Ethem Yekta Ulaş
Alper Gezeravcı’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’nda gerçekleştirdiği 13 bilimsel deneyden ilki sonuç verdi. Tuz Gölü yakınlarında yetişen Tuz Gölü Hardalı (Schrenkiella Parvula), Mars tarımında kritik bir rol oynayabilir.
Türk astronot Alper Gezeravcı’nın uzayda gerçekleştirdiği deneylerin ilk sonuçları Ege Üniversitesi tarafından paylaşıldı. Türkye’nin ilk astronotunun uzay bilim misyonundan dönüşünde yanında getirdiği “Tuz Gölü Hardalı” bitkisinin çimlendiğini açıkladı. Bu gelişme endemik olarak Tuz Gölü’nde yetişen “Schrenkiella parvula” bitkisinin, Mars gibi tarım yapılması planlanan gezegenlerde de yeşerebileceğini gösterdi.
Doç. Dr. Barış Uzilday ve Prof. Dr. İsmail Türkan liderliğindeki proje ekibi, astronot Alper Gezeravcı’nın uzay ortamında gerçekleştirdiği “Schrenkiella Parvulanın Tuz Stresine Verdiği Yanıtların Uzay Ortamında Araştırılması-Extremophyte” isimli deneyde önemli bulgulara ulaştı. Deneyin ikinci ve üçüncü günlerinde bitkilerin çimlendiğini gözlemleyen ekip, bu durumun bitkinin Mars gibi zorlu koşullarda da gelişebileceğini gösterdiğini belirtti.
Alper Gezeravcı’nın Uzayda Yaptığı Deney ile Tuz Gölü Hardalı’nın Zorlu Ortamlarda da Yetişebildiği Ortaya Çıktı
Doç. Dr. Barış Uzilday, bitkinin yüksek tuzlu ortamlara, düşük ve yüksek sıcaklıklara toleranslı, zorlu şartlara adapte olabilen bir bitki olduğunu vurguladı. Kızıl Gezegen gibi gelecekte tarım yapılması amaçlanan yerlerde bu bitkinin kullanılmasının önemli bir adım olduğunu da belirtti. Ayrıca, bitkilerin mikro yer çekimi altında büyüme performansındaki farklılıkları inceleyerek yeni nesil RNA dizilim yöntemleriyle gen aktivasyonlarını araştırmak için çalışmalara devam edeceklerini ifade etti.
“Deneyin ikinci ve üçüncü günde bitkilerin çimlendiklerini gözlemledik. Bu, bizim için çok önemliydi. Beklediğimiz büyüme seviyesine ulaştıklarını ancak bitkilerin yaprak ve gövde şekillerinin mikro yer çekimi ile farklılık gösterdiğini gördük. Schrenkiella parvula bitkisi Tuz Gölü etrafında yüksek tuza, ağır metallere, düşük ve yüksek sıcaklığa toleranslı, zorlu şartlara adapte olabilen bir bitki. Mars gibi, insanların ileride gitmeyi ve tarım yapmayı amaçladığı yerlerde orayı ıslah edebilmeyi sağlayacak öncü özelliklere sahip.”
Doç. Dr. Uzilday şu anda deney sürecinin devam ettiğini söyledi ve sözlerine şu şekilde devam etti:
“Bitkiler, deney sonunda astronotumuz Alper Gezeravcı tarafından hasat edildi. Bir solüsyon ile metabolik süreç tamamen durduruldu. Daha sonra Uluslararası Uzay İstasyonunda -80 santigrat derecede derin dondurucuya aktarıldı. Aynı sıcaklıkta kapsül içinde dünyaya getirildi. Oradan da ülkemize gelecek. Bunu takiben biz burada hem bitkilerin büyüme performansı hem de yeni nesil RNA dizilime yöntemi ile hangi genler aktifleşmiş, mikro yer çekimi altında bitki tuza nasıl yanıt vermiş bunları araştırmaya çalışacağız.”
Tuz Gölü Hardalı’nın Mars Tarımında Rolü ve Özellikleri
Tuz Gölü Hardalı olarak bilinen schrenkiella parvula bitkisi, tuzlu ortamlarda sadece hayatta kalmakla kalmayıp, aynı zamanda hızlı bir şekilde gelişebilen özel bir özelliğe sahip. Bu önemli deney ile de bitkinin uzay ortamında bile çimlendiği de kanıtlanmış oldu. Söz konusu çalışma Türkiye’nin uzay araştırmalarına yeni bir boyut eklerken, ayrıca insanlığın Mars tarımının geleceğine dair umutları arttırdı.
Alper Gezeravcı’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki deneylerine dair sizin görüşleriniz neler? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: NTV
Bence; biz önce kendi memleketimizde tarım yapmayı ve ithalat yapmadan karnımızı doyurmaya başaralım ondan sonra Mars’ta tarım yapmayı düşünelim.
Ülkemizin bulunduğu ekonomik durumda normal insanlar pratik yaklaşımlarla “Önce biz bunu yapalım da” şeklinde düşünürler, kendilerince haklı tarafları vardır, fakat bilim açısından önce şunu yapalım da diyemeyiz veriler incelenir ve biriktirilir gerekli olduğunda da kullanılır.