Lüsid Rüya Görürken Sanal Dünyada ‘Araba’ Sürdüler: Bilim İnsanları, Düş Bariyerlerini Yıkmaya Hazırlanıyor

Lüsid rüya hakkında yapılan yeni bir araştırma, sanal gerçeklik dünyalarına açılan kapılara farklı bir anlam kazandırabilir.

Kaliforniya’da bulunan bir araştırma ekibi, birçok insanın yalnızca hayal edebileceği bir eylem gerçekleştirdi. Bilim insanları araştırmalarında bir ilke imza attıklarını ve sanal bir nesnenin bilinçli rüya yoluyla iki yönlü kontrolünü sağladıklarını iddia ediyor.

İlk günden bu yana rüyalar pek çok insan için büyük bir gizem konusu olageldi. Bilinen tarih boyunca farklı kültürlerden filozoflar, teologlar ve bilim insanlarının tümü rüyaları yorumlamaya ve içerdikleri öznel manaları anlamlandırmaya çalıştılar.

Ancak zamanla rüyalara yaklaşımda bir değişiklik meydana geldi. Birçok sinir bilimci ve psikolog, rüya görmenin ve daha genel boyutta uykunun ardındaki gizemli dinamikleri çözmek için uğraş veriyor. Bununla birlikte rüyaların ve uykunun nasıl kontrol edebileceğini anlamak için çabalayanlar da var.

Bu yolda başarıyı getirecek yöntemlerden biri de bilinçli rüyalar olabilir. Bilinçli rüya (lüsid rüya / lucid dream), rüya görenin rüya gördüğünün farkında olduğu ve rüyanın ilerleyişiyle içeriği üzerinde belirli düzeyde kontrole sahip olduğu bir durum olarak tanımlanıyor. Bilinçli rüya görmek bir zamanlar efsane olarak kabul ediliyordu. Fakat 50 yıl boyunca yürütülen 34 çalışmanın meta-analizi bilinçli rüyaların sadece gerçek olmadığını, aynı zamanda düşünüldüğünden çok daha yaygın olduğunu ortaya koydu. Bu çalışmaya göre insanların yaklaşık yüzde 55’i yaşamları boyunca en az bir kez lüsid rüya görme deneyimi yaşamıştı.

Lüsid rüya görmeye yönelik araştırmalar o denli ilerledi ki bilim insanları rüyayı tetiklemeye ve kontrolü artırmayı sağlayabilecek teknikleri bile belirlediler. Tüm bunlar kulağa Inception gibi bilimkurgu filmlerinden fırlamış gibi gelebiliyor. Ancak bilinçli rüya görmeye ilişkin kavrayış hızla gelişmeye devam ediyor. Gelinen son aşamada araştırmacılar, bilinçli rüyaları gerçek dünyada etkili kılmanın bir yolunu bulduklarına inanıyor.

Manipüle Edilen Lüsid Rüya Görme Eylemi “Sınırları” Aşıyor

REMspace adındaki Kaliforniya merkezli bir girişim ile bir araştırma ekibi, bilinçli rüyaları manipüle etmenin muhtemel faydaları üzerinde araştırma yapıyor. Mevcut araştırmalar bilinçli rüya görmenin ruh halini iyileştirmek ve depresyonu azaltmak, fobileri gidermek, motor becerileri geliştirmek ve kabusları önlemek gibi çeşitli amaçlar doğrultusunda kullanılabileceğini iddia ediyor. REMspace’teki araştırmacılar, bilinçli rüya görmede ustalaşmanın “uyku sırasında mesleki veya kişisel işleri görmekte” kullanılabileceğini öne sürüyor.

Ekip, iş/yaşam dengesi ve mesleki sorumlulukların uyku/rüya gibi çok özel alanları ihlal etme olasılığına yönelik çekincelerin varlığına rağmen hipotezini test etti ve ilginç sonuçlar ortaya çıktı.

Bir laboratuvar çalışmasında ekip, bilinçli rüya gören birinin gerçek dünyadaki nesneleri rüya hâlindeyken kontrol etmesinin mümkün olup olmadığını bilmek istedi.

REMspace ekibi, her bireyin kas ve sinir tepkilerini ölçen özel elektromiyografi (EMG) sensörlerine bağlandığı bir laboratuvar deneyi için bilinçli rüya görmekte deneyimli beş kişiyle çalıştı.

Bu ekipman sayesinde katılımcılar rüya görürken bacaklarını hareket ettirebildi ve bu, bilgisayar ekranındaki sanal bir avatarı (bu örnekte bir Cybertruck) hareket ettirmek için bir sinyal görevi gördü. Rüyayı gören kişiler, katılımcının gözlerinden ışık gönderilerek kendilerine iletilen ve yaklaşmakta olan engellerden kaçınmak için arabayı döndürmek üzere ellerini de hareket ettirebiliyordu.

Katılımcıların beşi de, beyinleri REM uyku aşamasındayken (polisomnografi ile doğrulanmıştır) sanal bir Tesla aracını uykudayken bilinçli olarak kontrol etmeyi başardı.

Deney sırasında, rüya görenler sanal avatarı birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar değişen sürelerde kontrol edebildi. Böylece ilk kez bir deney yoluyla iki yönlü kontrolün kurulduğu düşünülüyor.

İnsan Sınırlarına İlişkin Kabuller Değişebilir

Deneyin başındaki isim olan Michael Raduga yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:

“Rüya esnasında bir bilgisayarla çift yönlü etkileşim, yeni teknolojilerle dolu bir alanın kapılarını açıyor. Şimdilik bu gelişmeler yavan ama yakında insanın sınırlarına ilişkin kabulleri değiştirecekler.”

2023 yılında REMspace bünyesindeki araştırmacılar, rüya görenlerden müzik ve konuşma aktarımını gösterdi. Yapılan son araştırma bu çalışmaya dayanıyor ve daha fazla araştırmanın önünü açması umuluyor. Şirket, 2024’ün sonuna doğru insanlara lüsid rüya esnasında internete bağlanma olanağı sağlayacak ilk cihazı piyasaya sürmeyi hedefliyor.

Bahsi geçen araştırmanın ön baskısı PsyArXiv’de yayımlandı.

İlginizi çekebilir: Rüyamızda Neden Dişlerimizin Döküldüğünü Görürüz? 

Peki siz lüsid rüyalar sırasında internete girme fikrine nasıl yaklaşıyorsunuz? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da paylaşabilir, daha fazlası için bizleri Google News’ten takip edebilirsiniz.

Kaynak: IFL Science