Mert Kokılıg
Cannes Film Festivali; ana yarışması, keşif seçkileri, kısa film yarışması ve özel gösterimleriyle beraber yılın en merakla beklenen sinema olayı konumunda. Ben de bu yazımda 14-25 Mayıs tarihleri arasında 72. defa düzenlenecek festivalden iyi geri dönüşler alacağını umduğum, yıl sonu listelerinde göreceğimiz ve önümüzdeki aylarda bağımsız sinema toplulukları tarafından da ödüller verilmesi muhtemel filmlere yer verdim.
Şimdiden keyifli okumalar dilerim.
Keyifli İçeriği
İçinde bulunduğumuz sinema senesinin en önemli vitrinlerinden birisi Cannes Film Festivali, Fransa’nın güneyinde yer alan Cannes şehrinde düzenleniyor. İlk kez 1946 yılında yapılan festival yıllar içerisinde sanat sinemasının en önemli duraklarından biri hâline geldi.
Berlin ve Venedik ile beraber en önemli Avrupa film festivalleri arasında yer alan Cannes seçkisinde, yılın önemli sanat filmlerinin yanı sıra birçok keşif filmi ve gelecek vadeden sinemacının filmi yer alıyor. Festivalin en dikkat çekici bölümüyse, büyük ödül Altın Palmiye (Palme d’Or) için yarışan filmlerin yer aldığı ana yarışma. Bu bölümde yer alan filmler, festivalin en prestijli ikinci ödülü konumunda bulunan Jüri Büyük Ödülü (Grand Prix) ve üçüncülük ödülü Jüri Ödülü (Prix du Jury) için de yarışıyor. Ana yarışma filmlerinden aynı zamanda en iyi yönetmen, en iyi kadın oyuncu, en iyi erkek oyuncu ve en iyi senaryo da seçilip ödüllendiriliyor.
Bu film şöleninin seçkisi ana yarışma dışında da oldukça çeşitli. Kendine ait misyonu olan yan bölümlere de sahip: Belirli Bir Bakış (Un Certain Regard), Yönetmenlerin On Beş Günü (Quinzaine des Réalisateurs), Uluslararası Eleştirmenler Haftası (Semaine de la Critique), Cinéfondation ve kısa film bölümleriyle de sinemaseverler için iyi bir keşif noktası.
Festival aynı zamanda geçmişten bu yana bağımsız sinemacılara destek oluyor ve burada galasını yapan ilk filmler arasından jüri ekibi tarafından belirlenen film Altın Kamera (Caméra d’Or) ödülünü kazanıyor. Gerçekten Cannes Film Festivali sinema endüstrisinde yer alan önemli bir pazar. Marché du Film adı verilen bu film pazarı festivale ticari bir kimlik kazandırıp, film üretimine de hayli katkıda bulunuyor.
Şölenin 72. Adımı
72. düzenlenen bu harika gösterinin afişinde 29 Mart’ta aramızdan ayrılan Fransız yeni dalga sinemasının öncülerinden Agnés Varda, ilk filmi La Pointe-Courte’nin setinde çekilen meşhur fotoğrafıyla yer alıyor.
Bu sene açılış filmi olarak ABD’li usta yönetmen Jim Jarmusch’un uzun süredir merakla beklenen zombi komedisi The Dead Don’t Die seçildi. Bill Murray, Tilda Swinton, Adam Driver, Steve Buscemi, Iggy Pop, Tom Waits, Selena Gomez ve Danny Glover gibi isimlerin yer aldığı oldukça zengin ve çeşitli bir oyuncu kadrosuna sahip film aynı zamanda Altın Palmiye için de yarışacak. Jarmusch’un senaryosunu yazdığı yapımda, kasabaları zombi istilasına uğrayan yerel polislerin salgınla olan mücadelesini izleyeceğiz.
Festivalin kapanışınıysa başrolünde Vincent Cassel’ın yer aldığı Hors normes isimli komedi filmi yapacak. Filmin yönetmenliğini Intouchables ve Le sens de la fête‘te de beraber çalışan Éric Toledano ve Olivier Nakache ikilisi üstleniyor.
Ana Yarışma
Seçkinin en merak edilen bölümü ana yarışmada bu sene 21 film yer alıyor. Cannes’da galasını yapan filmler kadar bu filmlere ödül verecek karar mekanizması yani jüri ekibi de çok önemli. Bu sene jüri başkanlığını Amores Perros, Birdman ve Revenant filmleriyle büyük başarılar elde eden Meksikalı yönetmen Alejandro González Iñárritu üstlenecek.
