Orhan Pamuk: “Feminist Eleştirmenle Kavga Eden Orta Doğulu Erkek Yazar Her Zaman Haksızdır”

Orhan Pamuk, İzmir Sanal Kitap Günleri festivaline konuk olarak katıldı. Pamuk, son romanı Veba Geceleri hakkında açıklamalarda bulundu. Nobel ödüllü yazar, eserinde kadının yerine dair de merak edilenleri yanıtladı. “Feminist eleştirmenle kavga eden Orta Doğulu erkek yazarları” her zaman haksız bulduğunu ifade etti.

2021’in önemli edebiyat olaylarından birisi de Orhan Pamuk’un 5 yıllık bir aranın ardından yeni romanı ile okurlarla buluşması oldu. Geçen mart ayında yayımlanan roman kısa zamanda çokça konuşulmayı başardı. 1901 yılında hayali bir Osmanlı vilayeti olan Minger Adası’nda geçen roman, veba salgını sırasında yaşanan dramatik olayları konu alıyor.

Orhan Pamuk, bu hafta sonu dijital ortamda gerçekleşen İzmir Sanal Kitap Günleri etkinliğine katıldı ve Erkan Irmak’ın sorularını yanıtladı.

Eserini okumadan konuşan köşe yazarlarını eleştiren Pamuk, kendisi için “Atatürk’le alay ettiğini öne süren” Ahmet Hakan’a da yanıt vermeyi ihmal etmedi. Türkiye’de çoksatar kitapların gazete köşelerinde okunmadan gündeme taşındığını ifade etti.

Orhan Pamuk, Veba Geceleri Kitabındaki Kadın Karakterlere Değindi

Pamuk, eserindeki kadın karakterlerin konumlandırılışı hakkındaki soruya ise dikkat çeken bir cevap verdi.

“Kadın karakter ve roman, özellikle Müslüman romanında kadın karakter önemli bir sorun. Ya da modernlik öncesi romanlarda, tarihi romanlarda kadın karakter önemli. Çünkü Avrupa’da da kadının toplumsal hayatta çok fazla yeri yoktu. Salgın oluyor. Doktorların yüzde 99’u erkek. Vali erkek. Siyasetçiler erkek. Kadın bu hikayenin içinde nerede var? Kocası evde anlatırsa… Doktor karısına evde anlatırsa… O kadar biliyoruz. Ama şöyle bir ikilem çıkıyor yavaş yavaş. Kadının sosyal hayatta yeri yok. Roman da sosyal hayatı anlatıyor. Oralarda kadının yeri yok. O zaman özel bir çaba harcadım ben.

“Bundan önceki romanlarımda da haklı olarak beni eleştiriyorlar. Orhan Pamuk sen de tipik bir Türk erkeğisin. Romanlarında kadınları iyi anlatamıyorsun. Feminist eleştiriler gelince cevabım: ‘Haklısınız, ben bir Orta Doğu erkeğiyim. Sizin söylediğiniz o berbat kafa tarzı bende de vardır.’ Elimden geleni yapıyorum. Sizin eleştirinizi de haksız bulmuyorum. Jean-Jacques Rousseau’nun çok güzel bir lafı vardır: ‘Annesiyle kavga eden bir delikanlı her zaman haksızdır.’ Ben de bunu uyarladım: ‘Feminist eleştirmenle kavga eden Orta Doğulu erkek yazar her zaman haksızdır.’”

Orhan Pamuk: “Veba Geceleri, Kadınlardan Süzülen Bir Erkekler Hikâyesi”

Yeni kitaplarında kadını anlatış şeklini de güncellediğini belirten Pamuk, Veba Geceleri’ndeki kadınların kritik rollerinden de bahsetti.

“Ben de kendimi reform ediyorum. Kitaplarımdaki kadınlar Cevdet Bey ve Oğulları’ndaki kadınlar gibi değil. Eleştiriler haklıdır. Bu kitapla (Veba Geceleri), tarihi bir roman olduğu için o dönem kadınlar benim anlattığım gibi toplumda yeri yoktu. Kocalarıyla konuşuyorlar, bir şeyler oluyor. Toplumu temsil ediyorlar. En sonunda romanımız için gerekli bütün bilgiyi Pakize Sultan, bir kadından alıyoruz. Bir diğer kadın romanı yazıyor. Bir diğer kadın, Rum, Marika da bütün Minger ahalisini her türlü söylentisini okurlarımıza kısa yoldan ulaştırıyor. Hepsinin fonksiyonu başka. Kadınlardan süzülen bir erkekler hikâyesi de diyebiliriz buna.”

Söyleşinin tamamına buradaki videodan ulaşmanız mümkün.

KayipRihtim.com

Siz Orhan Pamuk’un açıklamaları hakkında ne düşünüyorsunuz? Veba Geceleri’ni okuma fırsatı buldunuz mu? Yorumlarınızı Kayıp Rıhtım Forum’da bizimle paylaşabilirsiniz.