Ethem Yekta Ulaş
Yeni bir çalışma, evrenin genişlemesinin bir yanılsama olabileceğini ileri sürüyor. Aynı zamanda evrendeki toplam enerji ve maddenin yaklaşık %95’ini oluşturduğuna inandıkları karanlık enerji ve karanlık madde bulmacaları için çözümler öneriyor, ancak hâlâ gizemini koruyorlar.
Yeni yaklaşım, Cenevre Üniversitesi teorik fizik profesörü Lucas Lombriser tarafından 2 Haziran tarihinde Classical and Quantum Gravity dergisinde yayımlanan bir makalede detaylandırıldı. Bilim insanları evrenin genişlediğini kırmızıya kayma, yani ışığın dalga boyunun, onu yayan nesne bizden uzaklaştıkça spektrumun daha kırmızı ucuna doğru uzaması nedeniyle biliyorlar. Uzak galaksilerin bize yakın olanlardan daha yüksek bir kırmızıya kaymaya sahip olması, bu galaksilerin Dünya’dan daha da uzaklaştığını gösteriyor.
Daha yakın zamanda bilim insanları, evrenin genişlemesinin sabit olmadığını, aslında giderek hızlandığını gösteren kanıtlar buldular. Bu hızlanan genişleme, kozmolojik sabit olarak bilinen lambda terimi tarafından yakalanabiliyor.
Kozmolojik sabit, bugüne dek kozmologlar için bir baş ağrısı olmuştu. Parçacık fiziği üzerinden yapılan tahminler, gerçek gözlemlerle 120 dereceden fazla farklılık gösteriyor. Kozmolojik sabit, bu nedenle “fiziğin tarihindeki en kötü tahmin” olarak tanımlanıyor.
Evrenin Genişlemesi Yanılsaması, Einstein’ın İnandığı Teoriyi de Destekliyor
Kozmologlar genellikle lambda’nın farklı değerleri arasındaki tutarsızlığı yeni parçacıklar veya fiziksel kuvvetler önererek çözmeye çalışır. Fakat Lombriser bunu zaten var olanı yeniden kavramsallaştırarak ele alıyor. Konuyla ilgili olarak şunu söylüyor:
“Bu çalışmada, evrene ve çözülememiş bulmacalarına matematiksel bir dönüşüm yaparak yeni bir perspektif kazandırmak için yeni bir gözlük takıyoruz.”
Lombriser’in matematiksel yorumuna göre evren genişlemiyor, Einstein’ın bir zamanlar inandığı gibi düz ve sabit bir şekilde duruyor. Gözlemlediğimiz ve genişlemeye işaret eden etkiler, bunun yerine proton ve elektron gibi parçacıkların kütlelerinin zaman içindeki evrimiyle açıklanıyor.
Bu modele göre, bu parçacıklar uzay-zamanı dolduran bir alandan ortaya çıkıyor. Kozmolojik sabit, alanın kütlesi tarafından belirlenir ve bu alan dalgalanıyor, bu nedenle ona hayat veren parçacıkların kütlesi de dalgalanmış oluyor. Kozmolojik sabit hâlâ zamanla değişiyor, ancak bu modeldeki değişim evrenin genişlemesi değil, zaman içinde değişen parçacık kütlesine bağlı.
Modelde, bu alan dalgalanmaları, uzak galaksi kümeleri için geleneksel kozmolojik modellerin öngördüğünden daha büyük kırmızıya kaymalarla sonuçlanıyor. Ve böylece kozmolojik sabit, modelin tahminlerine sadık kalıyor.
Lombriser, “Kozmolojik sabit sorununun kozmosa ilişkin bu yeni bakış açısında ortadan kalkıyor gibi görünmesi beni şaşırttı,” dedi.
Karanlık Evrenin Yeni Bir Tarifi mi?
Lombriser’in yeni çerçevesi, kozmolojinin diğer sorunlarını da ele alıyor. Bunlardan biri de karanlık maddenin doğası. Bu görünmez madde, sıradan madde parçacıklarından 5’e 1 oranında daha fazla, ancak ışıkla etkileşime girmediği için gizemini koruyor. Lombriser, alandaki dalgalanmaların aksiyon alanı gibi davranabileceğini ve aksiyonların karanlık madde için önerilen adaylardan biri olan varsayımsal parçacıklar olduğunu öne sürdü.
Bu dalgalanmalar ayrıca uzayın dokusunu geren ve böylece galaksileri giderek hızla birbirinden uzaklaştıran hipotetik bir kuvvet olan karanlık enerjiyi de ortadan kaldırabilir. Lombriser’a göre bu modele göre karanlık enerjinin etkisi, parçacık kütlesinin evrende daha sonraki zamanlarda farklı bir evrimsel yol izlemesiyle açıklanabilir.
Lombriser bu resimde “prensipte karanlık enerjiye gerek olmadığını” da sözlerine ekledi.
Kolombiya Bogota’daki Universidad ECCI’de doktora sonrası araştırmacı olan Luz Ángela García, Lombriser’in evrenin genişlemesiyle ilgili yeni yorumundan ve çözdüğü sorunlardan çok etkilendi. Araştırmada yer almayan García şunları söyledi:
“Makale oldukça ilginç ve kozmolojideki birçok sorun için sıradışı bir çözüm sunuyor. Bu teori, kozmolojideki mevcut gerilimlere bir çıkış yolu sağlıyor.”
Ancak García, makalenin bulgularını değerlendirirken dikkatli olunması çağrısında bulunarak, teorik modelinde en azından yakın gelecekte gözlemsel olarak test edilemeyecek unsurlar içerdiğini de sözlerine ekledi.
Evrenin genişlemesi ile ilgili yeni teorik çalışma hakkında sizler ne düşünüyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizlerle paylaşabilir, uzaya dair yeni haberler için bizi Google News’ten takip edebilirsiniz.
Kaynak: Live Science
Haydaa, e yıllarca evrenin genişlediğine inanmıştık ne güzel
Ben daha fazla kandırılmak istemiyorum.
Bu yüzden evrenin sürekli genişlediğine inancım tam.
Zaten yıllarca Pluton’u gezegen diye yutturdular bize, sonra değil dediler. En son durumu nedir bilmiyorum
Şimdi bi de bu çıktı.
Cüce gezegen olarak katalogluyorlar artık Puton’u. 9. Gezegen arayışı sürüyor ama daha net bir aday belirlenmemiş.
Aslında fazla aramaya gerek yok biz 9. Gezegene adayız. Yerli ve milli gezegen.
Bu teori doğru çıkarsa evren neyin içinde genişliyor veya evrenin dışında ne var soruları bitecek gibi duruyor. Gerçi bu seferde biz evrenin içerisindeyiz peki evren neyin içerisinde tarzı sorular da ortaya çıkabilir. Karman çorman iş ya bu evren. Keşke tüm soru işaretlerinin cevaplandığı bir gelecekte bu cevapları görebilseydim.