Meksikalı yönetmen son olarak 2017 yılında kısa VR (Sanal Gerçeklik) filmi Carne y Arena ile festivalde yer almıştı. Iñárritu’ya jüri ekibinde eşlik edecek diğer isimlerse şu şekilde; geçtiğimiz sene festivalde Cold War filmiyle En İyi Yönetmen ödülünü kazanan Polonyalı yönetmen Pawel Pawlikowski, yine geçtiğimiz sene festivalde Lazzaro Felice filmiyle En İyi Senaryo ödülünü kazanan İtalyan yönetmen Alice Rohrwacher, Kynodontas, The Lobster ve The Killing of a Sacred Deer gibi yapımlarla geçmişte festivalden ödüllerle ayrılan Yunan yönetmen Yorgos Lanthimos, en son 120 BPM filmiyle festivalde Jüri Büyük ödülünü kazanan Fransız yönetmen Robin Campillo, Wendy and Lucy, Certain Women ve Old Joy filmleriyle tanınan Amerikalı bağımsız film yönetmeni ve senarist Kelly Reichardt, Burkina Fasolu oyuncu Maimouna N’Diaye, çizer Enki Bilal ve başarılı genç oyuncu Elle Fanning. 4 kadın, 5 erkek ve çoğunluğu yönetmenlerden oluşan jüri ekibinin ne karar vereceği şimdiden büyük bir merak konusu. Ama ekibin şampiyonlar ligi olduğu kesin.
İddialı Yapımlar
Her sene olduğu gibi bu sene de ana yarışmada oldukça iddialı filmler var. Şüphesiz festivalin en merakla beklenen filmlerinden biri olan ve seçkiye sonradan eklenen Quentin Tarantino’nun yazıp yönettiği, başrolde Brad Pitt, Margot Robbie ve Leonardo DiCaprio’nun yer aldığı Once Upon a Time in Hollywood.
Yarışmanın müdavimlerinden olan, şu güne kadar festivalden iki Altın Palmiye, bir Jüri Büyük Ödülü, bir En İyi Senaryo ödülü kazanan ve 21. yüzyılda yaptıkları tüm filmleriyle festival seçkisinde kendilerine yer bulan Belçikalı Dardenne kardeşlerin Le jeune Ahmed filmi de Altın Palmiye için favori konumda. Son iki filmleri Deux jours, une nuit ve La Fille inconnue’in festivalden ödülsüz döndüğünü hesaba katarsak bu etkinliğin kardeşleri yeniden ödüllendirmesi şaşırtıcı olmaz.
Altın Palmiye’ye göz kırpan bir başka uzun metrajsa İngiliz usta Ken Loach’un Sorry We Missed You‘su. Loach da Dardenne kardeşler gibi festivalin ödül vermeyi sevdiği yönetmenlerden. Geçmişte iki Altın Palmiye ve üç Jüri ödülü ile festivalden ayrılmıştı.
Merakla Beklenenler
Festivalin merakla beklenen bir başka filmiyse 2017’de ana yarışmanın jüri başkanlığını üstlenen, Cannes-Netflix krizinin fitilini ateşleyen, İspanyol yönetmen Pedro Almodóvar’ın Dolor y gloria filmi. Todo sobre mi madre ile festivalden En İyi Yönetmen ödülünü, Volver ile de En İyi Senaryo ödülünü kucaklayan İspanyol yönetmen Altın Palmiye için favori konumda olan bir diğer isim.
Terrence Malick’in uzun yıllardır üzerinde çalıştığı, 2016 yazında çekimlerine başladığı A Hidden Life da ana yarışmanın en merak uyandıran filmlerinden. Usta yönetmen 2011 yılında The Tree of Life ile Altın Palmiye kazanmıştı.
Ana yarışmanın diğer dikkat çekici filmleriyse şunlar; La vie d’Adèle ile 2013 yılında Altın Palmiye kazanan Abdellatif Kechiche, Mektoub, My Love: Intermezzo isimli, seçkiye sonradan dahil edilen filmiyle meraklandırıyor. Farklı türlerde iyi örneklerle karşımıza çıkan Koreli yönetmen Bong Joon-ho’nun Gisaengchung yapımı da bir kenara not edilmeli. Yönetmen, Okja ve Snowpiercer sonrası yeniden köklerine dönmüş gibi gözüküyor. Önceki filmleriyle festivalden ödüllerle ayrılan Xavier Dolan’ın Matthias et Maxime uzun metrajı, 2016’da ana yarışmada beğenilen filmlerden biri Aquarius ile adından söz ettiren Brezilyalı yönetmen Kleber Mendonça Filho’nun yeni filmi Bacurau ve Fransız yönetmen Céline Sciamma’nın Portrait de la jeune fille en feu filmi de Altın Palmiye için adı geçen iddialı filmlerden.
Belirli Bir Bakış
Yenilikçi ve farklı tarzlarıyla ön plana çıkan filmlerin yer aldığı Belirli Bir Bakış bölümünde bu sene 16 film yer alacak. Dünyanın farklı bölgelerinden yeni yönetmenler keşfetmek isteyenler için oldukça işlevli bir bölüm. Bu sene bu bölümün Jüri başkanlığını geçtiğimiz yıl Capharnaüm ile festivalde Jüri ödülünü kazanan Lübnanlı yönetmen Nadine Labaki üstleniyor. Bu yıl seçkinin en dikkat çekici filmiyse Bruno Dumont’un Jeanne‘si.
