunlarına imza atmak için ada bölgelerine gitmek gerekiyor. Özellikle Hawaii gibi adalar topografilerinin etkisiyle gelecekte de gökkuşaklarının uğrak noktası olacak gibi görünüyor.

Bununla beraber, yoğun nüfuslu ve sisli bölgelerle beraber daha kurak günler yaşaması ve aldığı yağış miktarının azalması beklenen bölgelerde daha az gökkuşağı oluşması bekleniyor.

Araştırmacılar, gökkuşaklarının sıklığındaki bu tür değişikliklerin yaşanmasını nasıl etkileyebileceğine pek temas etmemiş olsa da insan kültürünün önemli bir parçası haline gelmiş oluşuna önem veriyor.

Gökkuşağı gibi fenomenlerin (seraplar ve kuzey ışıkları gibi) insan ve doğa arasında kurduğu bağlantı da göz önünde bulundurulmayı hak ediyor. Ne de olsa iklim krizi ile mücadelede başarılı olmanın gereklerinden biri de insanların çevrelerini onu korumak isteyecek kadar önemsemelerini sağlamaktan geçiyor. Gökkuşakları da bunu başarmamızı sağlayacak etmenlerden birisi olabilir.

Carlson, bu tür değişimlerin de iklim değişikliğinin yol açması beklenen diğer değişiklikler kadar incelenmeye değer olduğunu kaydediyor.

İklim değişikliğinin bu etkisi hakkında siz ne düşünüyorsunuz? Görüşlerinizi Kayıp Rıhtım Forum’da bizlerle paylaşabilirsiniz.

Kaynak: Science Alert