Yönetmenlerin On Beş Günü
Bu sene 51. Defa düzenlenecek Yönetmenlerin On Beş Günü, ana yarışmaya paralel, Belirli Bir Bakış bölümüneyse alternatif bir diğer keşif noktası olmasıyla öne çıkıyor. Seçki açılışını Quentin Dupieux’ın Deerskin filmiyle yapacak.
Seçkide; The Witch ismindeki korku filmiyle geniş kitlelere ulaşan Amerikalı yönetmen Robert Eggers’ın başrollerinde Robert Pattinson ve Willem Dafoe’nın yer aldığı yeni filmi The Lighthouse; galasını bu sene Sundance Film Festivali’nde yapan, Babak Anvari’nin yönetmenliğini üstlendiği bir diğer korku filmi Wounds ve Filipinli bağımsız sinemacı Lav Diaz’ın Ang Hupa isimli bilimkurgu filmi dikkatleri çekiyor. Aynı zamanda Luca Guadagnino’nun The Staggering Girl ismindeki kısa filmi ve Robert Rodriguez’in Red 11 isimli uzun metrajının da özel gösterimleri var.
Uluslararası Eleştirmenler Haftası
Fransız Sinema Eleştirmenleri Sendikası tarafından organize edilen, Belirli Bir Bakış ve Yönetmenlerin On Beş Günü seçkilerine benzer şekilde bir keşif fırsatı sunan Uluslararası Eleştirmenler Haftası bölümünde bu sene jüri başkanlığını Kolombiyalı yönetmen Ciro Guerra üstlenecek. Seçkinin açılış filmi ise Fransız yönetmen Franco Lolli’nin Litigante isimli yapımı. Burada genellikle kariyerinin başlarında olan sinemacıların filmleri gösteriliyor. Leos Carax, Wong Kar-wai, Gaspar Noé ve François Ozon gibi önemli işlere imza atmış yönetmenlerin kariyerlerinin ilk filmlerinin gösterildiği bu seçkide yer alan filmlere dikkat etmek elzem.
Altın Kamera
Festivalde yer alan ilk filmler arasından jüri tarafından en beğenilene verilen Altın Kamera’nın bu seneki jüri başkanlığını Kamboçyalı yönetmen Rithy Panh üstlenecek. Seçkide yer alan 22 ilk film Altın Kamera ödülüne aday.
Cinéfondation ve Kısa Film
Bu sene Cinéfondation ve Kısa Film bölümünün başkanlığını geçtiğimiz sinema senesine High Life ile damga vuran Claire Denis üstlenecek. Cinefondation bölümünde dünyanın farklı bölgelerindeki genç sinemacılara destek olan festival; öğrenci kısa film yarışmasıyla da beraber genç sinemacılara yeni kapılar açıyor.
Özel Gösterimler
Cannes Film Festivali’nde ana yarışma ve keşif seçkilerinin dışında özel gösterimlere de yer veriliyor. Bu sene Taron Egenton’ın Elton John’u canlandırdığı biyografi Rocketman; gece yarısı Gaspar Noé’nin 50 dakikalık orta metraj filmi Lux Æterna; Senna ve Amy isimli çok beğenilen belgesellere imza atmış İngiliz yönetmen Asif Kapadia’nın Maradona belgeseli ve kendine özgü tarzıyla çektiği Drive, The Neon Demon ve Only God Forgives filmleriyle tanınan ve geçtiğimiz senelerde bu filmleriyle Cannes seçkisinde de yer alan Danimarkalı yönetmen Nicolas Winding Refn’in 14 Haziran’da Amazon’da yayınlanacak dizisi Too Old to Die Young’ın ilk gösterimi yapılacak.
Yine keyifli bir sinema şöleni bizleri bekliyor. Birçok harika yönetmen, oyuncu ve filmin sahne alacağı etkinlik için heyecanlanmamak elde değil. Bilhassa sinemaseverler olarak her yıl yolunu gözlediğimiz Cannes Film Festivali’ne bu kadar yaklaşmış olmak harika bir his.
Umarız beklentiyi karşılan bir deneyim yaşarız. Peki sizin beklediğiniz filmler hangileri? Sizce hangisi yıl sonu listelerinin gediklisi olur? Bizlerle paylaşmayı unutmayın!
Juriye bak, gerçekten şampiyonlar ligi. Yarışacak filmlerin yönetmenleri de şampiyonlar liginin diğer grubu.
Ken Loach’un yeni filmi merak ettiklerimden, gerçekten çok başarıl ıbir yönetmen ve filmlerinde daima belirli bir çizgiyi tutmuştur. İngiliz sinemasını sevdiriyor.
Pedro Almadovar serseri mayın, şaheser filmler ortaya çıkarttığı gibi berbat filmleri de var. Los amantes pasajeros filmi felaketti. Şaşırtabilir ancak umutlu değilim.
Cannes, Netflix’le kavgasından sonra karizmayı biraz çizdirdi diye düşünüyorum. Özellikle Alfonso Cuaron’un elinden çıkmış ustalık başyapıtı Rome filmini Cannes’a götürmeyip Venedik’e götürmesi Cannes’ın havasını aldı.
Yazı içinde elinize sağlık çok güzel bir tanıtım değerlendirme yazısı olmuş.